İletişim sanıldığı kadar ucuz değil
Son on yılda farklı oyuncuların sahaya inmesiyle operatörler arası rekabetin kızışmasına rağmen, son kullanıcının iletişim harcamaları gün geçtikçe artıyor._x000D_
Talebe dayalı olarak artan arzla düşme eğilimi gösteren fiyatlar, ay sonunda faturalarda ters etki yaratıyor. İletişim alışkanlıklarının ve günlük ihtiyaçların zaman içinde değişmesi iletişim harcamalarının artmasına neden oluyor. BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından yayınlanan 2011 yılı ikinci çeyrek raporlarına göre Türkiye, ayda ortalama 261 dakika görüşme yaparak; İrlanda, Norveç, İngiltere, İspanya, İtalya, Portekiz ve Almanya’nın önünde yer alıyor. Mobil ortamlardan internete bağlanan abone sayısının ise 5.324.701’e ulaştığı belirtiliyor. Nüfusun arttığı ve iletişimin önem kazandığı bir çağda doğal karşılanabilecek bu dönüşüm sürecinde, operatörlerin hizmet satış yöntemleri bazı kullanıcıların faturalarını gereksiz bir şekilde yükseltiyor.
Gerek sabit telefon hizmeti ve internet servis sağlayıcılar, gerekse mobil operatörler tarafındaki abonelere bakıldığında farklı kullanıcı profillerinden bahsetmek mümkün. Bu profillerin bir kısmı, paket halinde sunulan ses, mesaj ve veri tarifelerinden son damlasına kadar yararlanırken, birçok kulanıcı da tam olarak ihtiyaçlarına denk gelmeyen iki paket arasında kalıyor ve her iki seçenekte de fazla ödeme yapıyor.
Faturanın üçte biri vergi
Başka bir açıdan bakıldığında ise her geçen gün artan vergilerin iletişim harcamalarındaki tutarın yükselmesindeki payını görmek mümkün. KDV’nin ve üzerine eklenen yüzde 25 oranındaki ÖTV’nin faturaların yaklaşık olarak 3’te birini oluşturduğunu söylemek mümkün. Dolayısıyla bir üst paketi seçerek ayda ödemekle yükümlü hale geldiğimiz faturadaki rakamlar bu oranlarla daha da artıyor.
Değişime ilk olarak, dakika üzerinden ücretlendirilen çevirmeli bağlantı hizmetini terk ederek ADSL’e geçiş yapan kullanıcılar ayak uydurdu. Çünkü ayda sadece yarım saatini internette geçiren bir çevirmeli bağlantı kullanıcısı bugün ADSL bağlantıda 25 TL’nin üzerinde bir bedel ödeyerek 1 GB kotalı internet satın almak zorunda.
Mobil operatörler tarafındaki durum ise daha farklı. Ön ödemeli hatlara kıyasla daha uygun dakika fiyatları sunulduğu için faturalı tarifeye geçen kullanıcılar 3 operatör ve yüzlerce tarife arasında ihtiyaca en uygun paketi bulmakta zorlanıyor. Çünkü sadece sesli görüşme hizmetinden yararlanmak isteyen kullanıcılar, belli bir dakika miktarının üzerindeki paketlerde mutlaka SMS hizmeti de satın almak zorunda kalıyor. Örneğin; ayda bin dakikaya ihtiyaç duyan abone bu tip bir paket alırken yanında SMS de satın almak zorunda kalıyor. Her ne kadar operatörler bu hizmetleri bedava veriyormuş gibi görünse de aslında üstü kapalı bir satış gerçekleşiyor.
Mobil internet fatura yükseltici neden
Mobil internette de benzer durum söz konusu. Kilobayt ve megabayt başına ücretlendirmeler çok yüksek faturaların ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu nedenle paket sistemi tabii ki herkes için daha kârlı. 1, 2 ve 4 GB’lık paketler halinde sunulan büyük paketlerde 1 GB’lık en ucuz paket ücreti yaklaşık 20 TL. Bunun aşılması halindeyse 100, 250 ve 500 MB civarındaki ek paketler öneriliyor ve bu birkaç MB’lık ek için o ay internete ödediğiniz faturanın 10 liradan fazla artmasına sebep oluyor.
444’lü numaralar kazanç kapısı
Operatörler, paketlenmiş tarifeler için ağırlıklı olarak kullanılan ‘her yöne’ tanımına bazı ekseriyetler getiriyor. 444, 0850 ve 118 ile başlayan numaralar başta olmak üzere ‘özel servis hattı’ olarak tanımlanan hiçbir numaranın satın almış olduğunuz pakete dahil olmadığı, bunlara yapılan aramaların ayrıca ücretlendirileceği, ilgili web sayfasında veya anlaşma metninde yer alıyor olmasına karşın birçok kişinin dikkatinden kaçıyor. Dolayısıyla 5 bin dakika her yöne görüşme içeren bir pakete ayda 100 TL gibi bir fatura ödeyen bir abone bankasının telefon bankacılığı hizmetini kullanmak için ayrıca bir bedel ödüyor. Üstelik bu bedel doğal olarak ayrıca KDV ve ÖTV eklentilerine sahip oluyor. Sonuç olarak abone 5 bin dakikanın sadece 3 bin 500 dakikasını kullanabildiği bir ayda 3 dakikalık görüşme için fazladan para ödemek zorunda kalıyor.
Son dört yılda mobile ne kadar harcadık?
BTK’nın raporlarına göre; mobil kullanıcı sayısının hızla arttığı, mobil internetin yaygınlaştığı ve faturalı tarifelere geçişin hız kazandığı günümüzde mobil operatörlerin gelirlerinin 2010 yılında 13.84 milyar TL’ye ulaştığı görülüyor. 2004 yılında ise bu rakam 6.8 milyar TL idi.Son dört yıla baktığımızdaysa mobil operatörlerin faturalı hatlardan elde ettiği gelirin istikrarlı bir şekilde arttığını görüyoruz. Operatörlerin açıkladıkları ARPU değerine (operatörün abone başına ortalama geliri) göre 2011’in ikinci çeyreğinde; Turkcell 19.6, Vodafone 19.9, Avea ise 20.5 TL gelir elde etmiş. 2008 yılının aynı döneminde bu rakamlar; Turkcell 18.5, Vodafone 13.2, Avea 16 TL şeklinde yansımış.
