İnternete erişim hakkı

Bilginin yönlendirdiği bir dünyada internete erişebilenler ile erişemeyenler arasında bilgi ve beceri düzeyi farklılığı, fırsat ve ekonomik eşitsizlikleri olduğunu görüyoruz. Ancak, internete erişim temel bir hak mıdır? Yani, Birleşmiş Milletler’in tanımladığı (http://www.un.org/en/documents/udhr/) temel insan haklarından biri midir? Örneğin, ifade özgürlüğü veya bağımsız mahkemelerde yargılanma özgürlüğü gibi.
Sosyal alanda, Internet’e erişimin özgürlüğü artıran yanını gözlemliyoruz. Örneğin, Arap Baharı diye adlandırılan sosyal hareketler, Internet’e erişimin yardımıyla kendini bu sosyal hareketlerin içinde görmek isteyenlere hızla ulaştı ve hareket toplum içinde daha hızlı bir şekilde yayıldı. Eğer Internet’e erişim temel bir insanlık hakkı ise, kısa süreli bile olsa bizi bu haktan mahrum edenler, insanlık suçu işlemiş olurlar. Bu çok basit bir suç değil. Bu suçları işleyenler, temel insan hak ve özgürlüklerin ciddiye alındıkları ülkelere gidemezler; yakalanırlarsa yargılanırlar. Bu açıdan bakılırsa, Internet’e erişimin temel bir hak olduğunu veya en azından temel hakların kullanılmasına yardımcı olduğunu düşünüyorum.
Ekonomik alanda ise belki bir kısıtlama olasılığından daha çok avantaj farklılığını problemini gözlemliyoruz. Bilginin önemli olduğu sektörlerde Internet’e erişim bilgi üstünlüğü ve dolayısıyla ekonomik avantaj sağlıyor. Bu durumda, artık temel bir haktan bahsetmiyoruz. Ekonomik avantaj temel bir hak değil, deyim yerindeyse bir imtiyazdır.
Ancak internetin bir teknoloji olduğunu unutmayalım. Teknoloji kendi başına bir temel hak değildir, ancak temel hakların kullanılmasında bir enstrüman olabilir. Bir şeyin temel insan hakkı sayılması için, onun varlığının bize sağlıklı ve anlamlı hayat (healthy & meaningful life) sağlıyor olması gerekir. Internet teknolojisi olmadan da insanlar sağlıklı ve anlamlı hayatlar sürdürebilirler.