Sektör fonu

İletişimden alınan kesintilerle oluşan bir fon var: Evrensel Hizmet Fonu. Bu fon, TT’nin özelleştirilmesini izleyen dönemde, telefon hizmeti götürmenin kârlı olmadığı yerlere, buralar hizmet alamaz durumda kalmasın diye, yatırım bedeli devlet tarafından ödenerek hizmet götürülmesi amacıyla kurulmuş. Bu fonda, telli-telsiz iletişimden çeşitli şekilde alınan kesintilerle her yıl yaklaşık 500 milyon TL birikiyor. Telli-telsiz 100 milyon abone varsaysak, her aboneden, bu fon için her sene 5 TL alınıyor. Bu para nereye gidiyor? 2005-2009 arası toplanan 2 milyar liranın 300 milyon lirası harcanmış. Çoğunlukla okullara bilgisayar ve internet bağlantısı sağlanmış. Her sene sonunda, harcanmayıp kalan para hazineye aktarılıyor.
Telekom hizmetlerinden toplanan bu paranın, amacına uygun biçimde telekom sektörüne geri dönmesi esas olmalı. Bilgisayar sektörüne gitmesi de, bilgisayarın iletişim ihtiyacını artıracağı düşüncesi ile gene dolaylı olarak telekom sektörüne dönmüş gibi düşünülebilir. Ama, bu paranın yüzde 85’i hazineye aktarılıyor, belki duble yol yapımına, belki memur maaşı ödemeye gidiyor. Kısaca “vergi” gibi oluyor.
Amacına yönelik kullanılamıyor diye, bu paranın toplanmamasını istemek mantıklı olmaz. Amacına uygun kullanım alanları düşünmek ve bu yolla sektörde canlılık yaratmak için görev kanımca gene sektöre düşüyor. Ben iki öneride bulunayım: 1) Yaşlı, zihinsel yetersiz (Alzheimer gibi) insanların ve çocukların kaybolmalarına karşı, her an nerede olduklarını izleyecek bir insan takip sistemi. 2) Evde bulunan, bakım gözetim gerektiren yaşlıların sağlık durumlarını izleyen ve alarm üreten bir sistem. Bir yaşlı bir dakikayı aşan bir süre yatar durumda hareketsiz kalmışsa ve yatağında ise bu alarm değildir, ama mutfakta veya banyoda bu konumdaysa, bu alarmdır. Her iki önerim de, sektörde nitelikli bir tasarım ve geliştirme hareketi oluşturacaktır. Böyle projelerle, fonun, anlamlı biçimde sektöre geri dönüşü sağlanabilir.