Reyon şefi yapay zeka!
Yapay zeka ve makine öğrenmesi alanında geliştirdiği teknolojileri 24 ülkeye ihraç eden Vispera, perakende sektöründe süreçleri yeniden tanımlıyor.
Hem perakende hem de hızlı tüketim şirketleri için raflardaki ürünlerin yerleşimi ve bulunurluğunun kusursuz olduğu mağazalara sahip olmak ve mümkün olan en iyi müşteri deneyimini sağlamak önemli. Yani perakende dünyası da diğer endüstriler gibi dijital dönüşüme ayak uydurmak zorunda. Ancak, Vispera Kurucu Ortağı ve Eş CEO’su Prof. Aytül Erçil’in dikkat çektiği gibi, bu noktada perakende ve hızlı tüketim sektöründeki oyuncuların mağazalarını yürütmelerine destek olacak inovatif ürünlere de ihtiyaçları var. Görüntü tanıma teknolojileri perakendecilere mağazalarında müşteri trafiğini takip etmek, raflardaki ürünlerin akış hızını mağaza ve raf özelinde görüntülemek, raf diziliminin optimizasyonunu yapabilmek, değerli rafları anlık ve gerçek zamanlı takip edebilmek gibi türlü faydalar sağlıyor. Vispera ile mağaza içinde rafları, soğutucuları, promosyon alanlarını gözlemleyerek mağaza içindeki ürünleri gerçek zamanlı olarak takip etmek mümkün. “Ürünlerimiz sayesinde elde edilen bilgiler, farklı sensörlerden gelen verilerle birleştirilerek daha katma değerli bilgiler oluşturuyoruz” diyen Prof. Aytül Erçil, “Raflardaki ağırlık sensörü veya ışık sensörü ile birleştirildiğinde eksiksiz stok sayımı mümkün olabiliyor” örneğini verdi. Aynı şekilde ödeme sistemleri ile entegre edilerek Amazon Go benzeri temassız alışveriş altyapısı oluşturulabiliyor, Prof. Aytül Erçil’in belirttiği gibi, mağaza içindeki güvenlik kameralarından gelen görüntülerle entegre edilerek müşterilerin alışveriş davranışları takip edilebiliyor, şüpheli davranışlar veya hırsızlık gibi durumlar tespit edilebiliyor, kişiye özel promosyonlar yapmak mümkün olabiliyor. Vispera ve perakende sektöründe değişimin rotasını Prof. Erçil ile konuştuk:
Vispera, hangi fırsatları görerek bu alanda inovasyon yapmaya başladı?
Vispera’yı 2014’te ortağım Ceyhun Burak Akgül ile birlikte kurduk. Vispera öncesinde yaptığımız çalışmalarda söz konusu sektörlerde yapay görme alanında böyle bir fırsat gördük. Ürün tanıma alanında teknoloji üreten bir firma olarak saha operasyonlarında kullanılan iş gücünü ve kaynakları doğru zamanda, doğru alana yönlendirerek verimliliğin artmasını sağlıyoruz. Böylece üreticilerin operasyonel maliyetlerini yüzde 12 ile yüzde 15 arasında azaltıyoruz. Saha faaliyetlerini doğru veriyle, doğru zamanda görüntülemek ve olası satış kayıplarını zamanında önlemek ise satış performansına yüzde 15 ile yüzde 18 arasında artış olarak yansıyor. Bu faydayı farklı pazar ve kanal dinamiklerinde çeşitli şekillerde görebiliyoruz. Örneğin, bir müşterimizin geleneksel kanalda ürün dağıtımı yapılan mağazalarda kapsama oranlarını yüzde 400 artırdık. Başka bir müşterimizde ise satış ekiplerinin mağaza içinde geçirdiği süreyi yüzde 85 azalttık. Yine modern kanalda planogram uygulaması yapan bir müşterimizin planogram uyumluluğunu ve rafta bulunurluğunu iyileştirerek satışlarında yüzde 12 artış elde ettik.
Vispera’nın anlamı nedir?
