Independent: Son baskı
30 yıl önce, 1986 Ocak ve Şubat ayları, İngiliz basın tarihinde örneği görülmemiş bir itiş kakışa sahne oldu. Medya imparatoru Rupert Murdoch’la çalışmak istemeyen bir grup gazeteci, bağımsız bir gazete kurmaya karar verdiler. The Independent böyle doğdu. Aradan geçen 30 yılda ise bugün Independent, baskıdan vazgeçiyor, Nisan’dan itibaren internet gazetesine dönüşüyor. İlk kez bir büyük İngiliz gazetesi artık basılmayacak.
30 yıl önce İngiltere’de Margaret Thatcher başbakandı. Dizginsiz bir liberal ekonomi, özelleştirme, sendikasızlaştırma ve kapitalizmi “halka yayma” programıyla muhalefeti sıfıra indirmişti. Bu siyasi atmosfere rağmen İngiliz sendikaları hala güçlüydü. Murdoch, gazete basım ve dağıtımını sürekli engelleyen grevlere çözüm bulamıyor, Başbakan da sendikaları sevmiyorsa da hukuk, gazeteciden yana ağır basıyordu.
Hükümet, taa İkinci Savaş’tan beri yıkık duran çok çok büyük eski liman tesislerinin toptan ayağa kaldırılması, buraların rezidans, ofis, iş yerleri ve eğlenceye ayrılması için bir bayındırlık projesi başlattı. Londra’nın doğu tarafında Docklands adlı bu yörede yüzlerce vinç ve binlerce işçi burada cam-çelik binalar yapmaya başladılar. Meğerse bu inşaatlardan biri de Murdoch’unmuş. Bugün asla gizlenemeyecek böyle bir inşaat, 30 yıl önce kimsenin ruhu duymadan bir modern gazete binasına dönüştürülmüştü.
Murdoch, 25 Ocak 1986 Cumartesi günü gazetelerinin bütün çalışanlara kişisel bir mektup göndererek şöyle dedi: “Pazartesiden itibaren şu adresteki yeni binamızda çalışmaya başlayacağız. Ama şartım var: Sendikadan istifa edeceksiniz. Eğer teklifimi kabul ederseniz 2 bin Sterlin bonus maaşınıza eklenecek. Etmezseniz, istifa etmiş olacaksınız.”
Sadece Murdoch gazetelerine değil, bütün medyaya bomba gibi düşen bu ultimatomun ardından olanlar oldu. Bir kısım gazeteci gerçekten yeni binaya taşındı. Ama gitmeyenler de vardı. Yeni binanın önü her akşam, gazete dağıtım kamyonlarının yolunu kesmeye çalışan protestocularla polis arasında gazlı, coplu arbedeye sahne oldu. Ama bir süre sonra protestolar azaldı, Murdoch yeni “kalesinde” işine devam etti.
Ondan ayrılanlar Independent’i kurdular. 7 Ekim 1986’da yayına başladı. Medyaya taze bir hava getirdi. Gel zaman git zaman gazeteyi kuran takım eridi. Gazete boyut değiştirip ufaldı. Yeni sahibi, o yıllarda Rus havayolları Aeroflot’un üçte bir hissedarı (2013’te sattı) ve Londra’nın akşam gazetesi Evening Standard’ın sahibi Alexander Lebedev oldu. Zamanla kaliteli içerik sağlayıcılar azaldıkça tiraj da azaldı. Zaten tablette daha çok okunuyordu. Ve sonuçta baskıya son…
