Güzel yabancı
Hayatınızı Nasıl Pişirirsiniz? (How to Cook Your Life) adlı dokümanter filmde, Amerikalı Edward Espe Brown’un Tassajara manastırında usta aşçı oluşu anlatılır. Zen’i dünyaya yayan ünlü keşiş Shunryu Suzuki’nin manastırında bu Amerikalı’nın geçirdiği yıllar yerli keşişlere kıyasla çok da uzun sayılmaz, ama yaşamın dokusundaki gövde ve akışlarda bölünmezliği kavrayıp, basit mutfak işlerine öyle ustalıkla yansıtır ki yemekhane dönüşür, kendisi de Tenzo, yani mutfak şefi statüsüne kavuşur.
Hepimiz kendi sektörümüzde, kendi iş alanımızın paradigmaları ile bir devinim içindeyiz. Ancak sürekli değişen dünya hali karşısında, işimizdeki tazeliği nasıl sağlayacağız? Bunun için gerekli yenilikleri düşünmeyi ve sonra da cesaretle uygulamayı nasıl becereceğiz? Bir yandan kurulu düzeni yürütürken, bir yandan değişim arayışını nasıl dengeleyeceğiz? Dahası, bazı dönemlerde tutucu stratejiler prim yaparken, bazı dönemlerde de risk iştahını doyurmanın tam sırasıdır. Bu da bir kişilik meselesi. Kişiliğimizi değiştirmek öyle kolay mı?
İşte bu hikayede çokluk, biz bu ikilem içinde çırpınırken bir “güzel yabancı” çıkagelir ve paradigmaları altüst eder. Bu filmi, hele son 20 yılda öyle çok izledik ki bazıları bunu kural kabul edip, güzel yabancıya davet çıkarıyor. Acikinovasyon.com buna bir örnek, ve tabi ABD karşılığı ChallengePost.com. Şirketlerin çağrı-ödül girdiği bu web platformu ilk girişim sermayesi finansmanını geçen hafta gerçekleştirdi ve büyüme yoluna girdi. Kullanıcıları arasındaki First Lady Michelle Obama’nın “Okulları İyileştirme,” ve Dünya Bankası’nın “Birleşmiş Milletler Milenyum Hedefleri” kampanyaları dikkat çekici. Son örneğim, Danimarkalı ve Türk ortakların kurduğu, yenilik yönetimi platformu WeDecide.net. Burada çözümler bir değil, birçok güzel yabancıdan ortaklaşa bekleniyor.
Ed Brown, daha sonra manastırı bırakır, şehrine geri döner ve bir restoranlar zinciri kurmaya girişir. Zaten güzel yabancıların tabiatı budur. Sonunda giderler. Kalan yine yerliler olur ve onlara yabancının getirdiği yeniliği kucaklamak, onunla yaşamak düşer.