Perakende sektörü yeni teknolojiler ile büyüyor
IT Retail Perakande Sektöründe Teknoloji Etkinliği 21 Mayıs tarihinde, BThaber tarafından iCredible ve TÜRKKEP’in sponsorluğunda dijital ortamda gerçekleştirildi. Toplantının ana konusunu BlockChain ve e-İmza teknolojileri oluşturdu.
“Dijitalleşme kaçınılmaz olacak”
Etkinliğin açılış konuşmasını IT Retail Yönetim Kurulu Başkanı Çağlar Yılmaz yaptı. Çağlar Yılmaz, “Bu dönemde her şey dijitale taşındı. Tüm işlerimizi online yürütür olduk. Bu süreci atlattığımızda tıpkı KVKK’da olduğu gibi bize getirdiği yenilikler olacak. Şirketlerde dijitalleşmeyi Covid-19 hızlandırdı. Covid-19’dan önce temassız ödemeyi gündeme getirdiğimizde “Şimdi ne gerek var? Bizim müşterimiz bunu kullanmaz” gibi tepkilerle karşılaşıyorduk. Şimdi günümüze döndüğümüzde ve baktığımızda birçok firma daha işlerinin başına dönmeden bunları gündeme aldığını görüyoruz.
Bütün personelin dışardan merkeze bağlanırken sunucuya bağlanmada sorun yaşadığını görüyoruz bu da bizim de anlattığımız gibi Bulut sistemine olan ihtiyacı bir kez daha gözler önüne sermiş oldu. Alışverişlerin online sisteme geçmesiyle beraber yeni güvenli ödeme yöntemleri aranır oldu. Bunlar gibi Covid-19’un bize getireceği pek çok yenilik olacağa benziyor bundan kaçınmak mümkün değil. Hayatımız bu kapsamda değişiyor olacak” dedi.
Blockchain teknolojisi nedir, ne değildir?
iCredible Technology Kurucusu Mustafa El-Aliwat, “Bünyemizde 30 yılı aşan Bankacılık-Finans sektöründe tecrübeli personeller bulunmakta. İstanbul merkezli bir firmayız. Şu an mevcut personel kadromuz 27 kişi ve sürekli büyümekteyiz. Büyük ve ölçeklenebilir sistemler konusunda uzmanlaşmış bir firmayız. Yurt içi ve yurt dışı birçok projeyi hayata geçirmiş durumdayız. Proje, Mühendislik ve Teknoloji firması olarak faaliyet göstermekteyiz. İki ana faaliyet konusuna odaklanmış durumdayız. Blockchain ve Net Core Genesis.
Firmamız şu an için beşinci senesini doldurmak üzere. Blockchain’i, hızlı anlık doğrulama, gayri merkezi, herkesin patron, güvenli kripto grafik, değiştirilemez zincir, kişiden kişiye aracısız, dağıtık defter teknolojisine sahip bir sanal para teknolojisi olarak size anlatabilirim. Blockchain, Bitcoin veya kriptopara, sihirli değnek, her şeyin çözümü, evrenin sırrı, mevcudun tümden alternatifi, gelir geçer bir heves/teknoloji, rastgele bulunmuş bir teknoloji ve pazarlama aracı değildir.”
Blockchain ürünleri üç kategoriye ayrılmakta
Mustafa El-Aliwat’ın verdiği bilgilere göre iCredible Technology ürünleri Know Your Customer, DILARA (Smart Contract Designer) ve DOQU Man olmak üzere üç ayrı kategoriye ayrılıyor. Know Your Customer, farklı BT altyapılarına sahip paydaşların, müşteri gibi verilerini güvenli, şifreli ve anlık olarak kaydedip/paylaşıp, görebilmesini sağlayan yedekli dağıtık X-Tanı (Know-Your-X) sistemidir. DILARA “Akıllı Sözleşme”lerinizi bir workflow üzerinde görsel olarak oluşturmanızı ve bunu istediğiniz Blockchain platformunun (Ethereum, Hyperladger Fabric, EOS, Corda) koduna dönüştürmenizi sağlayan tasarım aracı. DOQU Man, mevcut doküman yönetim sistemleri ile de entegre olabilen yüksek güvenlikli, Blockchain tabanlı, merkezi olmayan dağıtık bir belge saklama ve erişim platformu. DOQU Man; dijital belgeleri, şifreli şekilde sunucu çiftliğinde parçalanmış ve dağıtık olarak saklamakta.
