Rusya Wikipedia karanlığa gömüldü
Siteyi ziyaret edenlerin karşısına, siyah bantla kapatılan sitenin logosu ve “ifade özgürlüğünün olmadığı bir dünya hayal edin” yazısı çıktı. Açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Çin’de uygulanan sansüre benzer bir girişimde bulunduğu iddia edildi.
Hükümet, internette kara liste oluşturulmasıyla ilgili girişimlerin çocuk pornografisini engellemek, gençlerin intihara eğilimlerini azaltmak ve uyuşturucu kullanımının önüne geçilmesi için gerçekleştirildiğini açıklamıştı.
İnternet kullanıcıları ve insan hakları aktivistleri yasanın içeriğinin oldukça geniş olduğu konusunda birleşiyor. Zira yasayla devlet yetkililerine “keyfi” kara liste oluşturma yetkisi veriyor. Şu anda Rusya Parlamentosu’nda yer alan yasanın geçmesi durumunda, hükümete bir kurum oluşturma yetkisi verilecek ve yasaklı siteler belirlenecek.
Putin karşıtlarının protestolarda bir araya gelmek için kullandığı sosyal medya araçlarının da doğrudan kapatılabileceği tehdidi muhalifleri endişelendiriyor.
Türkiye’de de benzer bir süreç yaşanmıştı
Daha önce de ülkemizde benzer sorunlar gündeme gelmiş, BTK’nın oluşturduğu listeler tartışma konusu olmuştu. Ekşisözlük sitesinin kapatılmasıyla ilgili internet servis sağlayıcılara tebliğ edilen listeyle internette ifade özgürlüğünün önüne geçilmesinden endişe edilmişti. Bu tartışmalar arasında BTK, kapalı olan sitelerin açılmasına olanak tanımadan profiller oluşturarak kategorizasyona gitti.
Sansür tartışmaları sırasında açıklamada bulunan İnternet Teknolojileri Derneği Başkanı Mustafa Akgül, “Bireylerin istemedikleri nesnelerin görünmesini engellemesi bir yurttaşlık hakkıdır. Ama devletin vatandaşlarının neyi görüp göremeyeceği belirlemesi, beyaz ve kara liste hazırlaması, bunu bürokratik bir kadronun yapması sansürdür. Demokratik hukuk devletinde kabul edilemez. Buna uygun mevzuatın olması, devlet filtresinin hukuk dışı olması gerçeğini değiştirmez” demişti.
Wikipedia’nın Rusya’daki yasayla ilgili açıklamasında da şu ifadelere yer verildi: “Geçirilmesi düşünülen Bilgi Yasa’sı, Wikipedia’nın Rus dilindeki yayını da dahil olmak üzere, Rusya’daki tüm interneti mahkeme kararlarının ötesinde sansüre sürükleyebilecek özellikler barındırmaktadır. Tüm insanlığın hakkı olan bilgi edinme özgürlüğünü tehlikeye atan sansür girişimine karşı Wikipedia komünitesi olarak sesimizi yükseltiyoruz.” Rus İletişim Bakanı Nikolai Nikiforov Twitter’daki açıklamasında ılımlı bir yaklaşımda bulunurken, “Wikipedia’nın kapatılması fikrini destekleyemem. Yasanın geliştirilmesi ihtiyacına işaret eden web komünitesinin verdiği tepki oldukça önemli bir adımdır” dedi. Daha önce Wikipedia’nın İngilizce sürümü de SOPA tartışmaları sırasında kapatılmıştı.
