Havada karada internet, olmazsa olmaz
Uçuşlarda internet kullanımı konusunda sınırlar kalkarken, THY de bu konuda kapsamlı adımlar atıyor.
İnternet kullanımı konusunda kesintisizlik beklentisi güçleniyor. Bu da, uzun uçuş sürelerinde bile internete girebilmeyi isteyen yolcuların talepleri karşısında, gerek düzenleyiciler gerekse havayolu şirketlerinin yeni kararlar almasına yol açıyor. THY bu konuda filosunda yatırımlar yapıyor ve yeni projeler için de çalışmalar yürütüyor.
THY Basın Müşaviri Dr. Ali Genç, uçaklarda internet bağlantısı için kullanılan teknolojik yapı hakkında bilgi verdi. İnternet bağlantısı ve Canlı TV teknolojisi B777-300ER tipi geniş gövde uçaklarda bulunuyor. Bu uçaklar dış hat seferleri için kullanılıyor. Kullanılan teknoloji Panasonic Avionics’in GCS (Global Communication Suite) adı verilen, Ku-Band üzerinden veri transferi yapan teknolojisi. Uçağın üst kısmına yerleştirilen çok yönlü Ku-Band anteni ve uçağın IFE Sistemi’ne bütünleşik hale getirilen parçalar aracılığıyla sistem kullanılıyor.
Sistem 3 segment içinde çalışıyor. Genç, bunları ‘Ground (Yer), Air (Hava) ve Space (Uzay) Segmenti’ olarak sıraladı. Bu yapıda uçağın Air Segmenti’nde uçuş yapmasından yola çıkarak, bağlantı işlemi uçaktan uyduya (Space Segment), uydudan yer istasyonuna (Ground Segment) ve aynı yolu izleyerek tekrar uçağa dönecek şekilde gerçekleşiyor. Yer istasyonu ile bağlantı sağlandığında, uçağın içine yerleştirilen WAP’lar aracılığı ile yolcular Wi-Fi uyumlu cihazları ile internete bağlanabiliyorlar.
Kesintisiz internet için sürekli kontrol
Türk Hava Yolları’nın B777-300ER tipi uçaklarında bu sistem bulunuyor ve aktif bir şekilde kullanılıyor. Dr. Genç’in verdiği bilgiye göre, A330-300 tipi uçaklara da bu sistem bütünleşik hale getirilecek. Bunlara ek olarak, 2014 ve sonrasında gelecek olan A330 ve B777 uçaklarına da bu sistem takılacak. Böylece 2018 yılı başı itibariyle toplam 62 geniş gövdeli uçakta internet sisteminin olması planlanıyor.
İnternet hizmetinin uçaklara takılması Dr. Genç’in de belirttiği gibi, önemli bir yatırım. “Halihazırda geniş gövdeli uçaklarımızda takılması devam eden sistemin dar gövde uçaklarına takılması için fizibilite çalışmaları devam ediyor” bilgisini veren Dr. Genç, hizmetin tüm uçuş noktalarında kesintisiz ve kaliteli verilmesi için de, kullanılan uyduların kapsama alanları, uyduların kapasiteleri ve üzerinden uçulan ülke telekomünikasyon otoritelerinden alınması gereken izinlerin önemine işaret etti.
İnternet hizmeti ücretli olacak
THY, 2 yılı aşkın süredir deneme amacıyla yolculara ücretsiz olarak internet hizmetini sunuyor. Ancak 2014 yılı ilk yarısı bitmeden, yolculara ücretli satışına başlanılması da hedefleniyor. “Oldukça ciddi operasyonel maliyetleri olan internet hizmetinin yolculara satış fiyatları makul seviyelerde olacak” bilgisini paylaşan Dr. Genç, varolan internet yapısına yolcuların geri dönüşlerini ise şöyle anlattı:
“Yolculardan dönüşler genel olarak oldukça olumlu. Özellikle sosyal medya üzerinden ciddi olumlu geri bildirimler alıyoruz. Halihazırda hizmet ücretsiz verildiği için özellikle gündüz uçuşlarında oldukça yüksek kullanıcı sayısına ulaşılıyor. Bu bazen internet performansı ile ilgili iyileştirmeye yönelik beklentilerin alınması yönünde yapıcı eleştirilere neden oluyor.”
Herkes internet için çalışıyor
2013 Ekim’inde ABD, uçuşlarda elektronik cihazların kullanımına yönelik kurallarını gevşetti. Havacılık sektörü düzenleyici kurumlarının aldığı bu karar, ABD havayolu şirketlerinin iniş ve kalkışta mobil cihaz kullanımında güvenlik odaklı soru işaretlerini gideriyor. Havayolu şirketleri cihaz kullanımı konusunda geçerli olan kurallarını değiştirmeden önce, gerekli tüm koşulları yerine getirmekle yükümlü.
2013 Kasım’ında da Avrupa, benzer bir karar aldı. Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA), kalkış ve inişlerde de uçuş modunda olmak şartıyla akıllı telefon, tablet ve benzeri cihazların kullanılabileceğini bildirdi. Sektör yetkililerine göre bu adımlar, güvenlik riski yaratmadan kişisel elektronik cihazları uçakta kullanabilme özgürlüğü adına büyük bir adım.
2013 Kasım’ında bir açıklama yapan Sivil Havacılık Genel Müdürü Bilal Ekşi, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun, uçaklarda 3G ve 4G teknolojisine izin verdiğini, havayollarının ilgili prosedürü geliştirmesi kaydıyla bu teknolojilerin kullanılmasında bir sakınca görmediğini ifade etti. Ekşi, AB Komisyonu’nun konuşmaya değil sadece veri transferine izin verdiğinin altını çizdi.
Geçtiğimiz günlerde Türk Hava Yolları, TTNET ile bir işbirliğine imza attı ve buna göre, Nisan ayı itibariyle, Türk Hava Yolları yolcularının internet erişimini TTNET WiFi Fly sağlayacak. İlk etapta, Nisan itibariyle, 12 adet Boeing 777-300 ER tipi uçakta bulunan Wi-Fi internet hizmeti, yakında filoya katılacak geniş gövdeli uçaklarla birlikte TTNET tarafından sağlanacak.