Ne yapabildiğimizi ve nerede olduğumuzu yansıtabilmek için ‘Vispera’ sözcüğünü bulduk. Biz yapay görme alanında uzmanız, yani bilgisayarların görmesini sağlıyoruz. Yaptığımız şey bu. “Vis” kısmı bu amaca hizmet ediyor. Nerede olduğumuza gelirsek, İstanbul’da yaşıyoruz ve “Pera”, İstanbul’un en güzel mahallelerinden birinin antik adı. “Vis” ve “Pera”, bir araya gelerek, görerek tanıma kavramlarıyla İstanbul’dan dünyaya hizmet etmeyi temsil ediyor. Bu iki kavram ise birlikte Vispera’yı oluşturuyor. Biz Vispera’yız. İsmimizdeki “p” harfine sonra tekrar değineceğim. Vispera ayrıca yapay görme tanımının içindeki görsel arama, erişim ve analitik anlamlarını da kapsıyor. Yazılımımız, görselleri otomatik olarak işleyerek içindeki nesneleri tespit ediyor ve veri tabanındaki tanımlarına erişiyor. Tüm bunlar görsel içerikleri tıpkı insanların yaptığı gibi analiz etme amacı taşıyor, hatta bazı durumlarda bunu insanlardan çok daha hızlı yapıyor. Vispera’da bilgisayarların görmesini sağlamak, bilgisayarların hayatın her alanından gelen görselleri anlamasını sağlamak anlamına geliyor. Ortadaki “p” harfi bizim için çok önemli olan üç şeyi ifade ediyor: İlk olarak hedeflerimiz bir amaca yönelik olduğu için “purposeful” kelimesi yerine geçiyor. Ayrıca “playful”, yani ‘eğlenceyi’ kapsıyor çünkü içinde oyuncu bir yan barındırmasına çalışıyoruz. Bir de ‘insanlar’ anlamına gelen “people” sözcüğünün baş harfi yerine geçiyor. Çünkü insanlar olmadan hedefin bir amaca yönelik ve eğlenceli olduğundan bahsetmek çok zor. Son olarak, Vispera hakkında gerçekten hiç düşünmediğimiz bir bilgi vermek isterim. Google’da araştırırken öğrendiğimize göre, İspanyolcada Vispera “arife” anlamına geliyormuş. Bunu çok güzel bir tesadüf olarak görüyoruz. Vispera, gelecekte karşılaşacağımız güzel şeylerin “arifesi”.
Perakende mağazalarda var olan sistemlere karşılık, Vispera, ne gibi farkları ve avantajları gerek perakendeciye gerek bireysel tüketiciye sunuyor?
Vispera bireysel tüketiciye dolaylı yoldan katkı sağlıyor. Perakende mağazasında aranan ürünün doğru yerde ve doğru çeşitlilikte bulunmasında rol oynayarak son tüketicinin alışverişte harcadığı zamanı azaltıyoruz. Sektörde ise halihazırda kullanılan geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında kendi geliştirdiğimiz yapay zeka tabanlı görüntü tanıma teknolojisi sayesinde çok daha hızlı, güvenilir ve maliyet avantajlı perakende çözümleri sunuyoruz. Geliştirdiğimiz teknolojiler ile mağazada çekilen raf fotoğraflarıyla raftaki ürünleri pozisyonları ve adetleriyle birlikte tanıyoruz. Bu sayede raftaki ürün bulunurluğu, önyüz sayısı, rakiplere göre raf payı ve planogram uyumunu kontrol ederek SKU düzeyinde detaylı raporlar üretiyoruz. Raf gerçekliğinden yola çıkarak sunduğumuz aksiyona dönüştürülebilir içgörüler sayesinde tüm perakende kanallarında performans boşluklarını saptayabiliyor, geleceğe yönelik stratejilerin kurgulanmasında öngörüler sunabiliyor ve mağaza içi gelir artışına olanak sağlayacak fırsatları belirleyebiliyoruz. Storesense ürünümüz ile mobil cihazlarla çekilen resimler üzerinden yapılan analizlerin yanı sıra Shelfsight ürünümüz ile perakende mağazasına yerleştirilmiş sabit kameralar üzerinden rafların 7/24 izlenmesiyle yapılan analizler olmak üzere iki ana faaliyet noktamız var. Bunların yanı sıra değişen pazar dinamiklerine uyum sağlamak amacıyla Akıllı IoT ve e-ticaret alanları için de geliştirdiğimiz potansiyel ürünlerimiz bulunuyor.
ERP sistemleri ile nasıl bir entegrasyon var?
Şu an bir ERP sistemi ile entegre değiliz ancak bir perakendeci ile yapmakta olduğumuz çalışma kapsamında SAP ile entegrasyon gerçekleşecek. Bu sayede satış verileri, fiyat verileri ve promosyon bilgilerini ERP sistemi üzerinden alarak elde ettiğimiz verilerin satış tahminlerinin daha sağlıklı bir şekilde yapılmasını, tedarik zinciri optimizasyonu gibi daha katma değerli bilgilerin üretilmesini sağlayacağız.
Vispera’nın aldığı yatırım destekleri, ne gibi yenilikleri ve geliştirmeleri beraberinde getirecek?
