Kayseri Konferansları ve ETTO
Erciyes Teknopark’ta bugün 250’nin üzerinde Ar-Ge projesi aktif olarak yürütülüyor. Tarihsel girişimcilik kültürü taşıyan bu bölgede; girişimcilerin eğitimi ve başarılı işletmelere dönüşümü için Ser@ adlı önemli bir ön kuluçka programı yine Erciyes Teknopark’ta yürütülüyor.
K.İhsan Mutlu
Geçtiğimiz yılın son iki konferansı için Erciyes Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (ETTO) tarafından davet edildiğimde, bölgedeki çalışmalar hakkında daha fazla bilgi sahibi olacağımı düşünerek heyecanlanmıştım. Gerek Develi’deki MYO’da, gerekse ETTO’da gördüklerim duyduğum heyecanı daha da artırdı. Çünkü, yapılan çalışmalar öylesine planlı ve mükemmeldi ki yönetim iyi ve gayretli olunca nelerin başarılabildiğine uzun bir aradan sonra ilk kez tanık oldum. Ve “Ar-Ge dediğimizde ne anlıyoruz? –Yeme de yanında yat mı?!” başlıklı yazımda değindiğim teknopark ve Ar-Ge çalışmalarını incelerken, yararlı çalışma yapanlarla önemli bir katkı sağlamadan gün geçirenleri ortaya çıkarmanın daha uygun olacağını düşündüm. Bundan sonra inceleyeceğim Teknopark’ları bu açıdan mercek altına alıp sizlerle paylaşacağım.
Teknopark Kavramı– Teknopark nedir?
Uluslararası Bilim Parkları Birliği (International Association of Science Parks -IASP) teknoparkı; “temel amacı, rekabet gücünü ve yenileşim (inovasyon) kültürünü geliştirmek suretiyle üyelerine değer artışı sağlamak olan, profesyonel yönetici tarafından yönetilen örgüt” olarak tanımlamaktadır.
Teknoparklar, bir üniversite veya araştırma kurumunda ve/veya öncülüğünde üretilen bilginin ticarileşmesine imkân sağlayarak katma değeri yüksek ürünler elde etmek suretiyle bölge ve ülke kalkınmasına katkı sağlamayı amaç edinen; Ar-Ge ve inovasyon temelli firmaları bünyesinde barındıran, yönetici veya işletici bir şirket tarafından yönetilen ve mevzuatında öngörülen bir takım destek mekanizmalarına sahip ortamlardır.
1950’li yıllarda ABD’de oluşmaya başlayan Silikon Vadisi ile ortaya çıkan teknoparklar, dünyada üniversite sanayi işbirliğini sağlama konusundaki en başarılı model olarak öne çıkmaktadır. Günümüzde, sanayileşmiş ülkeler teknoparkları, teknolojik ve ekonomik gelişmenin en önemli araçlarından birisi olarak görmektedir. ABD, İngiltere, Fransa, Japonya, Çin, Kore, Hindistan, İsrail, Finlandiya gibi birçok ülkede üretim ve hizmet sektörleri ürettikleri katma değerin önemli bölümünü teknoparklar bünyesinde yürütülen Ar-Ge ve yenileşim çalışmalarına borçludur. Örneğin; Fransız sanayisi, oluşturduğu katma değerin %24’ünü teknoparklarda yapılan Ar-Ge çalışmalarıyla sağladığını açıklamıştır.
Büyüyen Türkiye’nin Teknoloji üsleri: Teknopark’lar…
Örnek Teknopark’lardan biri: Erciyes
Erciyes Teknopark bugün itibari ile 160 işletmeyi ve kuluçka (incubation) firmasını bünyesinde barındırıyor. Bölge firmalarının Ar-Ge’ye dayalı cirolarının toplamı 250 milyon TL’ye ulaşmış durumda. Bünyesinde yer alan işletmelere kaliteli hizmet vermek amacı ile çalışan bölge yönetici şirketi, 30.500 metrekare kapalı alanda nitelikli teknopark hizmetleri sunuyor ve katma değeri yüksek, ihracat potansiyeli bulunan ürünlerin geliştirildiği Erciyes Teknopark’ta bugün 250’nin üzerinde Ar-Ge projesi aktif olarak yürütülüyor. Tarihsel girişimcilik kültürü taşıyan bu bölgede; girişimcilerin eğitimi ve başarılı işletmelere dönüşümü için Ser@ adlı önemli bir ön kuluçka (incubation) programı yine Erciyes Teknopark’ta yürütülüyor.