Kullanım alanları hakkında bilgi veren Mustafa El-Aliwat, şunları kaydetti: “Devlette; Kimlik Yönetim Sistemleri (Bill Gates, IDENTITY 2020), Oylama ve Seçim Sistemleri, Noter, Tapu. Finans Uygulamalarında; Para Transferleri, Dijital Ödemeler, Yardım/Bağış Sistemleri ve Mikro Ödemeler, Leasing ve Araç Satışları, Hisse Senetleri ve Borsalar, Kişiden Kişiye Borçlanma ve Kredi Sistemleri, Tedarik Zinciri, IoT/Nesnelerin İnterneti, Siber Güvenlik, Değerli Belgeler, Sertifikalar (Doquman), Telif Hakları (Kitap, Müzik), Sağlık Hizmetleri ve Enerji. Blockchain Proje Referanslarımız arasında Borsa İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, DCBank, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası yer alıyor.”
Mustafa El-Aliwat, Blockhain ile ilgili projelerdeki işlem ve örneklere hakkında şu bilgileri verdi: “Mutabakat ihtiyacı; çek, fatura ödeme, mükerrer işlem önleme; para transfer, fatura ödeme, paydaş fazla ve ayrı altyapılar; entegrasyon projeleri, anlık veri paylaşımı; müşteri-tanı, kampanya modülü, SPOF – tek noktadan çözme çökme riski; yedekleme sistemleri, online-offline geçişi istemsiz; perakende mağazaları, sinema bilet satış noktaları, merkezi bir yapı veya sunucu olmadan gerçekleşmesi planlanan; Bitcoin, kesinlikle silinmemesi veya değişmemesi gereken verileri; sistem/işlem logları, sertifika.
Projeler üzerinde çalışırken ise şu sorularla karşılaşıyoruz: ‘İş birimlerinden gelen taleplere yetişemiyoruz’, ‘Bir IT dönüşümü gerçekleştirmek istiyoruz ve güçlü kurumsal bir Framework’e ihtiyacımız olacak’, ‘Ürünlerimi buluta taşıyarak iş yapış, lisanslama ve hizmet modelimi değiştirmeliyim.’”
Güven Hizmetleri’ne erişim güven katmanlarıyla oluşur
TÜRKKEP A.Ş. İş Geliştirme Direktörü Dilek Akyürek, “Bulut Bilişim ve Güven Hizmetleri ile ilgili bir sunum gerçekleştirdi ve şu bilgileri verdi: “TÜRKKEP olarak, Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) tarafından yetkilendirilmiş Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Hizmet Sağlayıcısıyız. KEPHS, e-fatura özel entegratörü, yetkili saklamacı kuruluş yetkilerimiz var. Ar-GE merkeziyiz. Türkiye genelinde 147 Başvuru Merkezimiz ile hizmet veriyoruz. Çekirdek hizmetlerimiz olarak KEP, E-Fatura, E-Arşiv Fatura, E-Saklama, E-İrsaliye gibi e-dönüşüm çözümlerimiz var. Her türlü faaliyetlerimizde elektronik imzayı uygulama ve altyapı olarak kullanmaktayız. Çekirdek hizmetlerimizin yanında entegrasyon katmanımız da var. Bu katman ile Güven Hizmetlerimizin kullanıcılar tarafından da kullanılmasını mümkün kılıyoruz.
