İstanbul’un ulaşım sorunu
Gelen haberler, İBB’nin BİT’i yoğun olarak kullanan, ulaşımda İstanbullulara nefes aldıracak girişimler içinde olduğu yönünde. Elbette bu girişimler eldekilerin verimli kullanımı açısından çok yararlı olacaktır. Haberin satırbaşları mevcut beş bine ek olarak üç bin yeni otobüs; metrobüslerin konumlarını bir merkezden izleme ve radyo ile yönetme; vatandaşın BİT olanakları ile izleme noktası olarak kullanılması; yolcu yönlendirme merkezi; kavşaklarda akıllı sinyalizasyon sistemi …
Anlaşılıyor ki, tercihli yol ve lastik tekerlekli taşımaya devam. Ama bizzat İBB, metrobüste taşıma kapasitesi sınırına gelindiğini, sistemin daha öteye gidemediğini dile getiriyor. Asıl çözüm için, insanların “işe giderken” yürüyerek gitmesini sağlamak gerek. BİT’in burada “tedavi edici” bir etkisi olmaz. Olsa olsa, “sızıyı azaltıcı” etkisi olur. Ne zaman ki “mortgage” konut politikası, bir insan iş değiştirdiğinde, zahmetsizce eski evini bankasına geri verip, yeni iş yerine yürüme uzaklığında yeni bir daireyi bankadan almasına olanak tanırsa, o zaman insanlar işe gelip giderken İBB’ye yük olmaktan çıkar. Bu sefer; kaldırım ihtiyacı artar!
Akıllı kavşaktan söz etmişken, 1972 yılında TCK için tasarlayıp teslim ettiğim bir trafik sinyalizasyon çözümünü belirteyim. Belki İBB ilgilenir. Bu sistem, bir kavşakta, yaya dahil tüm cepheleri “kırmızı”da tutuyordu. Yaya, karşıya geçmek için butona bastığında, derhal yeşil yanıyordu, geçme süresi ne kadar hesaplanmışsa, süre sonunda tekrar kırmızıya dönüyordu. Kavşağa yaklaşan araçlar da kırmızıya karşı yol alırken, diğer yönler hep kırmızı olduğundan, yeşil yakmadan önce alınacak bir ön tedbir olmadığından, gaz kesmeye bile gerek bırakmadan, kendilerine “bir araçlık” yeşil yanıyordu. Bu yöntem, özellikle düşük yoğunluk trafikte, sürücü eğitimi, ışığa uyma alışkanlığı yaratma açısından çok yararlı. 1972 yılı için iddialı bir sinyalizasyon yaklaşımıydı, otomatik cephe değişimine TCK sıcak bakmadı, o sistemden bu güne yeşil dalga ile bir de süresi sonunda yanıp sönen yeşil kaldı.