Bilindiği gibi; Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO), üniversitede var olan nitelikli bilgiyi endüstrinin hizmetine sunmak ve ortak projeler geliştirmek üzere görev yapan iletişim köprüleri ve arayüzleridir. TTO’lar aynı zamanda üniversitedeki nitelikli bilgiyi korumak, tescillemek, proje sahiplerinin fon kaynaklarından daha verimli bir biçimde yararlanmalarını sağlamak, yeni girişimciler bulmak ve yetiştirmek gibi görevler de üstleniyorlar. Teknoloji Transfer Ofisleri aynı zamanda endüstrinin teknolojik problemlerine nitelikli çözümler üreten ve bunu sahada uygulayan mekanizmalar. Bununla birlikte endüstride üretilen teknolojinin korunması ve geliştirilmesi için de hizmetler sunuluyor.
Erciyes Teknopark, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazanan ilk 20 TTO arasına girerek bölgenin en büyük Teknoloji Transfer Ofisi’ni kurmuş durumda. Erciyes Teknoloji Transfer Ofisi (ETTO)’nde proje destekleme ve rehberlik faaliyetleri, üniversite – sanayi işbirliği faaliyetleri, kuluçka (incubation) hizmetleri, patent’leme, patent araştırma ve teknoloji pazarlama hizmetleri de bu kapsamda sunuluyor.
…..ve Ser@ (Start-Up Erciyes Atölye)
Teknopark’lar Start-Up şirketlere pozitif ayrımcılık yaparak kuluçka aşamasındaki şirket sayısını artırmayı hedeflemekte. Teknolojideki gelişmelerin ve Ar-Ge faaliyetlerinin giderek önem kazandığı günümüzde girişimcilerin teknolojik gelişime ayak uydurmaları şart. Ancak özellikle KOBİ ölçeğindeki firmaların kendi imkanları ile bunu yapması oldukça zor. Buradan yola çıkarak üniversitelerin de içinde bulunduğu bir kavram yaratılarak üniversite–girişimciler–devlet iş birlikteliği ile teknoloji geliştirme bölgeleri meydana getiriliyor. Özellikle başlangıç aşamasındaki şirketler (Start-Up) için teknoparklar büyük önem taşıyor.
Bu bağlamda, ETTO içinde tahsis edilen yepyeni bir binada konuşlandırılan Ser@, proje fikri olan girişimci adaylarına açık ofis imkanı sağlarken bir birinden değerli uygulamalı eğitimleri içeren bir program. Bu program; ticari değer taşıyan, teknoloji odaklı projeleri olan genç girişimci adaylarını başarılı bir girişimci haline dönüştürmeyi amaçlayan, uygulamalı bir ön kuluçka (incubation) hizmeti. Sağlanan ortam ise disiplinli bir ortam gerektiren bir çeşit “BootCamp”. Yöneticiler “Mentor” olarak gerekli desteği sağlama açısından önemli çalışmalar da yapıyorlar. Burada, konferansım sırasında Ser@ içinde çalışan genç girişimci adaylarının yüzündeki başarı arzusu ve heyecanını görmenin çok keyif ve umut verici olduğunu belirtmeden geçemeyeceğim.
Sonuç olarak; yenileşim, Ar-Ge ve teknolojide gelişimin kaynağını oluşturan Teknopark’ların doğru yönde geliştirilmesi için konu üzerinde önemle durmak ve yukarıda ancak çok özetle aktarabildiğim çalışmalara destek vermek iş adamlarımızın ana amaçlarından biri olmalı. Bu vesileyle,böylesine önemli bir amaca ulaşma yolunda çok değerli emek sarfeden tüm kahramanlara (saygıdeğer hocalar, yöneticiler, genç girişimciler, öğrenciler) saygılarımı sunuyorum. Umarım çalışmalarınız ülkemize üstün yarar ve başarılar getirir.