Çekirdek hizmetlerden başlayarak ve çember çember dışarıya güven katmanları sağlıyoruz. Güven Hizmetlerimiz ve Uç Uygulamalarımız ise şunlardan oluşmakta: KEP Assist, EBYS, Diğer Güven Hizmet Sağlayıcıları, TÜRKKEP İmza Uygulaması, KEP İK, KEP Mutabakat, KOR Güven Hizmetleri, Entegrasyon Katmanı. Bulut ile ilgili olarak da şunları söylemek istiyorum. Bulut dediğimiz katmanlı bir (omnichannel) monoblok değil. İhtiyaca göre örülmesi gereken katmanlardan oluşuyor. Güven Hizmetlerine erişim güven katmanlarıyla oluşur ve bulutta güven esastır. Bu bizim uygulama şeklimiz.”
Dilek Akyürek, e-imza ve KEP gerektiren uygulamalara her yerden nasıl ulaşılacağı konusunda şunları kaydetti: “TÜRKKEP olarak biz de geliştirdiğimiz uç uygulamalarla aslında Kayıtlı İletimi mümkün kılıyor ve yaygınlaştırıyoruz. TÜRKKEP İmza Uygulaması; belgelerinizin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) ile imzalanması için sistemde tanımlı kullanıcılara atanmasını sağlayan, belgeleri NES ile imzalayıp KEP ile gönderimini gerçekleştiren, e-imzalı belgelerin doğrulamasını yapabilen, belge ve KEP durumlarının raporlanabildiği, kullanıcı bazlı rol tanımlamalarının yapılabildiği ağ tabanlı elektronik imzalama ve imza doğrulama uygulamasıdır. Uygulama ağ tabanlıdır, mekândan bağımsız olarak rahatlıkla kullanılabilir.
Uygulama ile imzalanan belgelerin, imzalama sonrasında değişmezliği ve veri bütünlüğü korunur. Yetkili ESHS’ler tarafından sağlanan Nitelikli Elektronik Sertifikalar ile yapacağınız tüm imzalama işlemleri, 5070 sayılı E-İmza kanunu uyarınca ıslak imzalı belgeyle aynı geçerliliğe sahiptir. Belge imzalama ve doğrulama işlem raporlarına uygulamadan kolayca erişilebilir. İmzalama ve gönderim işlemleri sayısal ortamda size zaman kazandırır. TÜRKKEP, tüm hizmetlerinde olduğu gibi bu hizmetinde de tasarruf sağlar, maliyetlerinizi azaltır ve doğanın korunmasına katkı sağlar.
TÜRKKEP İmza Uygulaması kullanım alanları olarak; e-devlet kapısı uygulamalarında, e-imza uyumlu kamu sistemlerinde (EKAP, UYAP, e-Haciz vs.), MERSİS üzerindeki ticaret sicil işlemlerinde, elektronik sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerinde, ödeme talimatı gibi bankacılık işlemleri ve finansal uygulamalarda, elektronik yazışma ve sözleşmelerde, her türlü kıymetli evrakın elektronik ortamda imzalanmasında kullanılır.
TÜRKKEP KEP İK şirket çalışanlarına ücret bordroları dâhil tüm evrakları kep üzerinden yasal geçerli ve güvenli bir şekilde elektronik ortamda iletildiği bir sistemdir. Maliyet tasarrufu ve zaman tasarrufu sağlar. KEP İK, geleneksel uygulamanın sebep olduğu kargo, kâğıt ve toner, bordro nüshalarının arşivlenmesi vb. süreçlerin yol açtığı iş gücü ve maliyet, giderlerin önüne geçer. KEP Assist Uygulaması ise organizasyonlara; Kayıtlı Elektronik Posta (KEP), Elektronik Yazışma Paketi (EYP) ve Elektronik Tebligat (UETS), Standart Elektronik Posta, Basılı İleti yolları ile gelen, giden ya da kurum içi yazışmalarına erişimlerini sağlar.”