GSB WIFI projesi; gençlere sunulan Avrupa’nın en büyük kablosuz internet hizmeti
Gençlik ve Spor Bakanlığı Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Sistem Yönetimi ve Donanım Şube Müdürü, aynı zamanda Ağ Yönetimi Şube Müdürü Cengiz Cebeci, Bilgi İşlem Daire Başkanlığı veri merkezinin bulunduğu Sistem Odası ve Felaket Kurtarma Merkezi arasındaki veri eşitlemesinin paylaşımsız, güvenli ve fiber optik hatlardan anlık olarak sağlandığının altını çizerek “Söğütözü veri merkezimiz FKM (Felaket Kurtarma Merkezi) olarak kullanılmakta” açıklamasını yaptı.
Haziran 2019 tarihinden itibaren Bakanlık merkez bina, ek binaları ve 81 il müdürlüğü, yurt müdürlükleri, İlçe Müdürlükleri ve Gençlik merkezleri ile fiber altyapı kullanılarak bağlantılar sağlandığını aktaran Cengiz Cebeci, “Spor tesislerinde ise ‘ecovpn’ alt yapısıyla merkeze erişimleri gerçekleştirildi” bilgisini verdi. Cebeci, konuşmasında şu noktalara dikkat çekti: “Böylece İl Müdürlükleri, İlçe Müdürlükleri, Yurt Müdürlükleri, Gençlik Merkezleri ve spor tesislerinde 2.000’e yakın lokasyonun, merkezi yapıda Bakanlık veri merkezine bağlanarak güvenli bir biçimde tek bir merkezden internete ve merkezdeki uygulamalara erişimi sağlama çalışmaları başlatıldı ve tamamlandı. Bu amaçla Bakanlığımız kullanıcılarının ortak aktif dizinde birleştirilmesi çalışmaları başlatıldı, Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde Merkez ve taşra birimlerinde 2.000 civarında lokasyonda 24 bin civarı bilgisayar, etki alanına (domain) alındı.” “Bakanlığımız veri merkezinin bulunduğu sistem odasını etkileyebilecek, yangın, sel, deprem gibi doğal afetler veya siber saldırılar sonucunda oluşabilecek kurumsal veri ve altyapı kaybının yaşanması durumunda yedek sunucu, yedek veri depolama ve yedek ağ altyapısını kullanarak güncel veriyle Bakanlığımız bilişim servislerinin yedekli olarak hizmet verebilmesini sağlıyoruz” ifadesini kullanan Cebeci, bu amaçla yapılanları şöyle kaydetti: “Bakanlığımız Söğütözü veri merkezinde (Mülga Kredi ve Yurtlar Kurumu Veri Merkezi) güvenli, paylaşımsız ve erişimi sadece Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığımızca görevlendirilen yetkili personele açık olan alanda bulunan Felaket Kurtarma Merkezi, BİDB sistem odasından Bakanlığımız tüm birimlerine hizmet veren bilişim servislerinin tamamına yakınının anlık yedeklerini tutmakta ve servisler felaket durumunda hizmet vermeye hazır halde bekletilmekte.” Bilgi İşlem Daire Başkanlığı veri merkezinin bulunduğu Sistem Odası ve Felaket Kurtarma Merkezi arasındaki veri eşitlemesinin paylaşımsız, güvenli ve fiber optik hatlardan anlık olarak sağlandığının altını çizen Cebeci, “Söğütözü veri merkezimiz FKM (Felaket Kurtarma Merkezi) olarak kullanılmakta” dedi.
Avrupa’nın en büyük gençlik WiFi Projesi
Cengiz Cebeci, “Avrupa’nın gençlere sunulan en büyük kablosuz internet hizmeti olan GSB WIFI projesi de Bakanlığımız uhdesinde yürütülmekte” ifadesini kullanarak “Bu proje kapsamında yurtlarımızda barınan 750 bin öğrenci, gençlik merkezlerinden faydalan 2 milyon gencimiz, yaklaşık 4.000 spor tesislerimizi kullanan 1 milyon sporcu, bu hizmetten yararlanmakta. Tüm sistemler merkezi yapıda kuruldu ve yönetilmekte. Bu kapsamda idari binalar ve 800 yurt müdürlüğü ve blokları ile beraber 2150 lokasyon, kurulumu yapılan ve devam etmekte olan 416 gençlik merkezi, 24 Türkiye Olimpiyat Hazırlama Merkezi (TOHM), 49 Sporcu Eğitim Merkezi (SEM), 51 Kamp Eğitim Merkezi (KEM), yaklaşık 4000 spor tesisi bulunmakta ve bu lokasyonların, öğrenci, sporcu ve idari internet erişimleri sağlanmakta” şeklinde konuştu.
