Kentsel öncelikler yeniden tanımlanıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi CIO’su Dr. Naim Erol Özgüner, teknolojik dönüşüm açısından 2021 ve 2022’yi çok önemsediklerini vurguladı.
Pandemi ile tüm dünya çapında merkezi ve yerel yönetimlerin stratejilerini tepeden tırnağa, hem de hızlı biçimde değiştirmeleri şart oldu. Ama rutin işlerin devam ettiğini de akıldan çıkarmadan, kesintisiz hizmet sunma gerekliliğini bilerek… BThaber’in Dell sponsorluğunda hayata geçirdiği dijital etkinliği 30′ with CxO, İstanbul Büyükşehir Belediyesi CIO’su Dr. Naim Erol Özgüner’i konuk etti. BThaber editörü Handan Aybars’ın sorularını yanıtlayan Dr. Naim Erol Özgüner, bu dev kent ve paydaşı bireyler için önceliklerini anlattı.
Kariyeriniz boyunca çok farklı kulvarlarda ilerlemişsiniz. Akademik kariyer mi, telekomünikasyon sektörü mü, yoksa yerel yönetim mi? Nasıl bir tercih yaparsınız?
Tercihimi yerel yönetim yönünde yaptığım görülüyor. Çalışma hayatım akademi ile başladı. Okuldan sonra 4 yıl asistan olarak çalıştım. Sonrasında 16 yıl Turkcell’de çalıştım. Bu, Türkiye’nin her yerinde bana birçok şey öğreten bir deneyim oldu. Sonrasında kendi kendimin patronu olmak istedim ve kendi şirketimde 5 yıllık bir yolculuğum oldu. Sonrasında kamu tarafında yerel yönetim çalışmalarına dahil oldum. Hepsinin kendi içerisinde öğretileri oldu. Çok fazla insan biriktirdim, çok fazla deneyim edindim. Ancak 15 yıldır belediyedeyim ve hayatımda öğrenmediğim kadar çok şey öğrendim.
Kaçınılmaz olarak tüm birimlerle bağınız var. İçeride bir belediyenin altyapısını oluşturmak, yürütmekten çok daha fazlası söz konusu.
Bilgi İşlem Daire Başkanlıkları, teknolojik işleri bir ayniyat işleri değil. Bilgisayar, telefon temini, e-posta açılması gibi işlemler bölümün help desk’inin yapabileceği işler. Belediyede 25 daire başkanlığı, 104 daire müdürlüğü, 30 iştirak şirketi var. Burasını bir holding olarak düşünebilirsiniz. Biz buranın tamamına hizmet veriyoruz. Emlak Daire Başkanlığı ile Emlak Bilgi Sistemi çalışıyoruz. İmar Daire Başkanlığı ile İmar Bilgi Sistemi kapsamında parseller üzerinde çalışıyoruz. Ulaşım Daire Başkanlığı ile cep-trafik gibi uygulamaları ve konuları çalışıyoruz. Metro A.Ş Belbim ile İstanbul Kart’ın dijitalleşmesi, QR koda geçmesini çalışıyoruz. İSKİ, İGDAŞ ile akıllı sayaç dönüşümlerini, uzaktan açıp-kapamayı çalışıyoruz. Dolayısıyla bilgi işlem işleri artık yatayda tüm dikeylere hizmet veren şekilde konumlanıyor. Böylece tüm yapılarla işiniz var. Çok farklı yerlerden besleniyoruz, yelpaze çok geniş. Deneyim olarak çok zenginleştiğim bir dönemi yaşıyorum. Çok çalışıyoruz; ancak çok keyifli.
Akıllı şehir yaratılması projesinde yerel yönetimin bilgi işlemi nasıl bir görev üstleniyor?
