Köhne yasa Facebook’a uygun
Amerikan Kongresi Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’yi sarhoşmuş, veya nörolojik sorunu varmış gibi “bozuk cümleler ve anlaşılmaz bir telaffuzla” konuşuyor gibi gösteren bir video yayınlandı. Videoda bir anormallik olduğunu anlamak için üstün zeka gerekmiyordu. Trump, hemen videoyu Demokrat Parti’yi “karalamak” için kullandı. Yandaşları da geri kalmadılar. Ama çok kısa sürede videonun “üzerinde” oynandığı, Pelosi’nin konuşma hızının azaltıldığı anlaşıldı. YouTube ve Twitter, videoyu yayından kaldırdı. Ya kim kaldırmadı? Evet, bildiniz: Facebook (26 Mayıs Pazar akşamına kadar durum buydu).
CNN’nin zehir gibi “sorgucusu” Anderson Cooper, Facebook Başkan Yardımcısı Monika Bickert’la durumu 14 dakika süren maraton bir mülakatta konuşurken Bickert’in çağrı merkezi çalışanı gibi hep aynı kurumsal söylemde ısrar etmesi ibretlikti: Efendim, Facebook “sahte” olduğunu saptadığı hesapları kapatıyordu evet, sahte olduğu “anlaşılan” böyle bir video hakkında Facebook kullanıcısını “bilgilendiriyor” ama sahteliğine kullanıcının karar vermesini uygun buluyordu. Çünkü Facebook bir teknoloji şirketiydi ve “haber yayıncısı” değildi.
Cooper ona şunu da sordu: “Trump hakkında benzer bir video yayına girse ne yapacaksınız?” Bu soruya Bickert elbette yine cevap olmayan yavan bir cevap verdi, Cooper konuyu kapattı. https://cnn.it/2JHOetw
Ama konu kapanmayacak. Çünkü ABD, 2020 Başkanlık Seçim kampanyasına ilerliyor. Ortalığa daha neler saçılacak kim bilir. Ve Mark Facebook, şirketin sonunu hızlandırıyor. Çünkü 26 Mayıs’ta New York Times’da yayınlanan bir yorumda, “Bizim tanıdığımız Facebook artık bitmiştir” denildi. “Nancy Pelosi ve Fakebook’un kirli oyunları” [Yazım hatası yok: Başlıkta “Fakebook” yazıyor. Fake = Sahte] başlıklı yorum hakkında “yoruma” gerek yok: “Bir radyo/tv bunu yayınlar mıydı? Asla! Bir gazete yayınlar mıydı? Ciddi sonuçlarına katlanır mıydı? Bir pazarlama kampanyası, böyle bir şeye izin alamazdı, çünkü sahte pazarlama olurdu. Başka hiçbir medya kuruluşu yayınlayamazdı, çünkü onların Facebook’un sahip olduğu “koruma kalkanı” yok.” https://nyti.ms/2YQfZmW
Facebook ve diğerlerinin “koruma kalkanı” 1996’da Amerikan Kongresi’nin kabul ettiği İletişim Yasası’nın (Communications Decency Act) 230 sayılı bölümdeki şu cümle:
“Etkileşimli bilgisayar hizmeti sunan veya bunu kullanan kişi, enformasyon içeriği sağlayan başka bir kaynağın yayıncısı veya sözcüsü değildir.” [Bu, hukuki bir çeviri değil]
Bu madde, bütün internetin ayakta durmasını sağlayan iskelet oldu hep. Buna göre tıpkı telefon gibi, internet hizmeti veren şirketler de sadece bir dağıtım kanalıydılar. Bu kanaldan “ne” geçtiği onları ilgilendirmezdi. Övgü de geçebilir, sövgü de… Ama yasa eskidi. Günün gerçeklerine uymuyor. Yasa değişirse Facebook da değişir.