Ödeme dünyası yeniliklerle büyüyor
Bankaların ortak platformu ve ödeme sistemleri başlığında inovasyon merkezi olarak tanımlanan Bankalararası Kart Merkezi (BKM), Türkiye’de kartlı ödemeler ve nakitsiz toplum hedefine yönelik çalışmalar paralelinde 2016 yılını değerlendirdi. Toplantıda katılımcıları bilgilendiren BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko, 2016 yılında lüks tüketimin azaldığı ve tüketicilerin temel ihtiyaçlarını karşılayarak tasarrufa yöneldiği bilgisini paylaştı. 2023 yılında nakitsiz toplum olma hedefinde gelişime işaret eden Dr. Soner Canko, “Nakitsiz yaşam, mobil ticaret ve finansal teknoloji girişimleri (Fintech’ler) başlıklarında Türkiye, sağlıklı büyümesini sürdürüyor” dedi.
Avrupa’nın 1 numaralı kart pazarıyız
Türkiye’de 2016 yılı itibarıyla banka ve kredi kartları dâhil olmak üzere toplam 176 milyon kart olduğu bilgisini veren Dr. Soner Canko, bu kartların 58,8 milyonunun kredi kartı, 117 milyonunun banka kartı olduğunu söyledi. Kart sayısı gelişiminde 2015’ten 2016’ya yüzde 3’lük artışa dikkat çeken Canko, ekledi: “Avrupa’nın 1 numaralı kart pazarı olmayı sürdürüyoruz.”
Ödemelerdeki kart kullanımının istikrarlı artışına dikkat çeken Dr. Soner Canko, şu verileri paylaştı:
Üç kat artışa rağmen daha gidecek yol var
“Toplam kartlı ödemeler 2016’da yüzde 12 büyüdü. Ticari kredi kartı ve banka kartları ile yapılan ödemeler ise toplam kartlı ödemelere kıyasla daha hızlı büyüyor. Ticari kredi kartı ödemeleri yüzde 17, banka kartı ödemeleri ise yüzde 34 büyüdü. Yani artık her 4 kartlı ödemeden 1’i banka kartları ile yapılıyor. Hane halkı harcamaları her geçen yıl daha fazla oranda kartla yapılıyor. 2014 ve 2015’te kartlı ödemelerin hane halkı harcamalarına oranı yüzde 37 iken, bu oran 2016’da yüzde 40’a yükseldi. Türkiye’de kişi başı kartlı ödeme sayısı 10 yıllık zaman diliminde 3 kat arttı. Buna karşın hala gidilecek yol var. Bugün potansiyel 34,7 milyon kredi kartı, 19,8 milyon banka kartı kullanıcısı bulunuyor.”
Lüks ilgisi yerini tasarruf eğilimine bıraktı
Sektörel verilere bakıldığında istatistikler, kartlarla 2016’da daha çok tasarruf yapıldığını gösterirken, lüks tüketim ve turizm harcamalarının 2015’e kıyasla azaldığı görülüyor. Kart harcamalarının en fazla artış gösterdiği sektörler bireysel emeklilik (yüzde 84), kamu/vergi (yüzde 72), sigorta (yüzde 25), yemek (yüzde 17) ve sağlık (yüzde 14). Tasarrufa yönelik sektörlerdeki artışı, bireylerin geleceklerini garanti altına alma eğilimi ile yorumladıklarını belirten Canko ekledi: “Lüks tüketime yönelik sektörlerde ise harcamalar aynı seviyede kaldı ya da enflasyonun altında büyüdü.”
Ticarette mobil kanal yükseliyor
İnternetten kartlı ödemelerin fiziki ödemelere kıyasla daha hızlı büyüdüğünü söyleyen Dr. Soner Canko, internetten yapılan kartlı ödeme tutarının toplam ödemeler içerisindeki payının 2013’te yüzde 8’ken, 2016’da yüzde 12 olduğunu kaydetti. Canko, internetten yapılan kartlı ödeme tutarının bir önceki yıla kıyasla yüzde 23 artışla 68,4 milyar TL’ye ulaştığını belirtti ve sözlerine şöyle devam etti:
“Her beş kredi kartından ikisi internet ödemelerinde kullanıldı. 2014’te yüzde 19 olan mobil alışveriş oranı ise 2016’da yüzde 51’e ulaştı ve ilk kez e-ticareti geride bıraktı. Finansal teknoloji (Fintech) girişimleri 2016’ya damgasını vurdu ve Fintech ekosistemindeki işlem değeri 2016 yılında 15 milyar dolara yaklaştı. 2016 yılında Türkiye’de girişimlere yapılan yatırımların yüzde 47’si Fintech girişimlerine yapıldı. Fintech alanında yeni girişimler için büyük potansiyel ve destek var. Bu alanda yenilikçi fikirler ve girişimler, Türkiye’ye yabancı yatırım çekecek.”
