İMECE’nin uzay radyasyon testleri için ilk yerli sistem geliştirildi
Türk bilim insanları, yerli gözlem uydusu İMECE için tasarlanan ve kullanılacak olan bileşenlerin uzay radyasyonu dayanıklılık testlerinin yapılacağı sistemde yerli sistem geliştirdi. Türkiye’nin ilk hızlandırıcı mıknatısının üretimi başarıyla tamamlandı.
Yerli gözlem uydusu İMECE’nin tamamen yerli üretilen bileşenlerinin uzay radyasyon testlerinde uygulanması için endüstriyel boyutlardaki ilk hızlandırıcı mıknatısın üretiminin başarıyla tamamlandığı açıklandı.
Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) yaptığı çalışmaların ardından ODTÜ’de araştırmalarına devam eden Prof. Dr. Bilge Demirköz’ün liderliğinde bir ekiple tasarlanan ve üretimi Sönmez Trafo tarafından yapılan hızlandırıcı mıknatıs, uluslararası kurumlardan olan CERN’in yeterlilik testlerinden geçti.
ODTÜ Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilge Demirköz, açıklamasında, CERN’den bilgi transferi alınarak Sönmez Trafo AŞ’nin yerli imkanlarla ilk hızlandırıcı mıknatısının üretildiğini belirtti. Bir tonun üzerinde ağırlığa sahip “Özel Tasarım Dört Kutuplu Mıknatıs”ın, Türkiye’de uzay radyasyon testlerinin gerçekleşmesinde önemli bir role sahip olacağının altını çizen Demirköz, mıknatısın yüklü parçacıkların yönünü değiştirerek hassas kontrole olanak sağladığını ifade etti.
Açılan yurt içi ihaleyi 31 Mart 2017’de Sönmez Trafo AŞ’nin kazandığını, mıknatısın üretiminin ise Dilovası’ndaki fabrikasında yapıldığını aktaran Demirköz, şöyle devam etti:
“TÜBİTAK-Ulusal Metroloji Enstitüsünün söz konusu mıknatıs için kurduğu test düzeneği ile mıknatısın manyetik alan ölçümü gerçekleştirildi. Daha sonra ODTÜ, TÜBİTAK-UME ve Sönmez Trafo AŞ test sonuçlarını değerlendirerek, gereksinimleri karşılayan yerli mıknatıs performansının daha da arttırılması için üzerinde iyileştirmeler yaptı. Yerli hızlandırıcı mıknatıs, endüstriyel boyutta dünyanın en fazla hızlandırıcı mıknatısının kullanılmakta olduğu CERN’in yeterlilik kriterlerine göre test edilmesi için bu merkeze gönderildi. Mıknatıs, CERN’in mıknatıs testlerinden başarıyla geçti.”
