Modada döngüsel ekonomi
Stella McCartney, Beatle’lardan Paul McCartney’nin 45 yaşındaki kızı. 56 yaşında kanserden ölen annesi Linda, 1980’lerde çevreciliğiyle tanınan bir fotoğrafçıydı. Stella, çevreye duyarlılığını annesine borçlu. Önce Chloé için tasarım yaptı. 2001’den beri Gucci Grubu’yla ortaklaşa ama kendi markasıyla çalışıyordu. Yakında tamamen bağımsız oldu. Stella, mümkün olduğunca sürdürülebilir kaynaklara odaklı. Yaratıcılığına, yenilikçi teknikler katarak kendisine niş bir piyasa yarattı. Vegan, ama daha çok vejeteryan milletine ürünler tasarlıyor. Hayvansal kökenli materyal kullanmadan, pekala albenili ve “marka” havalı. Bütün bu özelliklerinden dolayı Stella’nın tasarımları moda endüstrisinde en çevre dostu.
Geçen hafta Londra’da Victoria & Albert Müzesi’nde açılan “Doğadan Esinlenen Moda” (Fashioned from nature) sergisinde o da var. Çevre koruma, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve döngüsel ekonomi konularında –zaten Batı Dünyasında iyi bilinen- görüşlerini bir kez daha aktarma fırsatı buldu. Söylediği en çarpıcı şey, “Viskoz, yılda 150 milyon ağacı öldürüyor. Tekstil sanayii, petrolden sonra dünyayı en kirleten ikinci sektör”. Bu iddiası ne kadar doğru bilemeyiz, ama şu biliniyor: Viskoz, kağıt selülozu (ağaç) esaslı, pamuğa benzeyen bir ürün. İsveç gibi çevreye daha duyarlı ülkelerde viskoz, “sürdürülebilir” ormanlardan elde ediliyor. Diğer ülkelerde ise ağaçları keserek…
Tekstil endüstrisinin çevre ve insana olan “gerçek maliyeti” hakkında 2015’te bir belgesel film yayınlanmıştı. İsmi “Gerçek Maliyet” (The True Cost) olan filmde, 2013’te Bangladeş’te ilkel koşullarda çalışan tekstil işçilerinin durumu, üretim yapılan Rana Plaza adlı binanın bakımsızlıktan çökmesi sonucu 1,134 işçinin ölümü, 2 bin 500 kişinin yaralanması, tekstil uğruna çevrenin talan edilişi işlenmişti. Öte yandan, sadece AB ülkelerinde yılda 16 milyon ton giysi/tekstil ürünü çöpe atılıyor (EU.EASME.03.05.17).