İş mi yok, çalışan mı?
T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından geçtiğimiz hafta açıklanan Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2021-2025 büyük ilgi gördü, biz de BThaber olarak bu önemli lansmanı kaçırmadık, izledik. Dijital Dönüşüm Ofisi gerçekten çalışıyor, bizlere umut vadediyor.
Plan içerisinde belirtilen pek çok önemli ve bizleri heyecanlandıran nokta vardı. Fakat bunlardan en önemlisi yaratılacak istihdam oldu.
Açıklamada şöyle deniliyor:
Vizyonu “Müreffeh bir Türkiye için çevik ve sürdürülebilir yapay zekâ ekosistemiyle küresel ölçekte değer üretmek” olan Strateji, 6 stratejik öncelik etrafında tasarlanmıştır.
- YZ Uzmanlarını Yetiştirmek ve Alanda İstihdamı Artırmak
- Araştırma, Girişimcilik ve Yenilikçiliği Desteklemek
- Kaliteli Veriye ve Teknik Altyapıya Erişim İmkânlarını Genişletmek
- Sosyoekonomik Uyumu Hızlandıracak Düzenlemeleri Yapmak
- Uluslararası İş Birliklerini Güçlendirmek
- Yapısal ve İşgücü Dönüşümünü Hızlandırmak.
1.madde işte konuşmak istediğim konu. Çünkü arkasından şöyle hedef belirlenmiş, 50.000 kişi bu konuda yetiştirilecek, 10.000 lisansüstü mezunu çıkarılacak, 1000 uzman kamuda bulundurulacak ve bunlar 2025 yılına kadar tamamlanacak. Ekonomik boyutu daha da ilgi çekici; 2025 yılında Yapay Zekanın GayriSafi Milli Hasıla içindeki payı %5 olacak.
Muhteşem planın aynı şekilde uygulamasını da görme arzumuzu bir yere koyarsak 1. maddenin doğuracağı sonuçları yazarak düşünelim. Zaten bunu ben aynı şekilde aktardığımda aynı sorularla karşılaştım. Bu kadar uzman o gün geldiğinde açıkta kalmayacak mı? Bizde henüz 200, Çin ve ABD gibi ülkelerde 2000 yapay zeka firması varken 50.000 kişi nerede çalışacak?
Bu sorunun köküne inelim, genelde şöyle bir tartışma hep var. Çalışan adayları iş bulma sıkıntısından bahsederken, işverenlerin en büyük derdi tanımlı göreve uygun çalışan bulamamak. Bu tartışmayı Linkedin’e taşımaya görün , yüzlerce yorum alırsınız. Bütün araştırmaların ortak sonucu bilişim sektöründe yeterli eleman bulunamaması.
Gerçek nedir pekala, iş mi yok çalışan mı yok? Bence ikisi de bir anlamda doğru. İkisi de aradığını bulamıyor.
- İş arayan gençlerin hayata bakışı işveren temsilcisinden çok farklı olabiliyor. Kuşak farkı dedikleri bu durum işe alım süreçlerinde gençlerin kaçmasına neden oluyor. Küçük bir sosyal medya hesabınızı bizimle paylaşın isteği bile Y-Z kuşağının işten kaçması için bir neden. Bunun gibi örnekleri insan kaynakları konusundaki uzmanlar açıklamaları ile anlatabilir.
- Ülkemizdeki asgari ücret temelli ücretlendirme politikaları, TL karşısında hızlı artan USD ile yapılandırılmadığından bizdeki ücretler düşük kalıyor. Bu durumda tercih yurtdışı oluyor, kaçıyorlar. Buna bir de siyasi, ekonomik ve sosyal etkiler eklenince gençleri tutmak zor.
- İşverenler her konuda uzman birini arıyor. İlanlara bakıyorum, işin tanımı 10 kişiyi anlatıyor ama aranan kişi tek. Bu kadar konuyu bir arada bilen uzman çok zor olduğu gibi bu adayın iş ilanı ile bulunması zor zaten. Ancak transfer edilebilir. Yani ilan ile verilen ücret de orantısız.
Bu özellikleri uzun uzun yazmak mümkün ama yerimiz buna izin vermez. Konuyu uzmanlarına bırakalım ama gelelim ilk sorumuza. 50.000 uzman geldiğinde
- Buna karşılık gelen iş yeri sayısında aynı artış olacak mı?
- Bu uzmanlara işverenler gereken bedeli ödeyebilecek mi?
İş yeri sayısının bir miktar daha artacağını tahmin etmek mümkün. Çünkü strateji planında önemli bir madde daha var; araştırma ve girişimciliği teşvik etmek. Yine de 50.000 kişinin ne kadarı bizde kalır, kaçını yurtdışı için yetiştirmiş oluruz, iyi hesap etmek gerekir. Paralarımızı harcayıp, yurtdışına uzman göndermeyi hiçbirimiz istemeyiz, eminim.
Şimdi dönüp bu stratejilerin uygulanmasını bekleyelim, hepimiz destek olalım, hedeflere ulaşıldığında hepimizin yüzü gülsün. Bu çalışmalar sektörümüz ve ülkemiz için çok önemlidir, arkasında duralım.
Dijital Dönüşüm Ofisi’ne de minik bir sitem yollayalım, yapay zeka strateji planı hazırlanırken, onlarca özel sektör, kamu çalışanı, STK, meslek örgütü, akademisyen gibi her gruptan insan çalışırken medyayı da görmek isterdik. Çünkü bu konular hepimizin konusu, yüreğimizdeki desteği yazılarımızdan öte fiile geçirmek isteriz.
Mini bir bilgiyi de paylaşmanın tam zamanı, ABD gibi ülkelerde çalışan bulma zorluğu her geçen gün artıyormuş, genç nesil çalışmak istemiyor, en son Amazon buna çözüm bulmak için sürücü iş görüşmelerinde marihuana kullanım testi şartını kaldırmış. Onların da böyle dertleri var işte J
Yazdım…
