İsim.Şehir
Bundan böyle New York’ta bir internet adresi, isim.nyc olabilecek (NYC=New York City). Londra’da bir adres, isim.lon olabilecek. Berlin’de bir adres, isim.berlin oldu bile- sessiz sedasız Mart’ttan beri. Viyana, Temmuz’dan beri .wien ekini kullanıyor. Hamburg, Tokyo, Nagoya da… Sırada Johannesburg, Capetown, Melbourne, Moskova ve upuzun bir liste var.
Bu ekleri, alıştığımız .com veya .co veya .net yerine kullanma “hakkı” şimdilik sadece önemli şehirlere mahsus. Dünyada hangi konuda eşitlik ve adalet var ki bunda da olsun? İsim tahsisi yapan ICANN listesinde örneğin, ABD’nin kuzey komşusu Kanada’nın Montreal kenti yer alamadı. Ne de olsa Montreal elbette bir New York değil. Bu “önem” işine ICANN karar veriyor.
New York’un eski belediye başkanlarından Ed Koch daha 2009’da, “Şehrimizin internet adresinde ismini görmek istiyoruz” demişti: “Nokta NYC, Hollandalılar Manhattan’ı satın aldığından bu yana, New York için en kıymetli gayrımenkul olacaktır.”
Azıcık dip bilgi: New York’un bulunduğu bölge, 1609’da Hollanda tarafından keşfedildi. İsmi, Yeni Amsterdam anlamına Nieuw Amsterdam oldu. O zamanlar dutluktu. Kızılderililer vardı. Ta ki her yere burnunu sokan İngilizler gelip, buralar bizden sorulur diyene kadar.
New York Belediyesi, geçen yıllarda ICANN’e 185 bin Dolar kayıt parası ödeyerek başvurusunu yaptı. Şimdi, dünyanın en prestijli internet adresine sahip oluyor. Artık, .com gibi, .co gibi jenerik adres yerine, düzpedüz New York şehrini işaretleyen yeni adreslere sahip olacaklar. Ticari ve kurumsal görünürlük açısından küresel önemde.
İnternet adresine nyc ekini koydurmak için başvurular 3 Ekime kadar sürecek. Benzer adres taleplerine çözüm bulmak için 7 Ekim’de açık artırma yapılacak. 8 Ekim’den itibaren sonu nyc ile biten adresler resmen kullanıma girecek. Bu şekilde bir adres, kullanıcıya yılda sadece 20 Dolara mal olacak. Başka yerlerde fiyatlar farklı: Örneğin Berlin’de yılda 30-60 Euro.
Bu hikayede ironik bir açı da var: Bir şey, ABD’yi, örneğin New York’u ilgilendiriyorsa, küresel boyutta “haber” oluyor. Şehrin adının internet adresi olarak kullanılabileceği, Ağustos ortasında belli oldu. Bu haberin çıktığı sırada ise Berlin’in taa Marttan beri bu hakka sahip “ilk” şehir olduğu, haberde sanki dip not gibi yer aldı. Berlin’den “daha küresel” Londra’ya bile bu hakkın Temmuz’da tanındığı da… Şehirler arasındaki önem hiyeraşisi, “Üst Düzey Adres” (Top Level Domain) tanımındaki “üst”ün varlığını doğruluyor.
İstanbul da böyle bir uygulama için sıradaki şehirlerden. Şimdiden 20 Euro veren, adresinin sonuna .istanbul ekleyebilecek- günün birinde, bir gün… İstanbul Belediyesi, 2012’de .istanbul ve .ist için başvuruda bulunmuştu.