Yıllar içinde Keiretsu Forum Türkiye, Kerietsu Capital, Galata İş Melekleri ve Logo Ventures gibi kuruluşlardan yaklaşık 5 milyon dolar yatırım aldık. Yakın zamanda Koç Holding’in Japon Mitsui Grubu ve Koç Üniversitesi ortaklığında faaliyet gösteren yüksek teknoloji yatırım şirketi İnventram da bizi destekledi. Bu destekleri Ar-Ge çalışmalarımızı geliştirmek adına kullanıyoruz. Bu sayede Türkiye’de en fazla Ar-Ge harcaması yapan 250 şirket arasında yer alıyoruz. Yoğun bir şekilde hedef ülkelerdeki pazarların ihtiyaçları doğrultusunda teknoloji ve ürün geliştirmeye devam ediyoruz.
Yurtdışı plan ve stratejileriniz hakkında bilgi verir misiniz?
Bir Türk teknoloji şirketi olarak halihazırda İsrail, Almanya, Hindistan, Brezilya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kazakistan gibi ülkelerin de içinde olduğu 24 ülkede hizmet veriyoruz. Geçen yılın sonunda, Hollanda’da Vispera BV isimli şirketimizi kurduk. Vispera BV, 2021 için koyduğumuz küresel bir teknoloji şirketi olma hedefimize bizi daha da yaklaştırıyor.
Orta vade için hedefleriniz ve öncelikleriniz neler?
Yeni ürün geliştirmelerine paralel olarak 2021’de Storesense, Shelfsight ve Core isimli ürünlerimizin işlevselliğini ve performanslarını artırmak için hazırladığımız planlarımızı uygulamayı sürdüreceğiz. Storesense ürünümüz şu an 22 ülkede kullanılıyor. Shelfsight ürünümüz ise Türkiye dışında Almanya ve Şili’deki mağaza ortamlarında deneme aşamasında. 2021 içerisinde Amerika’da denemeleri başlayacak. Yeni ürünümüz Vispera Core’un da pilotu 2020’de başarı ile tamamlandı, bu yıl sahada kullanılmaya başlanacak. 2020’de, Microsoft’un Scaleup ve Intel’in Market Ready Solutions programlarına seçilmiştik, bu yıl NVIDIA, Zebra, Atos SE gibi firmalarla geliştirdiğimiz stratejik işbirliklerimizi ileriye taşımayı hedefliyoruz. Büyüme gündemimiz organizasyonel yapılanmamızı da dönüştürüyor. Geliştirdiğimiz yapay zeka ürünleri ve hedeflerimiz, tüm dünyada gördüğümüz ilgiyi artırdıkça daha etkili ve daha görünür olmamızı sağlayacak fırsatlar yakalayacağımızı umuyorum. Güney Amerika’da bir iş ortağıyla birlikte faaliyetlere başladık. Kuzey Amerika’da ise perakende sektörünün dev isimlerinden biri ile iş ortağı olma yolunda ilerliyoruz. 2021’de özellikle Avrupa, MEA ve CIS bölgelerindeki iş ortağı ağımızı genişletmeyi ve Shelfsight ürünümüz ile Amerika’da faaliyetlere başlamayı hedefliyoruz.
Yurtiçi ve yurtdışından satın alma ve birleşme teklifleri geliyor mu?
Şu an iş ortaklığı yaptığımız iki firma bize yatırım yapmakla ilgilendiklerini, ilerde de şirketin tümünü satın almayı isteyebileceklerini söylediler. Şu an için erken, ama ilerde bu tür satınalma gündemimiz de olabilir.
Eş başkanlık odağında kurumsal yönetim stratejiniz hakkında bilgi verir misiniz?
Vispera’nın büyüme gündeminde yurtdışına açılım ve bu açılımı destekleyecek finansman ve yatırım kaynaklarını araştırmak ve geliştirmek önemli bir yer tutuyor. Buna karşılık mevcut iş geliştirme, satış ve pazarlama, operasyon ve ürün geliştirme gündemleri de artarak sürüyor. Bu koşullar altında, kurucular olarak ortağım Ceyhun Burak Akgül ile birlikte eş güdümlü yönetim ilkesini resmi olarak yeni bir modele geçirme kararı aldık. Bu çerçevede ben yurtdışı açılım ve yatırım temalarına odaklanırken, Ceyhun Burak Akgül de mevcut iş potansiyelini artırma, organizasyonun gelişimi, satış ve ürün stratejisi alanlarından sorumlu olarak eş-CEO’luk görevimizi sürdüreceğiz.
