Nokia eski günlerini arıyor…
Son olarak Nokia Solutions and Networks’ün (NSN) başında bulunan 46 yaşındaki Rajeev Suri, Stephen Elop’tan sonraki ilk CEO oldu.
Mobil bölümünün Microsoft’a satışı geçtiğimiz hafta tamamlanan Nokia, bu satışın sonrasında Microsoft cihazlar bölümünün başına geçen Elop’un yerine Nokia’nın ağ ekipmanları şirketi NSN’in başında bulunan Rajeev Suri’nin yeni CEO olduğu açıklandı.
Nokia Başkanı Risto Siilasmaa, son 20 yılını Nokia’da geçiren Hindistan doğumlu Suri için olumlu görüş vererek, “Strateji oluşturma, inovatif ilerleme ve büyüme konusundaki yeteneğini kanıtladı” dedi. Nokia’nın bundan sonraki yol haritasında şunlar bulunuyor:
> Ağ
> Harita hizmetleri
> Teknoloji geliştirme (Ar-Ge)
> Lisans
Önümüzdeki on yıllarda ulaşım, sağlık ve kişisel bakım gibi sektörlerin birbirine bağlı olacağını öngördüğünü duyuran Nokia açıklamasında, bu alanlarda gelişmek için radyo ve düşük enerji teknolojileri gibi alanlarda inovasyonun yanı sıra gelişmiş konum hizmetlerine ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Şirketin bu üç alanda ilerlemesi bekleniyor.
Bundan sonra ne olacak?
Nokia’nın önümüzdeki iki yıl boyunca taşınabilir cihaz üretmesi, Microsoft ile yapılan anlaşma nedeniyle imkansız. Radyo, düşük enerji teknolojileri ve konum hizmetleri alanındaki gelişmeler için Nokia’nın araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ağırlık vermesi bekleniyor. Bu da patent zengini şirketin, daha da fazla patente sahip olması anlamına geliyor.
Nokia, patentlerden yılda 500 milyon avro kazanıyor ve var olan yaklaşık 30 bin patentinin yanına yenilerini eklemeyi hedefliyor. Ancak bu hedef Nokia’nın bir patent canavarı olmasının yolunu açabilir. Bu sebeple, gelecek planlarının ayakta kalma maddesi olarak görülen patentler konusunda Avrupa Birliği hemen harekete geçti. Avrupa Rekabet Komisyoneri Joaquin Almunia, “Nokia’nın patentlerini korumasını dikkatle izlerken, şirketin gelecekte tekelleşmeye yol açacak şekilde patentlerini kullanması durumunda hemen soruşturulacağını belirtmek isterim. Umarım hiçbir zaman buna gerek olmaz” şeklinde konuşarak patent konusunda katı olduklarını gösterdi. Nokia’nın artık kısa vadede yeni bir mobil cihaz donanımı macerasına atılmayacağı ortada. Şirketin yeni yazılımlarıyla yine kendisinden söz ettireceği günlerin gelmesi ise pek uzakta görünmüyor.
Stephen Elop Truva atı mıydı?
Finlandiya’dan çıkarak dünyanın en önemli markalarından biri haline gelen Nokia’nın başına ilk kez Fin olmayan bir CEO geldiğinde 2010 yılının Eylül ayıydı. Elop’un CEO’luğunda geçen 3 yıl boyunca Nokia’nın gelirleri yüzde 40 oranında düştü. Şirketin kârlılığı yüzde 95 oranında azaldı ve akıllı telefonlardaki pazar payı yüzde 34’ten yüzde 3,4’e geriledi. Şirketin kredi notu dahi A’dan en düşük seviyeye indi. Şirketin piyasa değeri ise 13 milyar dolar değer kaybetti. Bu süre içerisinde bazı yayın organları Elop’u “en kötü CEO” listelerinde zirveye yerleştirdi. Financial Times’ın hesaplarına göre, Nokia paydaşları Elop’un Nokia’nın piyasa değerinden götürdüğü her 1.5 milyar dolar için 1 milyon avro ödedi. Nokia’nın satılmasının ardından Elop toplam 18.8 milyon dolarlık ödül aldı.
2013 yılının Eylül ayına gelindiğinde Stephen Elop’un CEO’luk ve başkanlık görevlerinden alındığı duyuruldu. Aynı anda Microsoft’un Nokia’nın mobil telefon ve cihaz bölümünü 7.2 milyar dolar karşılığında satın alma konusunda anlaştığı haberi geldi.
Elop’un 2010 yılında şirket içerisinde “Yanan Platform” (Burning Platform) başlığını attığı bildiride, yanmakta olan bir petrol platformunu Nokia’nın içinde bulunduğu duruma benzeterek, buz kaplı suya atlamak gibi bir çılgınlık yapmak gerektiğini çalışanlara anlatıyordu. Bu bildiriyi bazı medya organları “uyanış” olarak tanımlarken, bazıları kötü bir hamle olduğunu düşündü. Nokia’nın bir çılgınlık yaparak Android yerine Windows Phone’u seçmesinin yanı sıra Symbian ve Intel ile geliştirilen Meego’dan tamamen vazgeçmesi, şirketin bir nevi Microsoft’a mecbur olması anlamına geliyordu. Elop’un CEO’luk görevinden alınmasının ardından Nokia’nın Android tabanlı Nokia X modelini piyasaya sürmesi ise Elop’un tercihlerinin sorgulandığını da gözler önüne serdi.
2011 yılında 11 bin çalışanını yeniden yapılanma süreci nedeniyle işten çıkaran Elop, 2012’de 10 bin kişiyle daha yolların ayrılmasını sağladı. Bütçe kısıntıları nedeniyle de birçok fabrikanın kapısına kilit vuruldu. Nokia’nın bu kötü gidişiyle ilgili Fin basınında Elop’un, Nokia’nın değerini Microsoft’un satın alabileceği bir düzeye çekmek için görevlendirilen Truva Atı olduğuna dair iddialar ortaya atıldı.
Stephen Elop, yakın zaman kendisine bu soru yöneltildiğinde özetle şunları söyledi:
“Symbian’ın zaten iPhone ile rekabet edemeyeceği ortadaydı. Ben her zaman Nokia’nın paydaşlarının yararına çalıştım. Ayrıca iş ve stratejiyle ilgili temel kararların tamamında benim de içinde olduğum Nokia yönetim kurulunun da destek ve onayı vardı.”
