KURUMSAL BİLİŞİMDE YENİ SÜREÇLER UÇTA TOPLANACAK
Edge computing (uç bilişim) aslında yeni bir trend değil. Ama küresel bazda bilişim sektörünün önde gelen şirketlerinin açıklamaları ve yatırım önceliklerine bakıldığında, 2020 yılında bu konuda önemli adımların atılacağı aşikar. Uç bilişim; temelde bulutta işlemleri alıp, cihaz veya son kullanıcıya yakınlaştırmayı içeriyor. Bu konuda gelişimin de üç temel gerekçesi var aslında. İlki zamana karşı hassasiyeti olan uygulamalar ışığında bekleme süresi ve bunun ilk akla gelen örneği de gerçek zamanlı yanıtların gerekli olduğu IoT yapıları. İkici unsur ağ ve bant genişliği. Çünkü uç bilişim, büyük miktarda verinin taşınmasındaki maliyeti azaltabileceği gibi, böylece ağa bağımlılığı da azaltma gücüne sahip. Üçüncü unsur ise veri gizliliği ve güvenlik. Sonuçta uç bilişim yaklaşımları, şirketlere de veri gizliliği düzenlemelerine uyumda kolaylık sağlayabilir, fikri mülkiyeti korumada avantaj sunabilir. Uç bilişimin itici güçlerinden biri de lokal işlem yetkinliğinin artan önemi. Bu başlıkta aslında birçok uygulama halihazırda son kullanıcıya yakın işleniyor. Ama bunlar bulutta olmayan geleneksel yapılarda işliyor. Bu da uygulama değişimi yapmayı zorlaştırıyor.
Sektörlerde dönüşüm vakti ve ilk adımlar…
Küresel bilişim dünyası, uç bilişimin birçok sektörde yeri olduğu konusunda hemfikir. Artan otomasyon, yazılım ve veri analitiği, BT ve OT entegrasyonu ile imalat sektörü ise burada öne çıkıyor. Uç bilişim platformları bu tümleşik sistemleri anlamlı biçimde bir araya getirirken, imalat sektörü temsilcilerini de farklı bir anlayışla buluşturuyor. Bu konuda doğru adımları atabilen imalat sektörü şirketleri, endüstriyel IoT’nin avantajlarından yararlanabilecek, var olan yapıdaki üretim süreçlerini değiştirebilecek uygulamaları mümkün kılabilecek. Örneğin; üretim tesisinde cihazların bakım ihtiyacını öngörebilmek şirketlere önlerini görebilme imkanı sağlayacak, şirketler makinelerinden çok daha büyük miktarda veriyi daha kolay şekilde toplayabilecekler. Bu örneğin 5G ile daha da zenginleşeceği herkesin ortak görüşü.
Uç bilişimde öne çıkması beklenen bir sektör de buluta uyumu nispeten ağır ilerlemiş olan sağlık sektörü. Aslında sağlık kuruluşları BT altyapılarında yeniliklere son derece açık, ama bu açıklığın karşısında ülke ülke etkin olan yasal düzenlemeler ve bunların getirdiği sınırlar var. Uç işlem yapısı ise veriyi kendinde güvende tutabilmek, bir yandan da bulutla bağlantılı ticari modeller geliştirebilmek için önemli bir fırsat noktası. İnşaat sektöründe de uç bilişim odaklı çalışmalar, çalışan güveliği ve artan verim adına önem kazanıyor. Örneğin; ortamı ve kirlilik seviyesini takip ederek, belirlenen sınırların aşılması halinde gerçek zamanlı alarmlar üretilmesi bu sayede mümkün. İlerleyen süreçte bu gerçek zamanlı takip ve alarm üretiminde drone kullanımının yaygınlaşması, uç bilişimin yaygınlığının pekişmesi de bekleniyor.
Önce bir stratejiniz olsun!
Her sektörde ve her şirkette uç bilişim odaklı yapıların kullanım mimarisi, yöntemi ve öncelikleri farklı olacak, bu bir gerçek. Burada önemli olan ise sektörler ve şirketlerin kendileri için en uygun mimariyi belirleyerek ilerleme stratejisine sahip olması.
Bu örneklerin de gösterdiği üzere, uç bilişim 2020 yılının öncelikli BT yatırım başlığı olacak. Çünkü başta da belirttiğimiz üzere, geleneksel teknolojiler, modern iş dünyasının artan ihtiyaçlarını karşılamakta yetersiz kalıyor. Buna karşılık uç bilişim, gerçek zamanlıya yakın uygulamaları mümkün kılıyor. Örneğin; müşteri veya çalışan memnuniyetini geliştirmek isteyen bir şirket için bütünsel iş verimi adına uç mimari fırsat demek. Farklı çözümleri barındıran uç bilişim mimarilerinin Forrester araştırmasına göre üç temeli var: Uç yönetim katmanları, uç ağlar ve uç bilgi yazılımı.
Bu arada, uç bilişimin fonksiyonları ve içeriği, ayrıca tüm sektörlerde tedarikçilerin seviyeleri de farklı mimarileri beraberinde getirecek. Bu, doğal olarak, açık kaynak yazılımların kullanımını daha da artıracak bir faktör. Bu kullanım artışı, küresel bilişim şirketlerinin açık kaynaklı çözümlerinde yenilikleri beraberinde getirecek. Tüm bu adımların gelişmesi ise bağlantı gücü, 5G teknolojik yetkinliği ve bant genişliği ile bağlantılı olacak. Bu nedenle her sektörde her ölçekte şirketin BT dünyasında bu yeni dalgaya hazır olabilmek için geç kalmadan planlarını yapması kritik ve belirleyici.
Bu dev potansiyel, büyük beklentileri de beraberinde getiriyor. Mobile Experts araştırmasına göre sunucuları kapsayan uç bilişim altyapısı 2024 yılında yüzde 50 artacak. Uç bilişim cihazlarında adreslenebilir toplam pazarın bu süreçte 2 milyar dolarlık bir değer sunması bekleniyor. Sanayi sektöründe otomasyondan bireysel bazda oyun başlığına, yaygın kullanımı daha da artacak AR/VR uygulamalarına kadar birçok alanda uç bilişim çözümleri önem kazanacak. Böylece bulut hizmeti sunan servis sağlayıcılar, genel veya özel ağları kullanarak daha büyük BT işlemlerini destekleyebilecekler.
