Neka araştırma raporu oka fayda…
Türkiyemizin ve sektörün değerli STK’sı Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği TÜBİSAD uzun zamandır yaptığı gibi Bilişim Sektörü Pazar verileri raporunu açıkladı. 2020 yılında pazar büyüklüğü 189,0 milyar TL’ye (26,9 milyar USD) ulaştı. Bu Türk Lirası bazında bir sonuç.
Peki USD bazında durum nedir? Burada çok az bir azalış var. Bir önceki yıla yakın bir değerde yani 26,9 milyar Amerikan Doları’nda kalmışız. Bu rakamın 2016 yılında 31.2 milyar USD olduğunu unutmayalım.
Buradan şu yoruma ulaşmak mümkün; sektörümüz 2016 yılına kadar hızla büyüdü, 2016 yılından itibaren düşüşe geçti, şimdi bu düşüş durdu. Üstelik Covid salgınının bütün işleri etkilediği bir zaman diliminde. Buradan sonuçla Covid tamamen biterse sektörümüzün USD bazında büyümesi de mümkün diye bir sonuç üretebiliriz. Umutlanmak için önemli bir neden. Benim “Yeniden çay demleyeceğiz” sözümün daha güzeli olarak Betül Mardin şöyle demiş: ”Unutma, başına ne gelirse gelsin büyütmeyecek, ah vah etmeyeceksin. Yaşamaya devam etmekten başka çaren yok.”
Türk halkla ilişkiler uzmanı, Türkiye’de halkla ilişkilerin temellerini atan kişi Betül Mardin. Kökleri İslam dininin peygamberi Muhammed’in torunu Hüseyin’e kadar gittiği iddia edilen bir Osmanlı ailesi olan Mardin ailesinin ikinci çocuğudur. Önemli biri.
Dönelim konumuza, bizdeki USD bazlı minik küçülme Dünya çapında biraz daha yüksek. TÜBİSAD raporuna göre pazar büyüklüğü 2020 yılında %2,2’lik küçülme ile 3,8 trilyon dolar seviyesine gerilerken bilgi teknolojileri pazar büyüklüğü %0,2; iletişim teknolojileri pazar büyüklüğü ise %4,0 küçülmüş.
Rapordan benim çıkardığım minik kaygı ise, yazılım gelirleri düşerken donanım %37’den %44’e çıkmış, hizmet aynı hep %20’lerde. Dünya’daki gelişmeden biraz farklı, bizde de bu yıla kadar “Yazılım Gelirleri” artıyordu donanım azalırken, aynı Dünya’da olduğu gibi. Şimdi ise tersi olmuş.
İyi haber ise sektörün toplam istihdamı %7’lik büyüme ile 2020 yılında 158 bine ulaşmış.
Raporun tamamına https://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/tubisad_bit_2020_raporu_tr.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.
Bilişim 500 araştırmamıza göre de 2020’de her 10 şirketten 8’i büyüme kaydetti. Yani %80 firmamız büyüdü. Hatta en yüksek büyüme oranı yüzde 500.
Ortalama büyüme yüzde 44 olurken 10 şirketten 2’si yurt dışına hizmet veriyor. Bu da %80 demek. Bu rakamlardan çıkardığım sonuç ise büyüme varsa ihracat var, yurtiçi pazar rakamları işleri çok da büyütmüyor. Ayrıca ciddi büyüme ile araştırmaya katılan firmalarımız bulunduğu iş kolları bulut, e-ticaret, bilgi güvenliği, yapay zeka ve IoT yani nesnelerin interneti. Güncel teknolojileri yakalayan firmalar büyüyorken, klasik işlerde kalanların küçülmesi artıyor. Zaten araştırmamıza yıllarca katılıp son senelerde hiç katılmayan firmalarımızın ortak özelliği de bu oluyor. Standart işlerde kalmak.
Buradaki sözüm belli; işi bilen yani doğru zamanda doğru işi yapanlar kazanıyor. Elbette bunun yanına dürüstlük, çok çalışma ve şans koyulmalıdır.
İki araştırmadan söz ettik, birisi TÜBİSAD Pazar Verileri Raporu, diğeri Bilişim 500. İkisinin de amacı sektörün faydalanacağı bilgileri paylaşmak. TÜBİSAD raporunu Deloitte hazırlıyor, bizimkini M2S. Katılan firma sayılarına baktığımda TÜBİSAD araştırması 6315 gibi rakama ulaşmış. Metodolijisini bilmiyorum ama bu rakam ciddi başarıdır. Bilişim 500 araştırmasına katılan firma sayısı da arttı ama bu sayılardan uzağız. Özellikle satışı düşen firmalar bilgi vermeyi tercih etmiyor çünkü biz resmi belgeler üzerinden kontrol ediyoruz. Satışı düşen firma da bu bilgileri vermek istemiyor.
Aslında gereken bu bilgilerin her firmanın web sitesinde yayınlanması gerektiğiyle ilgili bir kanun teklifi ilgi görmüştü ama çıkarılmadı. Neden çıkarılmadığı konusunda bir sürü dedikodu var ama çıkarılsa iyi bir şey olurdu sanki.
Özetle Bilişim 500 Araştırması için biz sadece bu kanun teklifinde belirtilen bilgileri istiyoruz. Yani kabul edilseydi firmaların web sitelerinde göstermek zorunda olduğu bilgiler. Biz özel başka bir bilgi istemiyoruz. Buna rağmen katılan firma sayısı her yıl artsa da 2000’i geçmiyor maalesef. Bu yıl özellikle TÜBİTAK desteği ile araştırmaya yeni katılan firmalarımızın sayısında artış var. Bu güzel haber.
İçinde bulunduğumuz sektörü geliştirmek için önce ölçmeliyiz. Ölçemediğinizi geliştiremez ve yönetemezsiniz. Öyleyse satışının arttığına, düştüğüne bakmadan, araştırmayı veya yapan kurumu sevip sevmediğinize bakmadan bu araştırmalara destek olun, bilgi verin, verdirin. Elbette eksikleri yanlışları vardır, her zaman da olabilir, daha iyisini çıkarmak için destek olun.
Ne kadar araştırma raporu o kadar fayda.
Yazdım…