İhracat süreci Blockchain ile ilerliyor
Türkiye’de ihracatın dijitalleşmesini ve blockchain altyapısı üzerinden yönetilebilmesini amaçlayan ‘İhracat Sürecinin Blockchain Teknolojisi İle (Ülke İçinde) Uçtan Uca Tasarımı’ projesinde birinci faz çalışmaları sona erdi. İlk faz çalışmalarının sonuçları düzenlenen kapanış toplantısında kamuoyu ile paylaşıldı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı finansmanıyla, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve Ticaret Bakanlığı tarafından geliştirilen “İhracat Sürecinin Blockchain Teknolojisi ile (Ülke İçinde) Uçtan Uca Tasarımı” Teknik İşbirliği Projesi’nin Birinci Faz Kapanış Toplantısı, Ankara’da gerçekleştirildi. Etkinlikte, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye Başkan Vekili ve Ankara Ofis Başkanı Mehmet Üvez, Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Vekili Mehmet Alper Batur, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya açılış konuşmalarını yaptı. Açılış konuşmalarının ardından ATEZ Yazılım Teknolojileri Proje Koordinatörü Ümmügülsüm Özalp, projenin teknik sunumunu gerçekleştirdi ve katılımcılardan gelen soruları yanıtladı. Etkinliğin kapanışında ise katılımcılar projenin tüm çıktılarını ve teknik detaylarını deneyimleme şansı buldu.
EBRD Türkiye Başkan Vekili ve Ankara Ofis Başkanı Mehmet Üvez, EBRD’nin faaliyette bulunduğu ülkelerde dijital dönüşümü desteklemeye yönelik çalışmalara 2021’den itibaren hız kazandırdığını hatırlattı ve şu bilgileri verdi:
“Geçen Aralık ayında başlatılan ve 8 Mart’ta resmi açılışını yaptığımız İhracat Sürecinin Blockchain Teknolojisi İle (Ülke İçinde) Uçtan Uca Tasarımı Teknik İşbirliği Projesi EBRD’nin Türkiye’de uygulamaya koyduğu ilk dijital dönüşüm projelerinden biridir. Bu projenin gerçekleşmesinde desteklerinden dolayı Hazine ve Maliye Bakanlığı’na teşekkür ederiz. EBRD ve Hazine ve Maliye Bakanlığımız arasında 2018 yılında son derece başarılı bir çalışma ile oluşturulan Türkiye Donör Fonu, bugün içinde bulunduğumuz projenin önemli unsurlarından birini oluşturuyor. Projenin, ticaretin dijitalleşmesi alanında atılacak yeni adımlara ışık tutulabileceğine inanıyoruz. Kağıtsız ticarete geçiş, iklim kriziyle mücadele ve yeşil dönüşüme destek sağlayacak. İhracat maliyetlerinde ve fiziksel dolaşımda sağlanacak azalma ayrıca, başta kadın işletmeler ve KOBİ’ler olmak üzere görece olarak ekonomik fırsatlardan daha az faydalanan grupların da ihracat sürecine katılımını artıracak.”
Hazine ve Maliye Bakanlığı Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Vekili Mehmet Alper Batur, ülkemizin son yıllardaki teknolojik gelişimi göz önüne alındığında blokzincir gibi alanlarda yapılacak yatırımların önemine dikkat çekerek açılış konuşmasına başladı. Projenin başta ihracatçı firmalar olmak üzere tüm paydaşlar için önemli faydalar sağlayacağına inandıklarını dile getiren Batur, blokzincir teknolojilerinin henüz emekleme aşamasında olduğunu ve önümüzdeki dönemde birçok teknolojiye hizmet sağlayıcı olarak keşfedilecek bir alan olduğunu söyledi. Batur sözlerini şöyle sürdürdü:
“Blokzincir teknolojisi ile birlikte maliyetlerin azaltılması, iş ve işlemlerde süreçlerin kısaltılması, şeffaflık, dijital entegrasyon, verimlilik artışı gibi katkılarla ihracat ve elektronik ticaret süreçlerinin kolaylaşacağı öngörülmektedir. Blokzincir, özellikle dış ticaret, mevzuata uyum, lojistik ve tedarik zinciri gibi alanlarda önemli avantaj olacaktır. Türkiye olarak dijitalleşme konusunda çalışmalarımızı ilerleyen dönemde daha fazla geliştirerek sektörde öncü olma konusunda çok kararlıyız.”
Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya ise açılış konuşmasının başında bilgi işlem altyapısı, internet, yazılım ve diğer teknolojilerde yaşanan gelişmeler tarafından tetiklenen dijital dönüşümün etkilerinin eşi benzeri görülmemiş düzeyde hissedildiği bir çağın yaşandığını dile getirdi. Kılıçkaya, şöyle devam etti:
“Öğrenme ve deneyimleme süreci sonrasında dış ticarette blok zincir teknolojisinin kullanılması konusunda Kasım 2019’da EBRD’ye yaptığımız başvurumuz neticesinde 2021 yılında ‘İhracat Sürecinin Blockchain Teknolojisi İle Uçtan Uca Tasarımı’ projesini başlattık. Bu proje vesilesi ile ihracat süreçlerinin çağımızın gerektirdiği bir mimari ile yeniden tasarlanmasını amaçlıyoruz. Bu teknolojinin dış ticarete etkinliğinin değerlendirildiği küresel projeksiyonlardan farklı olarak ülkemiz özelinde yürütülen sürecin bir analizi olacaktır. Projenin birinci fazında ‘Gümrük Beyannamesi’ ile karayolu ile Avrupa’ya ihracat sürecini analize tabi tutarken, ikinci fazında ‘Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesi’ ile havayolu ile ABD’ye ihracat sürecini inceleyeceğiz. Bu proje ile hem geleneksel hem de e-ihracat süreçleri blokzincire taşınabilir mi bu sorunun cevabını arıyor olacağız.”
“Hedefimiz ihracat hacmini artırarak süreçleri kolaylaştırmak”
Açılış konuşmalarının ardından projenin danışmanlığını yürüten Atez Yazılım Teknolojileri Proje Koordinatörü Ümmügülsüm Özalp, projenin detaylarının ve ilk fazdaki çalışmaların değerlendirildiği bir sunum gerçekleştirdi. Projenin amacını ihracat işlemlerini ülke içerisinde kolaylaştırarak ihracat hacmini artırmak olarak tanımlayan Özalp, bununla birlikte ulusal anlamda refahın artmasının en büyük hedeflerden biri olduğunu ifade etti. Blockchain teknolojisinin ticarette dönüşüm yapabilecek teknolojilerin başında geldiğinin altını çizen Özalp, proje kapsamını ülke içerisindeki ihracat işlemlerinin örnek bir ürün seçilerek blockchain ile dijitalleşmesi olarak özetledi.
Özalp, projenin detaylarını ve birinci fazda atılan adımlarını sıraladığı sunumunun ardından soru cevap bölümünde katılımcıların sorularını yanıtladı. Etkinliğin fuaye alanında ise katılımcılara projenin tüm çıktılarını ve teknik detaylarını deneyimleme şansı sunuldu.
Konvansiyonel ihracat süreçlerinin Türkiye sınırları içinde kalan kısmının blockchain teknolojisi ile yeniden tasarlandığı ilk faz çalışmalarında; izlenebilirliğin sağlanması, kağıtsız ticaretin hayata geçirilmesi, belirli işlem basamaklarının otomasyonu ve aracı kurumların kaldırılması gibi proje başında ortaya konan hedeflerin tümü gerçekleştirildi.
Ayrıca ihracat süreçlerinde yer alan ihracatçı, gümrük müşaviri, nakliye şirketi, banka, sigorta şirketi ve kamu kurumları gibi paydaşların şeffaflık ve aynı zamanda güven içerisinde işlem yapabilecekleri bir ekosistemin blockchain ile mümkün olduğu ispatlandı.
İşlem basamakları azaltılarak ihracat işlemlerine hız kazandıracak ve maliyetlerini düşürecek işlemlerin adımları atıldığı ilk faz çalışmalarında, kâğıt ve kâğıt transferi için gerekli kaynak kullanımının ortadan kaldırılması ile sürdürülebilir bir çevrecilik anlayışının tüm paydaş kurumlarca benimsenebileceği gösterildi.
İhracat Sürecinin Blockchain Teknolojisi ile (Ülke İçinde) Uçtan Uca Tasarımı projesinin ilk fazında paydaşların, sistem üzerindeki işlemlerden neredeyse eşzamanlı haberdar olması sağlanarak bilgi paylaşım yöntemlerinin çeşitliliğinden doğan gecikmelerin önüne geçilebileceği görüldü.
