Hangi uç daha önemli?
LYS sınav sonuçları açıklandı ve tercih haftalarına yine tartışmalarla girildi. Genel olarak konunun iki odağı var: en başarılılar ve en başarısızlar.
En başarılıların hangi üniversiteleri, bölümleri tercih edeceği merak konusu. Ancak bu konudaki açıklamalarda çoğu kez yurt dışındaki üniversitelerin adı geçiyor. Bu yüksek puanlı gençler Türkiye’de bir üniversitesiye kaydını yaptırıp, dondurup yurt dışındaki okulu en az bir yıl denemeyi planlıyor. Hele de o okulda alacağı dersleri (isterse) saydırabilirse ne ala. İlginçtir, ekonomisi krizde olan AB ülkelerinde de şu an benzer bir eğilim var. Eğitimi sonrasında ülkesinde istediği iş fırsatlarını bulamayacağından korkan yetenekli gençler şansını diğer ülkelerde deniyor. Örneğin İspanya’da 25 yaş altında işsizlik oranı yüzde 53 ve 2011’de 30 yaşın altında 20bin genç ülkesini terk etmiş. Aynı yıl İrlanda’yı terk eden genç sayısı 70bin. İtalya’da üniversite derecelilerin göç oranı 2010’a kıyasla iki kat artmış. Acaba bizim LYS’de ilk 1,000’de olup yurt dışına gidecek kaç gencimiz var?
Gelelim başarısızlara: 2012 LYS sınavında 42,221 aday genel matematik alanında (2011’e kıyasla yüzde 36 artış), 64,651 aday geometri alanında (2011’e kıyasla yüzde 75 artış) sıfır puan almış. Toplam 200bin öğrenci (sınava girenlerin yaklaşık dörtte biri) barajın altında kaldığı için hiçbir bölüme yazılamayacak! Bu gençler ya tekrar deneyecek ya da belki küskün, hayatlarının kalanında başarılı olabilmek için okula gitmekten başka ne yapabileceklerini düşünüyorlar.
Başarılı gençler tecrübelenmiş olarak bir gün geri gelirse sorun yok ama onların yokluğunda ülkelerini kim toparlayacak? Başarısızların ekonomiye katkısı ne kadar? Ülkelerin ilk ve ortaöğretim başarısını ölçen PISA uygulamasını yapan OECD ekibinin analizine göre, 6 kademeye bölünen öğrencilerin en alt dilimini ikinci dilime taşınması halinde, Türkiye’nin milli hasılasında yüzde 1130 artış olacak ve bu kazanç diğer tüm senaryolar içinde en yüksek düzey. İkinci kademe öğrenciler şöyle tanımlanıyor: “soru metinlerini tanır ve konu alanı araçlarını, terimlerini kullanarak bu soruları çözmeye çalışır.” Umarım FATİH Projesi bu öğrenciler için “fırsatları arttırır.”