Rusya kendi silikon vadisini kuruyor

Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana ekonomisi ham petrol, doğalgaz ve madencilik üzerine kurulu Rusya’nın artık bundan böyle serbest girişime dayalı bağımsız bir Silikon Vadisi kurmak üzere ciddi adımlar attığı görülüyor. Kaliforniya’daki Silikon Vadisi’nin bir benzeri olacak bu girişimin başında Rus oligarşisinin en tanınmış ismi yer alıyor. Dayanıklı veya tüketim malları üzerindeki ticaretle servet yapmış Rus zenginlerin aksine güneş enerjisi gibi şimdiye dek bu ülkede görülmemiş bir alandaki girişimciliği ile tanınan Vekselberg Rus liderleri tarafından bu projenin başına getirilmiş bulunuyor.
Silikon Vadisi’ni model alan bu girişim Rusya’daki bilimsel çalışmaların devlet desteği ile kapitalist bir modele göre geliştirilmesini hedef alıyor. Oysa özel sermaye gruplarına karşı şimdiye dek vergi yasaları yoluyla uygulanan katı yöntemler devlet ile iş adamları arasında ilişkilerin bir hayli gergin olduğu ve bu nedenle bu ülkede batı standartlarına göre  girişimciliğin zor olduğu da bir gerçek.
Rus hükümetinin ilk aşamada en az 200 milyon dolar ayırdığı ve bir vakıf tarafından finanse edilecek Silikon Vadisi eski Rus bilimsel ve gizli projelerin yürütüldüğü Sibirya veya Ural Dağları bölgesinde güvenlik nedeniyle kurulan hapisane gibi araştırma merkezleri yerine Moskova yakınında modern mimarinin özelliklerini taşıyan binalar ile kurulmaya başlanacak.  Bu proje için ünlü Skolkovo adlı iş idaresi okuluna yakın olan ve bir devlet tarım kuruluşuna ait büyük bir bölge seçilmiş bulunuyor.

Proje özel sermayeye bağlı
Özel sermaye girişimine dayalı bu projenin Rusya’nın petrole bağımlı ekonomisinde ne gibi etkileri olacağı, bu ülkenin silikon vadisinin serbest girişim modeline ne denli hazır olduğu bu projeyi izleyen uzmanların tartışma konuları arasında yer alıyor. Bu anlamda ulusal bir başarı simgesi haline gelen devlet kontrolü altındaki dünyanın en büyük doğalgaz rezervlerine sahip Gasprom’ın değeri bugün yatırımcılar tarafından bir garajda kurulan Apple’ın değerinden daha da düşük olarak gösteriliyor.
Rusya’nın silikon vadisini kurarken personel gereksinimini bugün sadece San Francisco bölgesinde çalışan 35 bine yakın Rus asıllı profesyonelin büyük bir bölümünün Rusya’ya geri gelmeleri ile karşılayacağına inanılıyor. Rusya kendi silikon vadisini kuran ilk ülke olmayıp Amerikan modelini taklit eden Malezya’da Cyberjaya adlı bilgisayar kenti, Çin’de Beijing dışındaki ve Fransa’da Nis kenti yakınında Silikon Vadisi’nin özelliklerini taşıyan ileri teknoloji merkezleri bulunuyor.
Rusya’nın Silikon Vadisi’ndeki girişimcileri şimdiye dek görülmemiş teşvikler ile desteklemesi, yetenekli personelin bu bölgeye gelmelerini sağlamak için yaşam koşullarını yükseltecek adımlar atması ve vergi konularında her türlü kolaylığı göstermesi bekleniyor. Ayrıca Amerika’daki Silikon Vadisi’nin merkezi sayılan Palo Alto’daki yaşam koşullarının  Rus Silikon Vadisi’nde de sağlanması gerekiyor. Başkan Medvedev’in öncelik verdiği projelerin başında yer alan Silikon Vadisi’nin yüksek teknoloji dünyasında iddiaya sahip olması için Kremlin bu girişime çok büyük destek veriyor.
Rusya’nın madencilik, petrol kuyuları ve doğalgazın yanı sıra yüksek teknoloji dünyasında yenilikçilik bakımından da batı ülkeleri ile rekabet edecek bir düzeye gelmesinde kurulmaya başlanan Silikon Vadisi’nin şüphesiz çok büyük katkısı olacak. Ancak Kaliforniya’da Silikon Vadisi’nde sürekli yeniliklerle ürün geliştiren ve bu ürünleri küresel olarak pazarlamada çok başarılı olan küçük büyük Amerikan şirketlerinin sahip olduğu bu ticari yeteneğe ve olanaklara Rus girişimcilerinin de sahip olması son derece gerekli. Planlamacılar şimdi Silikon Vadisi için bir isim bulma çalışmaları içindeler. Önerilen isimler arasında Innovation City anlamına gelen “Innograd” ve Apple’ın son yıllarda çıkardığı ürünlerin adına çağrışım yapan “iGorod” yer alıyor.