Mimari süreçler güncellenmek ister
Güçlü bir mimariye sahip şirketler geleceğe daha güvenle bakabiliyorlar.
Akıllı şirketin önemli bir ayağını oluşturan teknoloji altyapısı her geçen gün hızla gelişirken, bunun paralelinde doğal olarak daha karmaşık bir yapı halini alıyor. Bu yapıyı yönetmek, en yeni teknolojileri sorunsuz bir şekilde bu mimariye entegre etmek, iş birimlerinin artan ihtiyaçlarına hızla yanıt verebilmek içinse güçlü bir mimari şart. Bu gerçek ışığında BTvizyon Dijital, “Akıllı İşletmeler İçin Kurumsal Mimari 2020” buluşmasını hayata geçirdi ve kurumsal mimaride pandemi paralelinde hayat bulabilecek değişikliklere de odaklandı. BTvizyon Dijital etkinliğinin açılışını “Covid-19 Sonrası Bilgi Teknolojilerinin Dijital Dünyada Yeni Rolü” başlıklı sunumuyla EY Dijital Strateji ve Dönüşüm Müdürü Mert Özgür yaptı. Covid ile beraber dijital stratejilere eğilim artarken, dünya, bu gelişime ve değişime uyum sağlamanın kaçınılmaz olduğunun farkına vardı. “Düzenlediğimiz anketle birlikte Türkiye’de önde gelen şirketlerin BT vizyonlarına, dijital stratejilerine ve Covid sonrası değişimlerine bakma fırsatımız, ayrıca, EY’ın dünya kapsamında hazırladığı raporla birlikte Türkiye’yi kıyaslama imkanımız oldu” bilgisini veren Mert Özgür, raporla ortaya çıkan bir sonucu ‘değişim’ olarak gösterdi. “Bu, tüm sektörleri kapsayacak türde bir kırılım” tanımını yapan Mert Özgür, ekledi: “EY’de bu kırılımları “S Eğrileri” ile anlatıyoruz. Her S Eğrisi bir Rönesans yaratıyor ve yeni normal ile birlikte yeni bir ivmelenme, plato meydana geldiğini görüyoruz. Bunu; “Şimdi, Sonrası ve Ötesi” olarak ayırıyoruz.”
Bu kırılımla beraber ortaya çıkan üç maddeden ilki dijital dönüşümün çok hızlanması oldu. İkincisi; “al, yap gider” toplumun artık sürdürülebilir bir yolda ilerlemeye yönelik ihtiyacı. Üçüncüsü; sosyal olarak bakış açıları ve davranış biçimleri değişti. “Yapılan araştırmada yöneticilerin yüzde 61’i pandeminin dijital dönüşümü hızlandırdığına ilişkin görüş bildiriyor” diyen Mert Özgür, “Dünya genelinde yüzde 68’lik bir oranda şirketlerin uzaktan çalışmaya yönelik altyapılarının hazır olduğunu, bazılarının bunu kullanmadığını, bazılarının pilot aşamada kullandığını gözlemledik” bilgisini paylaştı.
Hibrit bir çalışma sistemine alışmalıyız
Türkiye’de ise salgın öncesinde uzaktan çalışma pratiği olan şirketlerin oranı yüzde 57 olarak çıktı. “Bu iyi bir rakamdı; ancak yeterli değildi” yorumunu yapan Mert Özgür, mevcut durumda şirketlerin BT yapılarının uzaktan çalışma sistemlerini kaldırıp kaldıramama durumu ile beraber iş süreçlerinin dijitalleşmeye ihtiyaç duyduğunu gördüklerini belirtti. Üst düzey yöneticilerin yüzde 95’i salgından sonra da uzaktan çalışma kültürünün devam edeceğine ilişkin öngörülerde bulunuyor. “Bu da hibrit bir çalışma sistemine geçileceğinin duyurusu” yorumunu yapan Mert Özgür, araştırma detaylarını ve analizlerini şöyle anlattı:
