Pandemi ile köklü değişim sürüyor
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Visa, Türkiye’de yapılan kartlı harcamalarda pandemi etkisini inceleyen araştırmanın ikincisini paylaştı. İlki Mart-Ağustos 2020 döneminde gerçekleştirilen Harcamalar Araştırması’nın ikincisinde pandeminin kış aylarına denk gelen ikinci dalgası ve 2021’in ilk dört ayı analiz edildi. Buna göre, Türkiye’de 2020 yaz aylarındaki normalleşme ile başlayan toparlanma süreci, ikinci dalganın başladığı Aralık ayında yavaşlamakla birlikte, eski ivmesini kısa sürede tekrar kazandı. 2021’in ilk ayları itibari ile (Ocak-Nisan) kartlı harcamalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 41 arttı. Türkiye’de Nisan 2019-Mart 2020 ve Nisan 2020-Mart 2021 dönemindeki harcamalar karşılaştırıldığında, ödemeler dünyasında 3 konu öne çıkıyor. Sokağa çıkma kısıtlamaları ve tüketici alışkanlıklarının değişmesiyle Türkiye’de rekor seviyelere ulaşan e-ticaretin yüzde 55, banka kartı harcamalarının yüzde 40 büyümesi, temassız ödemelerin de 6 kat artması. Kartlı ödemelerin yüzde 17’sini oluşturan banka kartı harcamalarının, kredi kartı yıllık büyümesinin 2.5 katı üzerinde artması da önemli.
Araştırma ile farklı sektörlerde pandemi sürecine bağlı değişimler de analiz edildi. Buna göre, evde kalmanın zorunlu olduğu ve uzaktan eğitimin devam ettiği pandeminin ikinci dalgasında, tüketicilerin artık e-ticareti benimsemiş olmasının da etkisiyle market-AVM-gıda, yapı-dekorasyon ve elektrik-elektronik sektörlerinde hızlı bir büyüme gerçekleşti. Market-AVM-gıda sektörleri kategorisinde 2021’in Nisan ayında geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 41 artışa karşılık, bu oran elektrik-elektronik sektöründe yüzde 82, yapı-dekorasyon sektöründe yüzde 118 oldu.
Pandeminin ikinci dalgasıyla gelen ek kısıtlamaların etkisi, özellikle yemek ve restoran sektöründe gözlemlendi. Restoran sektöründe bu alandaki harcamaların Nisan 2021’de Nisan 2020’ye kıyasla üç kat artması paket servise geçen ve internet üzerinden sipariş almaya başlayan işletmelerin dijital dönüşüme uyum sağladığını gösteriyor.
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, “Pandemi süreci e-ticaretin ihmal edilmemesi gerektiğini gösterdi. Üyelerimizi e-ticarete hazırlamak için birçok online bilgilendirme toplantısı, sertifikalı e-ticaret ve e-ihracat eğitim programları, pek çok e-ticaret platformu ile özel kampanyalar düzenledik. TOBB ve Visa olarak #BuSeslerHiçBitmesin sloganıyla ‘Bir Alışverişle Çok Şey Fark Eder’ kampanyasını hayata geçirdik” dedi. Visa Türkiye Genel Müdürü Merve Tezel de şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kartlı harcamalar bakımından büyüme trendinde artan online harcamalar, ödeme tercihlerinde temassızın yükselişi ve banka kartı ile harcamalarda artış belirleyici. Başta yemek sektörü olmak üzere, pek çok sektörde faaliyet gösteren KOBİ’lerin pandeminin ikinci dalgasında işlerini, değişen tüketici beklentilerine göre uyumlandırdığını görüyoruz. Bu çıktıların ışığında KOBİ’lerin dijitalleşmesine verdiğimiz desteği İşimi Yönetebiliyorum projesi ve TOBB ile hayata geçirdiğimiz Akıllı KOBİ platformu ile sürdürmeye devam edeceğiz.”