Kapasite artırımıyla sorunsuz hizmet götürülmekte
“Bakanlığımız verilerinin tek bir merkezi yapıda birleştirilmesine ve artan ihtiyaçlarımıza binaen ihtiyaç bulunan veri depolama sisteminin ihalesi ve kurulumu yapılarak hizmete alındı” açıklamasını yapan Cebeci, şunları kaydetti: “Bu amaçla 800 TB kapasite büyüklüğünde disk ünitesi kullanıma sunuldu ve yapılan çalışma neticesinde farklı disk ünitelerinde bulunan veriler bu depolama sistemine aktarımı tamamlanarak yönetimsel olarak da merkezi yapıya dönüştürüldü. Böylece Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında çalışan 21 bin bilgisayar kullanıcısıyla vatandaşlara sorunsuz hizmet götürülmekte.”
Santral altyapısı bir tek sanal santral üzerinde birleştirildi
Cebeci, Sanal Santral hakkında da bilgi vererek şunları aktardı: “Bakanlığımız Merkez Binası ve Ek Hizmet Binaları tarafından kullanılacak olan, kurum içi ve kurum dışı telefon görüşmelerini merkezi yapıda sağlayan, IP tabanlı Merkezi Santral Sistemi (Sanal Santral) ve bununla birlikte temin edilen Sesli Karşılama Sistemi kuruldu. Ayrıca Bakanlık merkezimiz ile 9 hizmet binası telefon hizmetleri, 3000’e yakın kullanıcı, sanal santral teknolojisiyle bütünlük içerisinde sürdürülmekte. Bakanlığımız birimlerinin dağıtık halde bulunan santral altyapısı bir tek sanal santral üzerinde birleştirilerek daha konforlu ve ekonomik bir telefon iletişim altyapısı kurulması amacıyla her birime ait yüzlerce dış hat karmaşasına son verildi, bu hatların ayrı ayrı olan operatörleriyle iletişim kurma problemleri giderildi. Ayrı ayrı olan bedava dakikaların ortak kullanım imkânı sağlanarak birimlerin kendilerine ait hat sayılarının sınırlı olmasından dolayı meşgule düşmeleri önlendi ve öğrencilerimiz, gençlerimiz ve vatandaşlarımızın Bakanlığımız hizmetlerine kolay erişimleri sağlandı.”
Verilere tüm cihazlardan kolayca erişim sağlanabilir
‘Gsbdrive’ sistemini de anlatan Cebeci, “Bakanlığımız bünyesindeki kullanıcıların elektronik ortamda bulunan tüm bilgi ve belge taleplerini 512 bit kriptolayıp koruma altına alarak her türlü belgeyi saklayan ve kolaylıkla paylaşılmasını sağlayan İçerik ve Dosya Paylaşım Sistemi, Bakanlığımız bünyesinde yaygınlaştırılarak tüm kullanıcılarımızın hizmetine sunuldu” dedi. Cebeci, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Şu an 1000 civarında kullanıcımız aktif olarak kullanmakta. Bu amaçla lisans sayımız artırıldı ve kullanıcı dostu hale getirildi. 2023 yılında da ihtiyaç duyan tüm personelimize bu hizmet sunulacak. Verilere tüm cihazlardan kolayca erişim sağlanabilir. Kişiye özel panel ile dosyalara mobil cihazlardan, web üzerinden veya masaüstü uygulamalardan ulaşılabilir ve yönetilebilir. Ofis, fotoğraf, video ve ses dosyaları; tüm dosya formatları güvenle saklandığından güvenli depolama alanı sağlar. Ayrıca ofis dosyaları tarayıcı üzerinden güncellenebilir ve düzenlenebilir. Kolayca dosya ve klasör paylaşımı yapılabilir. Ortak çalışmalar ve farklı konumlardaki çalışanları bir araya getirerek bir ofis belgesi üzerinde aynı anda birçok kullanıcıyla birlikte çalışma imkanı getirildi.”
“2900’ü kurumsal 37 bin elektronik posta kullanıcımız bulunuyor”
Cebeci, e-posta hizmetleri hakkında da şu bilgileri verdi: “Birimlerin birleştirilmesi sonucu e-posta hizmetlerinin tek elden merkezi yapıda sağlanması amacıyla gsb.gov.tr uzantılı elektronik posta tanımları yapılarak kullanıma alındı, kyk.gov.tr ve sgm.gov.tr uzantılı elektronik posta adresleri arşivleme talimatı hazırlanarak yürürlükten kaldırıldı. 2900’ü kurumsal 37 bin elektronik posta kullanıcımız bulunuyor.” Cebeci, teknik destek sağlanması konusunda da şu detayları paylaştı: “Bakanlık merkez binası, Söğütözü ek hizmet binası, Balgat ek hizmet binası, Rehberlik ve Denetim Başkanlığı Kızılay ek hizmet binası, 19 Mayıs Spor Kompleksi, Cebeci ek hizmet binası, Ulus ek hizmet binası ile Eryaman ek hizmet binasında, bilgisayar ve yan donanım arızalarına müdahale edilerek kullanıcılara teknik destek verilmesi sağlanmakta. Uzaktan Erişim Denetimi (SSCM) aracı altyapısı kurulup il bilgi işlem koordinatörlerine yetki verilerek gerekli teknik destek veriliyor.”
