İş Gölgeleme / Job Shadowing: Bir Mesleği Yakından Tanımak
BThaber Köşe Yazısı: M.Efsun Yüksel Tunç
Eğitmen ve Yönetim Danışmanı, Yaşam ve Yönetici Koçu
Hadi gelin bir mesleği yakından tanıyalım. İşe bilgi toplayarak başlayabiliriz; ilgilendiğimiz meslek hakkında mümkün olduğunca çok bilgi toplamak için internet üzerinde araştırma yapabilir, kitaplar, makaleler ve raporlar okuyabiliriz. Mesleği icra eden başarılı insanların röportajlarını okuyabilir mümkünse onlarla bir araya gelerek sorularımızı onlara sorabiliriz. Profesyonellerden deneyimlerini, kariyer yolculuklarını, zorlukları ve başarı hikayelerini dinleyebiliriz. Bütün bu aksiyonlar mesleğin gerektirdiği becerileri, sorumlulukları, çalışma ortamını ve potansiyel kariyer yollarını anlamamıza yardımcı olur.
İlgilendiğimiz meslekle ilgili staj programlarını araştırabiliriz. Stajlar, özellikle öğrenciler ve yeni mezunlar için popüler bir seçenektir. Stajlar, gerçek iş ortamında görevler üstlenmemize, ekiplerle çalışmamıza ve mesleki becerilerimizi geliştirmemize olanak tanır. Staj gibi bir mesleği yakından tanımak için meslekle ilgili gönüllü çalışmalara katılabiliriz. Bu, deneyim kazanmamıza ve mesleğin pratik yönlerini deneyimlememize yardımcı olur. Gönüllü çalışmalar, aynı zamanda mesleki ağımızı genişletmemize ve yeni insanlarla tanışmamıza da olanak tanır.
İnternet üzerinde birçok platform, çeşitli meslekler ve beceriler hakkında online kurslar ve eğitimler sunar. Bu kurslar, bize mesleki bilgi ve beceriler kazandırırken, mesleği daha iyi anlamamızı sağlar. Bu tarz kurs ve eğitimlerin yanında hedeflediğimiz meslekle ilgili konferanslar, atölye çalışmaları, sektör buluşmaları gibi etkinliklere de katılarak sektördeki güncel konular hakkında bilgi edinebilir, uzmanlarla tanışabilir ve ağımızı genişletebiliriz.
Tüm bunların dışında bir işe girdiğimizde farklı bir mesleği öğrenmek için job shadowing / iş gölgeleme yapabiliriz. İş gölgeleme, bireylerin belirli bir mesleği daha iyi anlamak ve deneyimlemek için o mesleği icra eden bir kişiyi takip etme veya gözlemleme süreci olarak tanımlanır. Bu yöntem, öğrenciler, yeni mezunlar ve kariyer değişikliği yapmak isteyen bireyler tarafından sıklıkla tercih edilen bir öğrenme yöntemidir. İş gölgelemeyi yapan kişi, bir profesyonelin gözetiminde çalışırken, işin gerektirdiği becerileri, sorumlulukları ve çalışma koşullarını yakından deneyimleme fırsatı bulur.
Genelde firmalar bu süreci yapılandırır ve çalışanın bir mesleği öğrenebilmek için o alanda deneyimli bir profesyonelin yanında birkaç saat, bir gün veya daha uzun süre çalışmasını planlar ve programa alır. Bu süre zarfında, gölgeleme yapan kişi, çalışma ortamını gözlemleyebilir, işin günlük rutinini anlayabilir ve mesleğin pratik yönlerini öğrenebilir. İş gölgeleme sürecinin başarıya ulaşması için firma ve çalışan ortak hedefte buluşmalı, beklentileri açıklığa kavuşturmalı, hedef ve beklentilere göre zaman planlaması yapmalıdır. Tarafların tanıştırması ve sürecin açık ve net bir şekilde aktarması, gölgeleme yapacak kişinin işin günlük rutinini takip etmesi, işleri ve yapılışlarını gözlemlemesi, sorular sorması, gölgeleme yaptığı profesyonelin zamanına ve emeğine saygı göstererek tavsiyelerini dikkatle dinlemesi ve geri bildirim alması başarılı bir gölgeleme süreci için şarttır. Sürecin sonunda değerlendirme yapmak, öğrenilenleri bir sunum olarak raporlamak ve bir gelişim ve değilim yol haritası çıkarmak sürecin tamamlanması için gereklidir.
İş gölgelemenin hem çalışana hem de kuruma pek çok katkısı vardır. İşi gölgeleyen, meslek hakkında gerçekçi bir fikir edinir, mesleği yakından tanır, bu meslekte gereken becerileri ve yetkinlikleri, pratik uygulamaları gözlemler, kendi beceri setini değerlendirir, gelişim için fırsatlara odaklanabilir ve kariyer hedeflerini şekillendirebilir. Tüm bunların yanında iş gölgeme sürecin taraflarına karşılıklı olarak networking yapma fırsatı sunar.
Kurum, böyle bir süreçle yetenekleri gözlemleme ve gelecekteki işe alımlar için değerlendirme fırsatı yakalar. Böylelikle kuruma yetenek kazandırıla bilinir. Bu süreç yeni fikirlerin ortaya çıkmasını teşvik edebilir, gölgeleme süreci boyunca iş ve işin süreçleri gözlemlendiğinden inovasyonlar, kaizenler gündeme gelebilir ve yenilikçi çözümlerle işin gelişimi söz konusu olabilir. Kurum iş gölgeleme ile oryantasyon ve gelişim süreçlerinde kısa yollar geliştirebilir. Kurumsal kültürün köklenmesi için iş gölgelemeler fırsatlar sunabilir.
İşin özünde iş gölgeleme bireylere ve kurumlara birçok fayda sağlayan etkili bir öğrenme ve kariyer geliştirme yöntemidir. Hem bireylerin meslek hakkında daha fazla bilgi edinmesine yardımcı olurken hem de kurumların yetenek kazanmasına ve inovasyonu teşvik etmesine katkıda bulunur.
Tabi ki bir kurumda çalışırken job shadowing sürecine girebiliriz, bununla birlikte aslında meslekleri tanımak, anlamak, gerçek dünyadaki deneyimleri yakalamak, doğru kariyer planlarına sahip olmak, için her daim izlemeli, gözlemlemeli, diyalogda olmalı, sorular sormalı ez cümle meraklı olmalıyız. Eskilerin söylediği gibi, “Merak, ilmin hocasıdır.” Kendi yolumuzu keyifle çizebileceğimiz, başarılara imza atacağımız günlerimiz olsun…
Şunlar da hoşunuza gidebilir
