İnternet (son)
Ülkemizde genişbant erişim yerine oturmakta. Artık, İstanbul-Eskişehir, İstanbul-Adana, 10ms’lik “ping” süreleri veriyor. Almanya 60, İngiltere 120 ms gidiş-dönüş sürelerine indi 1. Veri hızlarında da bir kısıtlama pek olmuyor. Demek ki gerçek zamanlı akan görüntü (TV yayınları) için altyapı hazır gibi. Eğer futbol maçları ihalesi Türk Telekom’da kalsa idi şimdi maç yayınlarını uydu üzerinden değil, bu altyapı üzerinden izliyor olacaktık.
TTNet’in bir şirket,Türk Telekom’un da başka bir şirket ile yaptığı çalışmalar ilk sonucunu verdi ve Tivibu adlı bir uygulama kullanıma sunuldu. Yarım dakikayı bulan gecikmesi olması, resim en-boy oranı düzeltmesini otomatik yapmaması, veri hızı ve dolayısı ile görüntü kalitesine kullanıcı denetimi olmaması ile bile, kablo yayınına ciddi bir alternatif oluşturmakta. Kuşkusuz, “gerçek” IPTV yayınının gerektirdiği unsurları taşıyan yeni bir uygulama (ya da mevcut uygulamaya bunların kazandırılması) yapılacaktır. On yıl sonra, ülkemizde de, dünyada da TV yayınlarının ana iletim yolunun internet ortamı olacağını düşünüyorum. Burada etkin olan adım, hâkim işletici olan Türk Telekom tarafından atılmak zorunda.
Bir zamanlar, telefon hatlarının sayısallaştırılması adına ISDN (Integrated Services Digital Network) adlı bir uygulama vardı. Almanya burada başı çekti. Sonradan, bunun sunduğu veri hızları “komik” kalınca, ISDN’e yeni bir açılım uyduruldu “I Still Don’t Need”. ISDN’in hareket noktası veri ve ses tümleştirmesini, bu iki hizmeti aynı bağlantıdan yaparak sağlamaktı. Şimdi gerçek tümleştirmenin internet üzerinde oluştuğu gözleniyor. Ancak, ses hizmetlerinin internet üzerine taşınması için de bir hamle gerekiyor. Bu, numaralama planı. Planımızda ön eki 212 olan İstanbul Avrupa yakası’na 213 eklendi. 216’ya da 217. Bu yeni alan kodları, VoIP için. Uygulama, VoIP’i dışlayan “gidin arka bahçenizde oynayın” mantığı taşıyan bir havada. Burada ne zaman numara taşınabilirliği sağlanır, ses hizmetleri de o zaman internete taşınır.
Her hizmette, gelecek internette.
1 Deneyin: http://www.speedtest.net/