Kaçakçılığa karşı ‘yapay zekâ’ taraması
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğümüzce hayata geçireceğimiz ve TÜBİTAK tarafından tamamı yerli ve milli kaynaklarımızla geliştirilecek ‘Tarama Ağı Projesi’ ile yapay zekâ ve makine öğrenmesi teknolojileri kullanılarak araç veya yükün içerisindeki belirli özelliklere sahip yasa dışı suç ve tehdit unsurları otomatik tanımlanacak” açıklamasını yaptı.
Bakan Pekcan, gümrüklerde kaçakçılığın önlenmesinde, kayıt dışılığın azaltılmasında etkinliği artırmak için yüksek teknoloji yatırım ve projelerine bir yenisini daha ekleyeceklerini kaydetti. “Tamamı yerli ve milli kaynaklarımızla geliştirilecek ‘Tarama Ağı Projesi’ ile yapay zekâ teknolojileri kullanılarak araç veya yükün içerisindeki yasa dışı suç ve tehdit unsurları otomatik olarak belirlenebilecek” ifadesini kullanan Pekcan, Ticaret Bakanlığı’nın gümrük kontrollerini uluslararası ticaretin hızını kesmeyecek biçimde yürütmek, kamu sağlığı ve güvenliğini ön planda tutarak yasa dışı ticaretle en etkin biçimde mücadele etmek için yüksek teknolojiye dayalı teknik bir altyapı kurduğunu aktardı. Gümrük kapılarından giriş ve çıkış yapan her tür araç ve konteynerin fiziki müdahale gerektirmeden detaylı analizini sağlayan 68 adet ‘X-Ray Araç ve Konteyner Tarama Sistemi’nin ticaret hacmi yüksek tüm gümrük kapı ve limanlara kurulduğunun altını çizen Pekcan, ileri teknolojiye sahip bu sistemlerin, araç ve konteynerlerin röntgen filmini çekerek, saatlerce sürebilen gümrük kontrollerinin dakikalar içinde hızlı ve nitelikli olarak gerçekleşmesini sağladığını kaydetti.
Bu cihazların aynı zamanda kaçakçılıkla mücadele ve ülke güvenliğinde yasa dışı tüm suç unsurlarına set çeken önemli bir enstrüman olduğuna dikkat çeken Pekcan, şunları paylaştı: “Ticaret Bakanlığımız, dünyada tespit teknolojilerindeki gelişmeleri yakından takip ederek kaçakçılıkla mücadelede etkinliğin arttırılmasına katkı sunacak yeni ekipmanları süratle envanterine dahil etmektedir. Bu teknoloji ile; operatörün analiz esnasında hata yapma payı ve ‘manuel’ inceleme süreleri asgari düzeye inecek.”
Hızlı bir lojistik geçiş koridoru kuruluyor
Bakan Pekcan, proje ile ‘X-Ray Tarama Sistemleri’nin entegre bir yapıda çalışması sağlanarak gümrük kapılarından alınan X-Ray görüntülerinin ‘Bakanlık Komuta Kontrol Merkezi’nde toplanacağının altını çizerek, tek bir merkezden sevk, idare ve analizinin yapılmasının sağlanacağını söyledi. Bunun da özellikle eşyaların ülkeye kayıt dışı girişini engellemekte büyük faydasının olacağını vurgulayan Pekcan, “Bu sayede, örneğin Habur’dan ülkemize girerken taranan transit bir aracın X-Ray görüntüleri, ilgili tüm birimler tarafından incelenebilecek ve araç Kapıkule’den yurt dışına çıkarken tarandığında görüntüler karşılaştırılabilecek. Bu sayede ülkemizden transit geçen eşyaların vergileri ödenmeksizin yurt içinde bırakılma girişimleri tespit edilecek, büyük oranda vergi kaybı önlenecektir” açıklamasını yaptı. “X-Ray sistemlerinde üretilen veri ve bilginin komşu ülke gümrük idareleriyle veri paylaşımı da sağlanarak, aynı aracın sınır geçişlerinde mükerrer taranmasının önüne geçilecek ve hızlı bir lojistik geçiş koridoru kurulmuş olacak” şeklinde konuşan Pekcan, bu sayede aynı aracın sınır geçişlerinde mükerrer kontrollerin önüne geçileceğini ve hızlı bir lojistik geçiş koridoru kurulmuş olacağını ifade etti. Bakan Pekcan, Ticaret Bakanlığı olarak TÜBİTAK tarafından geliştirilecek proje ile modern bir gümrük uygulamasını daha hayata geçirerek tüm dünya gümrük idarelerine örnek olmayı hedeflediklerini vurguladı.