“Çalışanların yüzde 70’i, uzaktan çalışmadan memnun. Yüzde 55 oranında katılımcı daha verimli çalıştığını ifade ediyor. Üst düzey yöneticilerin yüzde 76’sı iş süreçlerinin daha verimli olduğu, yüzde 71’i maliyet optimizasyonu için uzaktan çalışmanın ve yeni iş yapış şekillerinin fayda sağlayacağı kanısında. Araştırmanın Türkiye sonuçlarına göre, BT yol haritaları kapsamında dijital dönüşümü yaygınlaştırmak en önemli noktalardan biri. Müşteriye dokunan, getiri sağlayacak kanallarda iş sürekliliğini sağlamak adına dijital dönüşüm hala önemli. İkincisi, dijital kanalların artışı ve mevcut iş süreçlerindeki dijitalleşme ile beraber siber tehditlere karşı önlem alabilmek üzere siber güvenlik çalışmalarının öne çıktığını gözlemledik. Üçüncü olarak; uzaktan çalışma yol haritalarını iyileştirmenin önemli olduğunu gördük. Bu da üst yönetimin pandemi sonrası yeni kırılımla beraber uzaktan çalışma kültürünün devam edeceği senaryoda BT’nin de buna yönelik çalışmaları önceliklendireceği anlamına geliyor. Dijital olarak iş sürekliliğini, ölçeklenebilirliği sağlayabilecek çalışmalar ise dördüncü madde. Globalde ise ilk dörtlü; müşteri deneyimi, dijital dönüşüm, bilgi güvenliği, çalışan deneyimini artırmak için deneyim iyileştirme çalışmaları. Global ölçekte yapılan çalışmalar ile ülke gerçeklerimizi değerlendirdiğimizde BT yol haritalarının benzer nitelikte olduğunu gözlemledik. EY olarak önerilerimiz net. BT stratejilerinin Covid sonrası ihtiyaçlarla beraber güncellenmesi gerektiği bir gerçek. Bu gerçeğe göre altyapımızı ve organizasyonumuzu güncelleme ihtiyacımız var. Beklentilerle beraber dijital stratejileri gözden geçirmemiz gerekiyor. Uzak yıllar için yapılan çalışmalar amaç doğrultusunda yapılabilir; ama çevik bir şekilde takip edilmeleri gerekir. Proaktif bir şekilde müşteri ihtiyaçlarını karşılama gereği mevcut. Bunun için veriyi doğru okumaya ihtiyaç var. Beklentiler ve sosyal davranışların değiştiği bir dünyada beklentileri doğru okuyabilecek kaslarla birlikte bunu bir sonraki aşamaya getirebiliriz. Maliyeti daha akıllı hale getirebilecek akıllı optimizasyon sistemleri önemli bir etmen sağlayacaktır. Kurum için girişimciliği destekleyecek altyapıları BT’nin sağladığı ölçüde yeni iş modellerine iş birimleriyle birlikte çıkarabilecek bir bakış açısı sağlayabiliriz. Uzaktan çalışma ileride hibrit bir modelle kalıcı olma yolunda. Bu metodu belirleyip doğru araçlarla çalışanları destekleme ihtiyacı ile beraber siber risklere de karşı güvenlik önlemleri almaya yönelik çalışmalar yapılması gerektiği bizim öneri setlerimiz içerisinde yer alıyor.”
Doğru entegrasyon önem kazanıyor
Software AG Orta Doğu ve Türkiye Bölgesi İş Dönüşüm Direktörü Cezmi Eroğlu ise “Yeni Dijital Düzende Güncel Kurumsal Mimari Yaklaşımı” başlıklı sunumuyla kurumsal mimarinin yıllar içinde gelişimini ve rotasını paylaştı. Günümüzde farklı yapıların bir araya geldiği bir noktada bunları ortak bir noktada buluşturmak, entegrasyonlarla bir araya getirmek gerekiyor. “Bunu şehirdeki yollara, verileri de yolların üzerindeki araçlara benzetebiliriz” tanımını kullanan Cezmi Eroğlu’na göre, kurumsal mimari bir planlama fonksiyonu. 80’li, 90’lı yıllarda şirketlerin uygulama mimarileri tek bir merkezi uygulamanın etrafında gelişen bir yapıdaydı. Artık merkezi monolitik uygulamalar dışında her ihtiyaç için farklı uygulamalar alınıyor. Heterojen yapıda gelen bu uygulamaların yönetilmesi içinse kurumsal mimari artık daha çok planlamaya dayanan bir yapıya sahip. Kurumsal mimari artık daha stratejik bir seviyeye çıktığı zaman Cezmi Eroğlu’nun tabiriyle getirdiği değer de daha fazla oluyor. Özellikle erken dijitalleşmeye geçen şirketlerde eski ve yeniyi bir arada götürmek gerek. Bir taraftan da uygulamaların artışı ile entegrasyon çok önemli hale geldi. Her uygulamanın sunduğu değer ayrı; ama Cezmi Eroğlu’nun dikkat çektiği gibi, özellikle veri tutarlılığı açısından uygulamaların entegrasyonu çok önemli. “O yüzden Software AG olarak sadece kurumsal mimarinin yönetilip planlanması değil, entegrasyon konusunda da gerek orta katman, gerek API gibi çözümlerle bu konuyu desteklemeye çalışıyoruz” vurgusunu yapan Eroğlu, şu saptamaları paylaştı:
