Google sizi zekileştirir mi?
Google “Şef Ekonomist” (Chief Economist, dikkatinizi çekerim, Chief Scientist değil) Hal Varian’a bu soruyu soracak olursanız, Eh tabii! Cevabı hazır: “Dünyanın en zeki adamı Çin’de veya Hindistan’da bir çiftçi de olabilir. Veriye evrensel erişim imkanı verirseniz, insanlar tam potansiyellerini gerçekleştirebilir ve bunun tüm dünya faydası dokunur.”
Fazla iddialı, fazla dokunaklı ve o yüzden gerçekten çok uzak duruyor. Bunu bir Chief Scientist söylemiş olsaydı, herhalde alay konusu olurdu; bir ekonomist olduğu için, “fayda” kelimesini araya sıkıştırıp kendini kurtarmaya çalışmış ama yine de yanlış bir çıkarım; çünkü veriye erişim imkanı erişimcinin bunu nasıl anlayıp yorumladığı ile birlikte elimize bilgi olarak dönüyor. Aptal, bilgisiz ve tembel bir erişimci ile varacağınız bilgi yoğunluğu ve karar etkinliğine zar atarak daha kolay ulaşırsınız.
Örnek verelim: Sol kolunuz uyuşuyor, ve sınırlı İngilizcenizle “left arm numb” diye bir arama yapıyorsunuz. Çıkan link sayısı 2 milyon 560 bin. Sizce bizim erişimcimiz bunların yüzde 10’una (256 bin) veya yüzde 1’ine (25 bin) bakacak mı? Güldürmeyin beni! İlk sayfadaki link sayısı 10; bunlardan birini seçecektir.
Google Hypocondria (hastalık hastalığı) diye bir kategorik patolojiden haberdar mısınız? İnsanlar kendilerine teşhis koyup, acil servisleri meşgul ediyor.
Daha canlı bir örnek: polis portakal veya turuncu renkli bir göz yaşartıcı gaz kullanıyor; hemen o mükemmel İngilizcesiyle Google arama yapıyor: “orange gas”. Çıkan link sayısı 445 milyon! Listenin başında ise Agent Orange, yüzde 50-yüzde 50 2,4,5-T ve 2,4-D karışımı olan ve içinde 2,3,7,8-tetrachlorodibenzodioxin bulunan bir herbicide, yani bitki öldürücü zehir. Binlerce tweet, FB notu uçmaya başlıyor: Polis Agent Orange kullanıyor! Bunun ne olduğunu bilenler şaşkınlık içinde.
Şimdi de Bad Science Blog’larda alay konusu. Başka ne bekliyordun?