Regülasyonlardaki Belirsizlikler ve Yetkilendirilmiş Kurum Eksikliği
Bilgi Teknolojileri Derneği (BiTekDer), bilişim alanındaki sorunların belirlenmesi ve çözümüne yönelik çalıştay raporlarını yayınlamaya devam ediyor. Dernek tarafından geçtiğimiz hafta da “Regülasyonlardaki Belirsizlikler ve Yetkilendirilmiş Kurum Eksikliği Çalıştayı Raporu” yayınlandı.
Bilişim Sektörünün ve Çalışanlarının Sorunları konulu raporun yayınlanmasının hemen ardından toplanan BiTekDer Yönetim Kurulu üyeleri, anket sonucuna göre belirlenmiş olan 10 başlığı detaylı olarak ele almak, sorunların tam tespiti ve çözüm önerileri üzerine çalışmak konusunda bir proje planı oluşturmuşlardır. Yönetim Kurulu üyeleri ile konular birebir eşleştirilmiş ve BiTekDer üyelerinden oluşturacakları özel Çalıştay Komisyonları ile çalışmalar başlatılmıştır.
Bilişim Sektörünün ve Çalışanlarının Sorunları konulu raporun önemli gündem maddelerinden biri olan “Regülasyonlardaki Belirsizlikler ve Yetkilendirilmiş Kurum Eksikliği” konusu BiTekDer Yönetim Kurulu Üyelerinden Engin Işık tarafından üstlenilmiş ve oluşturduğu komisyon ile birlikte gerçekleştirdiği 4 farklı çalıştayda ele alınmak üzere projelendirilmiştir.
İşletmelerin nerdeyse tüm süreçlerinin hızla dijital ortamlara taşındığı ve bilişim teknolojilerinin etkin kullanımının rekabet açısından büyük öneme sahip olduğunun altını çizen çalıştay başkanı Engin Işık, “Günümüzde dijitalleşme için ihtiyaç duyulan tüm altyapı bileşenlerine yatırım yapmak, bir başka deyişle sermaye bağlamak ve çok sayıda kritik bileşenleri işletecek, yönetecek uzmanlık düzeyinde personel bulmak ve tutmak her geçen gün giderek zorlaşmaktadır. Bizler de bu doğrultuda bildiklerimizi paylaşmak ve meslektaşlarımızın ihtiyaçlarını doğru analiz ederek çözüm üretebilmek adına BiTekDer çatısı altında yeni bir oluşuma adım attık. Oluşum kapsamımızda ilk adımımız meslektaşlarımızın taleplerini anlayacak bir anket düzenlemek oldu. Anket çıktılarına göre derneğimizde yer alan her bir Yönetim Kurulu üyemiz bir sorunu sahiplenmiş, o konuyla ilgili çalıştaylar yaparak bu konunun raportörlüğünü üstlenip, bu doğrultuda bir aksiyon planı belirledi” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Anket Sonucunda Oluşan Başlıklar
Mevzuat ve regülasyonlardaki belirsizlikler giderilmelidir. Yasal çalışma kanunlarının sektörümüzde uygun hale getirilmelidir. Yasal hakların korunması ve uygulanması konusunda destek ihtiyacı vardır. Prosedür eksikliği mevcuttur. Dernek ve sendika gereksinimi vardır. Bilişim Bakanlığı tekrar gündeme getirilmelidir. Ticari etik eksikliği çözülmelidir. Sektörümüzün önündeki mevzuat kaynaklı sorunlar çözülmelidir. Sektörde kurumsal örgütlenme (oda vb.) eksikliği mevcuttur. Sektörümüze yönelik akreditasyon ve yetkinlik merkezi birim sayısı yetersizdir. Veri Merkezi ve Bulut kullanımına ilişkin mevcut mevzuatlar yeterli değildir.
