Hakan Gürsu, Springwise’da
En yeni inovasyon örneklerini dünya çapında izleyen ve tanıtan Springwise, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstri Ürünleri Tasarım Bölümü’nden Dr Hakan Gürsu’nun bir uygulamasına yer verdi. Gürsu ve kurucusu olduğu Designnobis ekibinin son ürünü, bir doğal felaket veya mülteci akını sonrasında acil olarak çabucak kurulabilecek prefabrik bir barınak: Shelter Pack.
Dört kişilik bir ailenin temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek yaşam alanı sunan bir ünite bu. Eşyalarıyla birlikte kuruluma hazır bir paket olarak tasarlanmış. Duş ve tuvalet modülü de var. Çatısında yağmur suyunu toplamak mümkün. Demonte (kapalı paket) halde, tek bir TIR konteynerinde 12 ünite taşınabiliyor. Bunun sağladığı lojistik avantaj büyük.
Kapalı halde 80 cm x 4.5 m x 2.5 m boyutlarında olan Shelter Pack, kurulduğunda 12 metre kare bir yaşam alanı sağlıyor. Her ünitede 4 yatak, duş/tuvalet, mutfak ekipmanları, katlanır masa ve sandalyeleri var. Yerden yükseltilmiş olarak kurulduğu için, zeminden ısı kaybı en aza indirilmiş. Ayarlanabilir ayakları sayesinde, eğimli zeminde de kurulabiliyor. İçerde aydınlatma, çatıdaki tavan penceresiyle sağlanıyor. Ünitede yanmaz ve su geçirmez malzemelerle ısı yalıtımı sağlanmış.
Shelter Pack, Avrupa Tasarım Dernekleri Ofisi (BEDA) tarafından desteklenen Milano merkezli A’ Design Award yarışmasında bu yıl “Sosyal Sorumluluk Tasarımı” kategorisinde altın ödülü kazandı. Yarışmaya 87 ülkeden 12 binin üzerinde tasarımcı katılmıştı. Gürsu ve Designnobis 2014’te de Uluslararası Tasarımcılar Derneği tarafından “Yılın Tasarımcısı” ödülüne layık görülmüştü. Yine aynı ekip bu yıl Eco Barrow adlı sürücüsüz tarım aracı tasarımıyla ABD’de Uluslararası Tasarım Ödülleri (IDA) yarışmasında gümüş ödül aldı. Bu araç; ürün toplama, yük taşıma, sulama, ilaçlamada, kazıda kullanılmak üzere tasarlandı. Paletli sistem, önceden tanımlanmış bir güzergahta otomatik olarak ilerliyor.
Dr Gürsu ve ekibinin, yaşamsal önemdeki bir tasarımı ise, su arıtmayla ilgili. Parabolik bir ayna ile güneş ışığını odaklayan Parabosol cihazı, kirli suyu buharlaştırıyor, farklı filitrelerden geçirip tekrar yoğunlaştırıp içilebilir su halinde getiriyor. Gürsu ve Designnobis bu ürünle de elbette ödül aldı: 2016’da Energy Globe Vakfı tarafından Türkiye Ulusal Ödülü.
Uluslararası yarışmalarda 10 yılda 160’ın üzerinde yenilikçi ödülün sahibi tasarımcımız, yine de şu soruyu kitaplaştırmak zorunda kalmış: Sahi, İnovasyon Neden Bu Kadar Uzak? (Destek Yayınları). Dünya Ekonomik Forumu Küresel Rekabetçilik İndeksi 2016-17’deki 12’inci ayak İnovasyon’da 138 ülke arasında 71’inciyiz. Dr Gürsu’nun sorusunun yanıtı burada.
