“İçerik üretemezsek, sadece Google’ın dağıtıcısı oluruz”
Dünyadaki BT sektörünün yön değiştirdiği 1990’ların başından bu yana yazılım sektörü, 2005 yılının ardından yine ağırlığını hissettirerek kendini belli ediyor. Zira yaygınlaşan internet kullanımıyla hızlı bir dönüşüm süreci yaşanıyor. Yazılım ve içerik üretimi olmadan, bu küresel değişime ayak uydurmak imkansızlaşıyor.Bu yıl başında ABD Başkanı Barack Obama, ülkedeki iş kayıplarıyla ilgili yaptığı açıklamada, üretim konusunda işlerin yerini doldurmanın zor olduğunu, bunun yerine potansiyeli yazılıma yönlendirmeleri gerektiğini açıkladı. Tüm dünya geneline bakıldığında en değerli şirketler sıralamasındaki BT şirketlerinin hemen hepsinin yazılım ağırlıklı çalışan şirketler olduğunu görüyoruz.
İlk 25’e bakıldığında zirvede yer alan Apple, yıllardır kendi yazılımını üretmekle övgü alıyor. Tarihinin en önemli günlerini geçiren IBM, donanım bölümünü elinden çıkartarak kendini tam bir yazılım şirketi olarak konumlandırdı. Dev şirket, Ar-Ge’ye verdiği önem ve elinde bulundurduğu patentleriyle biliniyor. Microsoft, Oracle, Google, SAS, Amazon, SAP gibi birçok şirketin de stratejik olarak yazılıma ne denli öncelik verdiği ortada.
1990’ların başından itibaren internetin yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan maliyeti düşük girişim fırsatları, 2005 sonrası zirve yapmış durumda. Tüm dünyada internetin hızla yaygınlaşması ve daha da yaygınlaşacak olması, hizmet olarak verilecek girişimlerin, yazılım sektörünün daha da genişlemesini sağlayacak.
2010 yılında müzik endüstrisi, sayısal kanallardan 4.6 milyar dolar kazandı. Bu rakam tüm gelirlerin yüzde 29’una eşit. 2004 yılında bu oran sadece yüzde 2 ile sınırlıydı. 2001 yılında çevrimiçi kitap satışını önemsiz gören Borders’ın çevrimiçi işlerini Amazon’a devretmesi, her iki şirketin de tüm talihini değiştirdi. Bugün dünyanın en büyük çevrimiçi kitap satıcısı Amazon, Borders ise borç batağında.
Dünyanın en hızlı gelişen eğlence şirketleri ise video oyun yapımcıları. Yani yine yazılım şirketleri. Sosyal medya üzerinde oyunlar üreten, FarmVille’in yapımcısı Zynga, bir çeyrekte 250 milyon dolarlık gelir elde ediyor. Dünyanın en iyi film yapım şirketlerinin başında Pixar geliyor. Yine bir yazılım şirketi olan Pixar, Disney tarafından büyük fedakarlıklarla satın alındı.
Fotoğraf konusunda ise Kodak’ın son dönemde borçlarını karşılayabilmek için patentlerini satmayı hedeflediğini ve finansal olarak iflas bayrağını çektiğini biliyoruz. Ancak iPhone üzerinden uygulama yaratan Instagram, şu anda yaklaşık 30 milyon kullanıcısı ile oldukça gözde bir şirket haline geldi. Instagram sadece küçücük bir fotoğraf yazılımı. LinkedIn ya da Facebook gibi önemli sosyal medya araçlarını saymamıza gerek olmadığı görülüyor.
Dünyada banknot basan ilk ülke olan İsveç, piyasada sadece yüzde 3 oranında kağıt para dönmesi nedeniyle artık sadece sayısal ödemeler yapılmasını planlıyor. Bu durumda
çevrimiçi para dönüşüm
araçları ve PayPal gibi
şirketlerin de önemi artıyor.
Yeni nesil teknoloji şirketlerinin ve önümüzdeki 10 yıllık dönemde yazılım şirketlerinin ne denli önemli olduğu ortada. Bu doğrultuda İzmir’de düzenlenen 6. Sapanca Telekomünikasyon Zirvesi’nde yazılımın önemi masaya yatırıldı.
Bilgi toplumu olma yolunda ilerleyen ülkelerde genişbantın önemine dikkat çeken Turksat CEO’su Özkan Dalbay, “Bunun yanında içerik üretimi çok önemli. Yazılım, uygulama, oyun gibi içeriklere de yatırım gerekiyor” dedi. Her eve fiber bağlantı sunmanın, içerik olmadığı takdirde, kendilerini yalnızca Google’ın dağıtıcısı haline getireceğinin altını
çizen Dalbay, gelişim sürecinde operatör bağımsız bir modele geçilmesi gerektiğini vurguladı.
Finansman ve hukuki düzenlemelerdeki belirsizliklerin ortadan kaldırılmasının yatırımların önünü açacağını dile getiren Dalbay, teşvik ve vergi indirimlerinin çok önemli olduğunu aktardı. FATİH Projesi’nde de şimdiden pilot projenin bile altyapısının yetersiz olduğunu tespit ettiklerini sözlerine ekleyen Dalbay, devlet tarafından doğrudan destek gerektiğini belirtti.
Tüm operatörler içeriğin güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyor
Turkcell, Avea ve Vodafone CEO’ları mevcut altyapıların bedelleri karşılığında kullanıma açılması gerektiğini, ülkemizde içeriğe önem ve öncelik verilmesi gerektiğini duyurdu.
Toplantıya kamu tarafından Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın yanı sıra BTK Başkanı Tayfun Acarer katılım gösterdi.