Kurumsal mimari bir ekip işidir
“İlk aşama; mevcut mimariyi keşfetmek. İş süreçleri, servisler, organizasyonel yapı, stratejinin tanımlanıp BT’nin hangi yetkinlikleri sunduğu, teknolojik kabiliyetler, fiziksel altyapı, verinin hangi sistemlerde yer aldığı gibi kurumsal mimarinin farklı boyutlarını bir araya getirmeniz gerekiyor. Birinci adım en temel; ama en zor adımlardan biri ve birçok kurumun bu noktada takıldığını görüyoruz. İkinci adım; oluşturulan yapının BT içerisinde karar verme noktalarında bir araç olarak kullanmak. Mimari üzerindeki değişiklikleri tetikleyecek girdileri toplayıp değerlendirmemiz gerekiyor. Bunlardan bir tanesi iş gereksinimleri. Kurumların da iş gereksinimlerini anlayarak, mimarilerini buna göre adapte etmeleri gerekiyor. Zira, BT’deki birçok yenilik iş tarafından tetikleniyor. Şirketin iş modellerinde değişiklikler oluyorsa, mimarinin buna ayak uydurması şart. Son aşamada; bu girdilerin toplanmasının ardından değişimin yönetilmesi gerekiyor. Farklı yol haritaları tanımlanabilir, farklı projeler üretilebilir, çözüm tasarımları oluşturulabilir. Software AG olarak bizim kurumsal mimari çözümümüz Alfabet, gerek kurumsal mimari, gerek işin planlaması, iş ve BT arasındaki uyum haritalarının yönetilebilmesi için talep yönetimi, maliyet optimizasyonu için finansal yönetimler ve özellikle risk yönetimi tarafında bu metodolojileri destekleyecek kabiliyetleri sunuyor. Kurumsal mimari bir ekip işidir. Kurumsal mimarinin başarıya ulaşmasında BT, iş birimleri, finans ve risk yönetimi, proje yönetim ofislerinin bir araya gelerek çalışmaları gerekiyor. Bu noktada öne çıkan adımlardan ilki; veri toplama. Önceliklerinizi belirledikten sonra hiç olmayan veriyi toplama yerine daha standart bir modelle başlayıp bunun üzerinden genişletmek önemli. Bir diğer konu; verinin toplandıktan sonra güncel tutulması da kurumsal mimari ekipleri üzerinde bir baskı oluşturuyor ve bu noktada entegrasyonlar önem kazanıyor. Kurumsal mimari için anlamlı olan veriler, mevcut sistemlerle entegre hale getirildiğinde veriyi toplama ve güncelleme iş yükü ortadan kalkıyor. Kurumsal mimari sadece bir kayıt sistemi değil. Biz, her zaman içerideki veriyi anlamlı analizler için kullanmaya öncelik veriyoruz. İçerideki veriyi izleyip analiz ederek buradan iyileştirmeler tanımlamanız gerekiyor. Son olarak; işin planlama boyutu geliyor. Sadece bugünü anlayarak analizler yapıp mimariyi yönetmek yerine geleceği de düşünerek yol haritaları oluşturmak gerekiyor.”
“Geleceği Çiziyoruz” başlıklı paneli BTHaber Gazetesi Yazarı Devrim Zımba yönetti. Enerjisa Kurumsal Mimarı Berkay Kurtaran, Software AG, Orta Doğu ve Türkiye Bölgesi İş Dönüşüm Direktörü Cezmi Eroğlu ve Brisa Bilgi Sistemleri Müdürü İlker Şahin’in panelist olarak yer aldığı toplantıda teknoloji alanında kurumsal mimarinin nerede başladığı ve ulaştığı nokta ele alındı, sektörel değişimler ve mobilite etkisi değerlendirildi.