Bakanlık taşra teşkilatı internet ağının birleştirilmesi ve merkezileştirilmesi çalışmaları yapıldı
Ağ Yönetimi Şube Müdürü şapkasıyla da konuşan Cengiz Cebeci, “Bakanlık Ağ Güvenliği, kurumların birleşmesiyle internet ağlarının birleştirilmesi çalışmaları tamamlandı. Söğütözü ek hizmet binasında mevcut olan ağ ile bakanlık merkez ağının arasında bulunan noktadan noktaya internet bağlantısının topolojisi değiştirildi. Karşılıklı olarak iki tarafta da hizmet veren internet servislerine merkez ve taşra kullanıcılarının erişimleri verildi. Bakanlık taşra teşkilatı internet ağının birleştirilmesi ve merkezileştirilmesi çalışmaları yapıldı. Bakanlık Veri Merkezinin 1Gbps olan internet çıkış kapasitesi, 10Gbps’yi destekleyecek şekilde olması için gerekli cihaz ve konfigürasyon değişikleri gerçekleştirildi” açıklamasını yaptı. Cebeci, güvenlik alt yapısında aktif olarak kullanılan sistem ve yazılımları şöyle sıraladı: Güvenlik Duvarı Yönetimi, Yük Dengeleme ve Uygulama Güvenliği Yönetimi, Ağ Cihazları Yönetimi, Güvenlik Olay Yönetimi ve Korelasyon Sistemi, Antivirüs Yönetimi , VPN/SSL/SSLVPN Yönetimi, Ağ İzleme Yazılımı, İçerik Güvenliği Yönetimi, DDOS Atakları (Dağıtık Olarak Yapılan Servis Dışı Bırakma Atakları), Engelleme Yönetimi Sistemleri
KamuNet altyapısına entegre olundu
Cebeci, “Kurumların daha güvenli bir iletişim altyapısı üzerinden haberleşmesi amacıyla kurulan KamuNet altyapısına entegre olundu ve veri alışverişi yapılan 15 kurum (Sağlık Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türksat, Yüksek Öğrenim Kurumu, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Ofisi, KOSGEB, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü) ile entegrasyon sağlandı” bilgisini verdi. Cebeci, şunları kaydetti: “Sağlık Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, KOSGEB ve İçişleri Bakanlığı kurumlarından servis almaktayız. Türksat, Yüksek Öğrenim Kurumu, İçişleri Bakanlığı ve Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü kurumlarına servis vermekteyiz.”
USOM ile koordineli çalışılarak küresel ve ulusal tehditler konusunda önlemler alınıyor
SOME (Siber Olaylara Müdahale Ekibi) hakkında da konuşan Cebeci, “Kurum internet ve sistemlerini tehdit eden saldırılara karşı Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi / USOM ile koordineli olarak çalışarak küresel ve ulusal tehditler konusunda önlemler alınmakta” dedi. Cengiz Cebeci konuşmasını ‘Yerli ve Milli Ürün Kullanımı’ konusundaki detayları paylaşarak şöyle tamamladı: “Hem siber güvenlik hem de ağ sistemleri alanında kullanılmakta olan yabancı menşeili ürünlerin, mümkün olduğu sürece, Kurum isterlerini yerine getirebilen, siber güvenlik standartlarını karşılayabilen ve kullanılabilirliği yüksek olan yerli ve milli ürünler ile değiştirilmesi düşünülmekte. Bu sebeple son 2 yıl içinde yerli firmalar tarafından yapılan çok sayıda güvenlik ve ağ cihazı incelendi, gerekli görüldüğü yerlerde demo çalışmaları yapılarak test edildi. Bu bağlamda 2020 yılı içinde Ağ Erişim Kontrol Sistemleri için kullanılmakta olan yabancı menşeili ürünün yerine yerli bir ürün kullanılmaya başlandı. Ayrıca DNS Güvenliği, Hotspot ve Ağ Cihazları Yönetimi cihazlarımız ile kritik kaynaklara yetkisiz ayrıcalıklı erişimi izleyerek, tespit ederek ve önleyerek kurumları siber tehditlere karşı korumaya yardımcı olan bir kimlik güvenliği çözümü ayrıcalıklı kimlik yönetimi sistemimizde yerli ve milli ürünlerle sürdürülmekte.”
