Sabit hat harcamaları internete kayıyor
BTK, Türkiye elektronik haberleşme sektörüyle ilgili “Üç Aylık Pazar Verileri Raporu”nu açıkladı. 2012 yılı ikinci üç aylık dönemde Türk Telekom ve mobil şebeke işletmecilerinin net satış gelirleri yaklaşık 6 milyar lira olarak gerçekleşti. Diğer işletmelerin net satış gelirleriyse aynı dönemde 1,5 milyar lira olarak şekillendi.
BTK verilerine göre, telekom sektöründeki tüm oyuncuların yatırımları bir milyar 300 milyon liranın üzerinde gerçekleşti. Raporda göze çarpan en önemli verilerden biri de, bir önceki çeyreğe göre mobil telefon görüşmelerinin yüzde 11,5, sabit aramaların yüzde 6,3 oranında azalması oldu.
Türkiye’de sabit hat penetrasyonu yüzde 19,4 seviyesine düşerek 14 milyon kullanıcıya kadar indi. 2012 yılının ikinci çeyreğinde Türk Telekom’un toplam gelirleri içinde PSTN gelirleri yüzde 58,84’ünü teşkil ederken, erişim gelirleri toplam gelirin yüzde 31,44’ünü oluşturdu. Geçen senenin aynı dönemine göre, sabit telefon gelirleri yüzde 14,7 oranında düştü. 2012 yılı ikinci çeyrek verilerine göre, Türk Telekom’un abone başına aylık geliri 22,42 lira olarak gerçekleşti.
Sabit hatlar kan kaybediyor
Raporda 2008 yılından bu yana sabit ve mobil işletmelerin trafiğine yer verilirken, toplam trafiğin dağılımına bakıldığında yıllar itibarıyla mobil arama trafik miktarı artarken, sabit arama trafik miktarının düştüğü görülüyor. 2011 yılında, bir önceki yıla göre, toplam trafik miktarı yüzde 13 artarak 168,9 milyar dakikayı geçerken, bu trafik miktarının yaklaşık yüzde 87’sini mobil hatların yarattığı trafik oluşturuyor.
2012 yılına gelindiğinde mobil trafik miktarı 43,5 milyar dakika olurken, sabit trafik miktarıysa 5 milyar dakikada kaldı. Bir önceki döneme göre, mobil arama trafiği yüzde 11,5 oranında artarken, sabit arama trafik miktarıysa yüzde 5,3 oranında azaldığı görülüyor. Toplam trafik miktarıysa bir önceki çeyreğe göre yaklaşım yüzde 5 artış göstererek 48,5 milyar dakikaya yükseldi.
Raporda dikkat çeken bir diğer konu ADSL’in kullanılmaya başladığından bu yana ilk kez abone kaybetmesi oldu. Kullanıma başladığı günden 2011 yılı üçüncü çeyreğine kadar büyüme gösteren ADSL abone sayısı bu dönemden sonra düşüş eğilimine geçerek 2012 yılı ikinci çeyreğinde 6,6 milyona geriledi. Bu düşüşün temelinde, hızla gelişen fiber altyapı ve mobil cihazların oluşturduğu internet kullanımının yattığı görüldü. Zaman içinde yetersiz gelmeye başlayan ya da mobil internetin kullanıcılar tarafından daha çok rağbet görmesinin önümüzdeki dönemde bu rakamı daha da aşağı çekeceği açıkça ortaya kondu.
Mobil ve cep telefonu internet kullanıcı sayılarına bakıldığında, 2012 yılı ikinci çeyrek itibarıyla bir önceki döneme göre yüzde 20 artış yaşanarak 10 milyon 649 bin 948’e ulaştığı görülüyor. Aynı dönemde toplam mobil internet kullanımında bir önceki çeyreğe göre yüzde 9 oranında artış yaşanarak 15 bin 43 terabayta yükseldi. 2012 yılının ikinci çeyreğinde toplam internet aboneliğinde, bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 10,2 artış gerçekleşirken; fiber, kablo ve özellikle mobil internet abonelerinin artmasıyla birlikte internet abone sayılarındaki genel artış eğilimi devam etti. Toplam internet abone sayısının yıllık büyüme oranı ise yüzde 65,9 oldu. OECD ülkelerinin genişbant penetrasyon ortalaması yüzde 25 seviyesindeyken, Türkiye’de bu oran yüzde 10’da kaldı.