Akıllı şehir tanımını şu şekilde oturttuk: Şehir insanının hayat kalitesini en az bir adım öteye taşıyan teknolojik çözümler. Akıllı şehir çözümleri teknolojik olarak bu tip bir paydada birleştirirseniz günün sonunda ürettiğiniz çıktılarınızı da buna göre değerlendirebilirsiniz. Dünyada genel konsept; 3P adı verilen “Public Private Partnership – Kamu Özel İşbirlikleri” ile yapılan işler olarak hayata geçiyor. Konu yerel yönetim olunca 3P’nin önüne bir P daha koymak gerekiyor. Bu P de, “People – İnsan”. İnsanlara dokunmuyorsanız bunun anlamı yok. Hem toplumda, hem de belediye organizasyonu içerisindeki tüm ekiplere dokunduğundan dolayı tek başımıza bir şey yapmamız mümkün değil. Ancak orkestrasyonu yapmak, stratejiye yön vermek adına önemli bir misyonumuz var. İstanbul’da bu yönde ciddi projeler üretiyoruz. Bir kentin teknolojik dönüşümü açısından 2021 ve 2022’yi çok önemsiyoruz.
Pandemi sürecine bağlı olarak büyükşehir belediyesinin vatandaşlara verdiği geleneksel, yüz yüze hizmetlerin mümkün olanlarını elektronik ortama taşıma konusunda çalışmalarınız hızlandı mı? Bu konuda BT altyapınızda çeviklik, güvenlik anlamında ne gibi iyileştirmeler planladınız?
2020, dünyanın belki de son 100-150 yılının en değişik, tüm dünya üzerindeki canlıları etkileyen bir yıl oldu. Sosyalleşmeden uzaklaşıp evlerimize kapandık. Belediye hizmetleri esastır. “Suyu vermiyorum, gazı vermiyorum, ulaşım hizmetlerini yapmıyorum” diyemezsiniz. Belediye binalarının camlarına gazete kağıdı yapıştırıp 6 ay sonra açacağınızı söyleyemezsiniz. Sağlık çalışanlarımıza çok minnettarız. Belediye çalışanları da hiçbir zaman sahadan çekilmedi. Bu dönem, özellikle gündelik olarak çalışan insanlarımızın finansal olarak etkilendikleri bir dönem oldu. Öncelikle onları toplumda belirli bir motivasyonla tutabilmek adına sosyal yardımların entegrasyonu çok kıymetliydi. Bu yöndeki başvuruların tamamını elektronik ortam üzerinden aldık ve değerlendirdik. Pandemi öncesinde İstanbul’da sosyal incelemesi yapılmış ve onaylanmış 218 bin aile vardı. Pandemide bu rakam 1.3 milyona çıktı. Herkesin bu önemli soruna kulak kabartması gerek.
İstanbul gibi 7/24 hayatta olan kentte öncelikleriniz nasıl şekilleniyor?
Teknoloji dünyası çok hızlı dönüşen; ama kendi içinde doğruları ve yapıları adresleyen bir dünya. İçerisinde RPA, yapay zeka, blockchain, ML olmadığı bir teknoloji dünyası olamaz. Saydığım tüm bu teknolojiler İBB’de hayata geçti ya da geçiyor. Hizmetlerimizi bu yöndeki teknolojilerle entegre bir şekilde birleştirip o kalitede sunmaya çalışıyoruz. Yönümüzü teknoloji dünyasının belirlediğini söyleyebiliriz. 2020 Ocak ayında dataibb.gov.tr ismiyle açık veri portalı yayınladık. İBB’nin kamunun kullanabileceği tüm verileri, veri setlerini akademisyenlere, start-up’lara, girişimcilere, öğrencilere açtık. 1 yıl içerisinde yaklaşık 150 veri seti oldu ve 18 milyon erişim aldık. İstanbul kentinin teknolojik nüfusunun bir açlığı vardı, oraya hitap ettiğimizi görüyorum. Yeni veri setlerinin yüklenmesine yönelik sürekli yeni talepler de geliyor. Özellikle mekansal veri setleri ekleyip bir harita üzerinden kentin insanları ile buluşmaya çalışıyoruz. İstanbul’un nüfusu 16 milyon; ama bizim açık veri setimize 18 milyon kez erişilmiş. Ülkemizde motivasyonu ve enerjisi yüksek, teknolojik yatkınlığı olan bir grup var. Bu momentumu doğru yönlendirebilirsek kriz anlarından kazanan bir ülke olarak çıkmamız kaçınılmaz. Yeter ki bu gücü doğru stratejilerle kullanabilelim.