San Fransisco depremine 10 saniye
Geçen hafta, California’da “beklenen” depremlerden biri da daha oldu: 24 Ağustos Pazar sabaha karşı 3.20’de 6.1 şiddetinde.
ABD’de, deprem erken uyarı sistemi yok. Ama, yerel uygulamalar var. Bunlardan biri, University of California/Berkeley başkanlığında geliştirilen ShakeAlert, depremi 10 saniye önceden haber verdi. Ama sadece bu sisteme bağlı olan cihazlara. Yani, California’nın 38+ milyon nüfusu, gece uyurken, depremi 10 saniye önceden öğrenemedi.
ABD’nin güney komşusu Meksika bile, olanca fakirliğine, yönetişimsizliğine rağmen, depremleri kısa mesajla, tv anonsuyla, şehirlerde siren çalarak önceden duyuran bir sisteme sahip. ABD ise, dünyanın en medyatik fay hattına sahip olduğu halde, hala erken uyarı sistemi kurabilmiş değil. ABD’de deprem riski sadece Batı Kıyısında değil, New York da “bile” var. Ülkenin başka bölgelerinde çok çok daha geniş alanlar deprem riski taşıyor.
California Valisi Jerry Brown, tüm eyaletin duyargalarla donatılarak bir erken uyarı sistemi kurulmasını sağlayacak yasayı onayladı. Şimdi iş, 5 yıllık bir kurulum sürecinde 80 milyon Dolar bulmaya kaldı. Bir de yıllık işletim masrafı 12 milyon Dolar olacakmış.
BTHaber’de geçen haftalarda bu konuda yazan Ali ve Serdar Beyleri de ilgilendirecek bir yeni gelişmeyi de bendeniz burada ileteyim: İtalya’da, tıpkı hava tahmin raporu gibi, her gün yayınlanabilecek şekilde bir deprem tahmin raporu beta aşamasında. Bu konudaki makale Sismoloji Araştırmaları (SRL) adlı akademik dergide yayınlandı. İtalyan sistemi, eğer işletmeye açılabilirse, dünyada bir ilk olacak. Ne yazık ki Türkiye için, sadece “depremden sonra” ne yapabileceğimizi konuşabileceğiz. Depremden önce değil.