Evsahipliğini Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Başkanı Yusuf Ata Arıak’ın yaptığı toplantının şirket yetkilileri arasında Turkcell CEO’su Süreyya Ciliv, Vodafone Türkiye Genel Müdürü Serpil Timuray, Avea CEO’su Erkan Akdemir ve Türksat CEO’su Özkan Dalbay yer aldı.
Açılış konuşmalarının ardından BTK Başkan Yardımcısı Deniz Yanık’ın başkanlığında panel düzenlendi. Panelde Avrupa Toplulukları Markalar Birliği (ECTA – European Communities Trade Mark Association) temsilcisi Tom Ruhon ve NTT Batı Japonya Kıdemli Başkan Yardımcısı George Kimura görüşlerini paylaştı. Her iki uzman da Avrupa ve Uzak Doğu’daki yüksek penetrasyonun nasıl sağlandığı konusunda kısa birer sunum gerçekleştirdi.
“Artan veri trafiği nasıl karşılanacak?”
Panelde söz alan Turkcell CEO’su Süreyya Ciliv, kısa sürede Türkiye’nin hızlı internet konusunda önemli mesafe kaydettiğini, daha da iyisini yapmak için gayret sarf ettiklerini dile getirdi. Sadece mobil operatör olarak tanımlanmak istemediklerini aktaran Ciliv, 10 ilde fiber internet hizmeti sunabildiklerini hatırlattı.
Dünya Mobil Kongresi’ndeki sorunun “artan veri trafiğinin nasıl karşılanacağı” olduğundan bahseden Ciliv, ülkemizdeki altyapıların paylaşıma açılması gerektiğinin üzerinde durdu. Turkcell CEO’su, bazı belediyelerin de altyapı yatırımlarını desteklemek yerine, para kaynağı olarak görmesinin de gelişimin önüne geçtiğini dile getirdi.
“İnternet yatırımları toğlumsal fırsat eşitliğini de beraberinde getirecektir”
Mobil piyasasının hızla büyüdüğünü aktaran Vodafone CEO’su Serpil Timuray, bu gelişimin hızla artacağını hatta yakın zamanda dünyadaki akıllı telefon sayısının bilgisayarları geçeceğini hatırlattı.
Timuray’a göre, dünya genişbant yatırımlarını artırıyor ve ülkemizde de sürdürülebilir şartlarda altyapının satın alınmasıyla gelişim hızı artacak. Farklı operatörlerin aynı bölgelerde altyapı yatırımlarında bulunmasının mükerrere neden olacağını belirten Vodafone CEO’su, altyapıların açılması gerektiğini yineledi.
“Rekabet ve yatırıma izin verilmeli”
Artık 2000 yılındaki veri trafiğinin sadece bir ayda gerçekleştiğinin bilgisini veren Avea CEO’su Erkan Akdemir, mobil cihaz ve tablet maliyetinin Avrupa’ya göre yüksek olmasının önemli bir sorun olduğunu işaret etti.
Ülkemizde Avrupa’da olduğu gibi somut hedefler olmadığını dile getiren Akdemir, “GSM’in mucidi olan Avrupa bile ABD ile Uzak Doğu’nun gerisinde kalmaya başladı. Bu nedenle özellikle BTK’nın sürdürülebilir rekabet ve yatırım fırsatları için destek vermesi gerekiyor” dedi.
Hemen her konuşmacı gibi altyapıda paylaşım olması gerektiğini vurgulayan Akdemir, adil rekabet ortamının sağlanması gerektiğinin altını çizdi.
“Altyapı amaç değil araç olmalıdır”
Zirvede konuşan Yıldırım, altyapı paylaşımına dikkat çekti ve bilgi toplumu için hızlı internetin şart olduğunu vurguladı.
“Hızlı internetin tüm evlere girmesi” ve “fiber ağların yaygınlaştırılması” konularının gündem başlıklarını oluşturduğu toplantıda ilk sözü TELKODER Başkanı aldı. Türkiye ilk 10 ekonomi içine girecekse, telekomünikasyon sektöründe muhakkak ilk 9 arasına girmesi gerektiğinin altını çizen Arıak, Türkiye’de kurulu altyapıların bedel karşılığında kullanıma açılması gerektiğini dile getirdi. BTK Başkanı Tayfun Acarer söz aldı ve ülkemizin Fransa’dan sonra Avrupa’da en fazla konuşan ülke olduğuna dikkat çekti. Bu yılın ortalarına doğru Fransa’yı geride bırakacağımızı açıklayan Acarer, “Ses konusunda yüzde 14’lük artış gerçekleşirken, veri konusunda bir yılda yüzde 1495, yani 15 kat artış görüldü” dedi.
Sabit telefon kullanım oranının yüzde 15’e gerilediğini hatırlatan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, “Mobil veri trafiğinde gelişim sürüyor” dedi. Türk Telekom’u kastederek altyapılarda paylaşıma gidilmesi gerekdiğini aktaran Yıldırım, “Altyapı bir amaç değil araç olmalıdır. Bilgi en önemli kaynaktır ve bunu en iyi şekilde değerlendirmek için altyapıların yeterli olması gerekmektedir” açıklamasında bulundu. Bir ülkede bilgiye erişimin az olması durumunda gelişimden söz edilemeyeceğini aktaran Yıldırım, her şeyin istedikleri hızda ilerlemese de sektöre duyarsız olmadıklarını vurguladı. Hukuksal anlamda sanal alemde artan suç oranlarına karşı mücadele yöntemlerinin yetersiz olduğunu dile getiren Yıldırım, ülkeler arası güvenlik birliğinin de yetersiz olduğuna dikkat çekti.