Mobil bilgisayar üzerinden internete bağlananların kullanım oranına bakıldığında 100 megabayt ve üzeri kullanımı olan abone yüzdesinin yüzde 64,5 olduğu görüldü. OECD ülkelerinde mobil genişbant penetrasyon oranı yüzde 54,3’ken Türkiye’de yalnızca yüzde 14,3’ü bulabildi.
3G sayısı 37,7 milyona ulaştı
BTK’nın hazırladığı rapora göre Türkiye’de toplam 66 milyonun üzerinde mobil abone bulunuyor. 3G abone sayısınınsa 37,7 milyona ulaştığı bilgisi verildi. Geçtiğimiz yıl bu rakam yalnızca 24,8 milyondu. Abone sayılarına bakıldığında Turkcell’in yüzde 52 ile başı çektiği görülüyor. Vodafone’un yüzde 27’lik oranıyla ikinci sırada yer aldığı tabloda, Avea’nın yüzde 19’da kaldığı açıklandı. 2012 yılı ikinci çeyrekte toplam mobil trafik hacmi 43,5 milyar dakika olurken, Vodafone’un trafik hacminde yüzde 20, Avea’nın yüzde 16 ve Turkcell’in yüzde 14 oranında artış gösterdiği ortaya çıktı.
2012 yılı ikinci çeyrek dönem itibarıyla, gelire göre pazar payları incelendiğinde Turkcell’in pazar payının yüzde 51,11, Vodafone ve Avea’nın ise sırasıyla yüzde 28,53 ve yüzde 20,36 seviyelerinde olduğu görüldü. Konuşma gelirleri; Turkcell’in gelirlerinin yüzde 67’sini, Avea’nın gelirlerinin yüzde 71’ini ve Vodafone’un gelirlerinin yüzde 72’sini oluşturdu. Turkcell için abone başına aylık gelir 20,68 lira, Vodafone için 20,91 lira, Avea için ise 21,30 lira olarak gerçekleşti.
Fiber ve kablo internet ağı genişliyor
Alternatif işletmecilerin 2012 yılı ikinci çeyrek itibarıyla toplam fiber uzunluğu 40 bin 591 kilometre olduğu bildirilen raporda, TT’nin 158 bin 660 kilometre fiber altyapısı bulunduğu açıklandı. Altyapı işletmecilerinin toplam abone sayısı 25 bin 849 olurken, bu hizmetlerden elde edilen toplam gelir ise yaklaşık 132 milyon lira seviyesinde gerçekleşti. Türksat’ın 2012 yılı ikinci çeyreği itibariyle toplam kablo TV abone sayısı bir milyon 259 bin 816 olup, Teledünya markasıyla hizmette olan sayısal kablo TV abone sayısı 517 bin 515 olarak gerçekleşti. Kablo internet abone sayısı önceki üç aylık döneme göre yaklaşık yüzde 0,32 oranında artarak 485 bin 531’e ulaştı.
En çok trafik gönderilen ve alınan ülkeler
2012 yılı ikinci çeyrek döneminde mobil şebekelerden en fazla trafik gönderilen ve alınan ilk beş ülkeye yer verilirken, bu üç aylık dönemde en çok trafik gönderilen ülkeler, Almanya, Rusya, İngiltere, Bulgaristan ve Fransa olmuştur. Mobil şebekelere en fazla çağrı gönderen ülkeler ise Almanya, İngiltere, Avusturya, Rusya ve Suudi Arabistan şeklinde sıralandı.
AB ülkeleri ile Türkiye’deki ortalama mobil telefon kullanım sürelerine bakıldığındaysa, 2012 ikinci çeyreğinde 299 dakika olan ortalama aylık mobil kullanım süresiyle Türkiye, rapor kapsamında değerlendirilen 15 Avrupa ülke arasında ilk sırada yer aldı.