Regülasyonlardaki Belirsizlikler ve Yetkilendirilmiş Kurum Eksikliği Çalıştay Raporu
Bilişim teknolojileri, dünya ekonomisine yön veren ve ülkelerin uluslararası rekabet düzeyinde belirleyici öneme sahip bir sektördür. Ülkemizde bu sektörün dokunmuş olduğu dikey sektörlere baktığımızda; telekom ve veri merkezi, finans ve sigorta ile birlikte hizmet sektöründe yaşanan sorunlara çözüm önerileri sunarak farkındalık yaratmak ve süreci takip etmek amaçlanmıştır.
Pandemi ile birlikte hemen hemen her sektörde dijitalleşmenin önemi bir kez daha ortaya çıkmış ve dolaylı olarak bu süreç bulut hizmetlerine olan talep artırmıştır. Bu süreçte Amazon, Microsoft veya Google gibi bulut teknoloji devlerinin bulut altyapı yatırımları yaklaşık 20 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Ülkemizde bulut teknolojileri pazarı %24 büyüme ile 320M doların üzerine çıkmıştır. Yerel bulut hizmet sağlayıcısı firmalarımız da altyapı yatırımlarına hız vererek Türkiye pazarı özelinde oluşan talebi en iyi şekilde karşılamışlardır. Cisco, 2021 yılında hiper ölçekli veri merkezlerindeki trafiğin dört katına çıkacağını ve hiper ölçekli veri merkezlerinin 2021 yılında tüm veri merkezi trafiğinin % 55’ini oluşturacağını, veri merkezi IP trafiğinin 2021 sonuna kadar 20 ZB seviyesine ulaşacağını modellenmiştir. Yine Gartner’ın yaptığı bir araştırmaya göre 2025 yılına kadar şu anda kurumsal olarak üretilen verilerin yaklaşık %75’inin bulut üzerinde oluşturulup işleneceği tahmin edilmektedir.
Bulut bilişim, yaygın kullanım olanakları sayesinde dünyadaki işletme ve tüketici pazarlarını en hızlı şekilde ele geçiren teknolojilerden biri olmuştur. Nispeten kısa bir süre içerisinde esneklik, çeviklik ve maliyet tasarrufu konularındaki başarısı ile BT ve işletme stratejisinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Yakın gelecekte bulut bilişim, gelişen teknolojilerin entegrasyonunu sağlamaya ve yeni iş modellerini stratejik bir avantaj olarak şekillendirmeye devam edecektir. Gün geçtikçe daha fazla şirket, IaaS, PaaS, SaaS veya hibrit bulut çözümlerinden yararlanan kurumsal sistemlere büyük yatırımlar yapmaktadır. Bu ortamlar birçok fayda sağlarken, aynı zamanda bilgi yönetimi, güvenlik, kişisel veriler, işlem bütünlüğü gibi alanlarda riskler getirmektedir. Bu dönüşümün bir parçası olarak, risk ve kontrollerin herhangi bir yeni iş sürecine dahil edilmesini sağlamak önemlidir.
Çalıştay Komisyonu Özet Görüşü
Mevcut kanunlar kapsamında getirilen kısıtlamalar, net tanımlı olmayan kanun maddeleri ve veri güvenliğinin, bütünlüğünün kanunda belirtildiği gibi sağlanılmaması, mevcut regülasyonların tam oturtulmamış olması ile birlikte regülasyondan sorumlu ürünlerin yurt dışı standartlara göre yapılmış olması ve Türkiye standartlarına uyumdaki zorluklar devam etmektedir. Bulut bilişimin getirmiş olduğu güvenlik algısı belirli oranda yıkılmıştır. Ancak bu bazı uygulamalarda ironik boyutlara taşınmıştır. Örneğin bazı kamu kuruluşları bulut teknolojilerini hiç kullanmaz iken bazı kamu kuruluşları kritik uygulamalarını bulut üzerinde çalıştırmaktadır. Finansal sistemlerin, mail sistemlerinin yurt dışında tutulup tutulmayacağı belirsizliği devam etmektedir.
Benzer şekilde enerji sektörü ele alındığında, zaman kısıtlamalı işlerde internet çekiminin düşük olduğu alanlarda veri aktarımı gerçekleştirilememektedir. Muhasebe, sigorta, hizmet vs. sektörlerinde de bu gibi birçok sorun beraberinde gelmektedir. Çoğu kurum ve kuruluş Microsoft 365 tercih etmektedir. Tercih sadece mail ile sınırlı kalmamakta, lisans ürünlerinden de yararlanılmaktadır. Öngörülen yatırımın yetmemesiyle yine yerli bir bulut yöntemi oluşturulması akla gelmektedir.
KVKK kapsamındaki regülasyon ve standartlar net olmalıdır. Kanun gerektiren konularda ayrı bir bütçe ayrılmalıdır. Yerli ve güvenli bir bulut sistemi geliştirilmelidir. Devletin veri merkezi kurma konusunda kobileri özendirici paketler hazırlaması ve ilk bir yıl vergi almama ve düşük vergi oranlarıyla devam etme gibi imkanlar sunmasıyla iş gücü kazanılabilir.
Veri Merkezleri, İnternet Servis Sağlayıcı ve Altyapı Hizmet Sağlayıcı Olarak Kabul Edilmemelidir. Veri Merkezleri için ayrı bir düzenlemeye gidilmesi bu sorunların ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır. Veri Merkezlerine, “Cazibe Merkezleri Programı” kapsamında sağlanan destek ve teşviklerin kullanılabilmesi için tüm iller kapsama dahl edilmeli ve beyaz alan sınırı kaldırılmalıdır. Veri Merkezi İşletmecilerine özel elektrik tarifesi hazırlanmalı ve özel fiber tarifeler oluşturulmalıdır. Veri merkezlerine fiber hizmet sunan işletmeci sayısı arttırılmalı, bağlantı hızları yükseltilmelidir.
SON SÖZ, Engin Işık
Kurumlarındaki en riskli süreçleri yöneten ve sorumlulukları her geçen gün artarak devam eden meslektaşlarımızın karşılaştıkları zorlukları ve mesleki gelişime açık alanlarını belirleyerek çözüm üretebilmek için sivil toplum kuruluşları çok büyük bir araçtır.
Ülkemize ve sektörümüze fayda sağlamak amacıyla üyeleri arasında dayanışma ve mesleki gelişimi hedefleyen, üyelerini eğiterek, geliştirerek, kariyerlerine yardımcı olarak daha yetenekli ve yetkin ekipler oluşturma gayesiyle bu hedefe varışı sağlamayı planlayan BiTekDer tarafından düzenlenen çalıştaylar, sesimizi duyurmak için önemli bir rol üstlenmektedir.
Bizi bu şemsiye altında birleştirip tüm deneyimlerini paylaşarak abilik yapan ve taşın altına elini koyan Başkanımız Sayın Murat Göce nezdinde BiTekDer Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalıştay paydaşlarına teşekkür ediyorum.
“Çözüm için problem üreten değil, sorun çözen bir oluşum için varız” diyerek çıktığımız bu yoldaki ilk çalışmalarımızın farkındalık yaratması ve oluşacak sinerjinin devamını dilerim.
Bu raporun ortaya çıkmasında ve hazırlanmasında emeği geçen BiTekDer Yönetim Kurulu üyemiz Engin Işık başkanlığında, çalıştaylarımıza katılım sağlayan komisyon üyelerimiz Asım Önder Kabataş, Baran Korukluoğlu, Burak Zobi, Ekrem Sekman, Ender Kozan, Erdem Kayar, Gökhan Gençtürk, Göktem Sağlamoğlu, Gülçin Aktaş, Hakan Yıldız, M. Eren Ahmetoğlu, Mehmet Karadeniz, Melike Yorulmaz, Merve İnal, Mete Akçakmak, Nurgül Akşit, Okan Erin, Osman Mert Aras, Ömer Kılınç, Sedat Arslan, Serhat Özeser, Şengül Korkmaz ve Turgut Çilingir’e çok teşekkür ederiz.
