Sektörde maaş artışları nasıl ölçümlenecek?
Gelişen teknolojilerin şirketlerde kullanımı arttıkça buna paralel olarak bilişim sektöründe birçok yeni pozisyonlar oluşuyor ve bu durum da çalışanlarımızı başka firmalar için uygun aday haline getirmektedir. Kısacası arz ve talep arasındaki bu dengesizlik 2016 yılında da devam edeceği öngörülüyor.
Poldy İK Sistemleri Genel Müdürü Kadri Demir
TÜBİSAD “Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü 2014 Yılı Pazar Verileri” ne göre sektör, TL bazında yıllık yüzde 12,1 büyümeyle 69,4 milyar TL'ye ulaştı. Çift haneli büyüme ivmesini sürdüren sektörün istihdam gücü 103 bin kişiye çıkarken; bilişim ihracatı da 1,34 milyar TL seviyesinde gerçekleştiği raporda yer aldı.
2015 yılında tahmini olarak dünyadaki gelişmeler doğrultusunda sektörün temkinli bir büyüme kaydedeceğini ve özellikle seçim sonrasındaki sonuçlara göre yüzde 7- 10 arasında görüleceği öngörülmektedir. Sektördeki büyümeye paralel olarak istihdam gücü rakamları da değişecektir.
2016 yılında nesnelerin internetinin 4.5G alt yapısı ile birlikte günlük hayatta kullanımının artması, yeni iş modellerinin mobil çözümler olarak bireysel ve kurumsal pazara sunulması, büyük veri ve bulut çözümler sektörü büyütecek konular olarak ön plana çıkmaktadır.
Bilişim sektörü profesyonelleri
Gelişen teknolojilerin şirketlerde kullanımı arttıkça buna paralel olarak bilişim sektöründe birçok yeni pozisyonlar oluşmaktadır. Mevcut pozisyonlarda kilit roller bir tarafa bu yeni pozisyonlar için gerekli adaylara ulaşmakta çok zorluklar çekilmektedir. Son derece yetenekli ve deneyimli BT uzmanları iş aramamalarına rağmen piyasadaki ihtiyaçtan dolayı birden fazla teklif almaları kaçınılmaz olabilmektedir. Bu durum da çalışanlarımızı başka firmalar için uygun aday haline getirmektedir.
Arz ve talep arasındaki bu dengesizlik 2016 yılında da devam edeceği öngörülmektedir. Rekabetçi piyasada işverenlerin ihtiyacı olan kişileri istihdam etmeleri için farklı iş tekliflerinde bulunabildiği görülmektedir. Yeni istihdamlarda işveren olarak, uygun olduğu düşünülen kişileri istihdam etmek için çok çabuk hareket edilmesi gerekmektedir. Uzun mülakat süreçlerinde ya da karar verme sürecinde bekleyerek iş teklifinin uzatılması durumunda adaylar kolaylıkla başka bir firma ile anlaşmış olabilmektedirler. Firmalar alternatif olarak kendi kadrolarına yeni bir kişi almak yerine bu ihtiyacını eleman kiralama yöntemi ile hızlı bir şekilde çözebilirler.
Çalışanların görevlerine göre ücretlendirme
Türkiye’de bilişim sektöründe çalışanların ücretlendirilmesinde firmanın bulunduğu bölge ve firmaların teşvik kapsamında yer alması önemli rol almaktadır. Örneğin İstanbul’da çalışan bir kişinin ücreti ile diğer illerde çalışan bir kişinin ücreti farklılık göstermektedir.
Devletin desteklediği teşvik kapsamında projelerde yer alanlar, teknopark veya teknokentlerde yer alanlar, yerinde Ar-Ge yapan şirketler ile bu kapsamda yer almayan şirketlerin çalışan maliyetleri aynı olmamaktadır. Bu durum paralel olarak çalışan ücretlerinde farklılık göstermektedir. Örneğin teknoparkta gelir vergisi ve SGK işveren teşviki olan şirkette çalışan kişiler ile bu teşvikten yararlanmayan şirkette çalışanların ücretleri aynı olmayacaktır.
Türkiye’de meslek standartlarını belirlemek için Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) kurulmuştur. MYK’nın belirlediği standartlara göre bilişim sektöründe yer alması düşünülen her bir pozisyon için olması gereken yeterlilikler farklı seviyelere göre belirlenmiştir. Fakat bu standartlar henüz yaygın olarak kullanılmadığı için sektörde çalışanların yaptıkları iş ve görevler belli bir standart altında değerlendirmesi yapılamamaktadır. Genelde çalışanın kıdemi, becerileri, performansı, yaptığı işin değerlendirilmesi ve piyasa koşulları dikkate alınarak ücret artışları yapılmaktadır.
Çalışanların iş değerlemesinde bulunduğu görevin uzmanlığını ölçmek için kişinin teknik becerileri ile birlikte kişisel becerileri değerlendirilmektedir. Bilişim teknolojileri profesyonellerinde ölçülmesinde en çok kullanılan kişisel becerileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
İletişim: Teknik ve teknik olmayan kişilerle kolaylıkla iletişim kurması ölçülür.
Problem çözme: Karmaşık işlerde ve sorunları nasıl kavradığı ve bunları çözmek için hangi yöntemlerle teknolojiyi nasıl kullandığı ölçülür.
İşbirliği: Organizasyon içinde olan ve yer alan paydaşlarla birlikte çözüme ulaşmak için tüm paydaşların bakış açılarını dikkate alarak, onlarla birlikte güçlü ve nasıl çözümler ürettiği ölçülür.
Takım odaklılık: İşleri etkili yapmak ve büyütmek için kurumdaki diğer grup üyeleri ile birlikte oluşturdukları toplamdaki değer artışı ölçülür.
Yaratıcılık: Mevcut işlerin daha iyi yapılması için yenilikler ve yenilikçi yaklaşımları ölçülür.
Çalışanların ücret artışlarında dikkate alınan kriterlerden bir tanesi de performans değerlendirmeleridir. Performans dönemsel olmalıdır ve belli dönemler için ölçülmelidir. Genelde performansı değerlendirmesinde teknik ve kişisel yetkinlikler, hedefler ve kişinin yaptığı projelerdeki başarısı ölçülmektedir.
İşe alımlarda ve mevcut yetenekleri elde tutmak için 8 strateji
Yetenekleri en kolay çekmenin yollarından bir tanesi kişiler tarafından tercih edilen çalışan markası haline gelmiş ve bu konuda piyasada bilinen bir şirket olmaktır.
İşte bu duruma gelebilmek için önerilen sekiz strateji:
1. Üstün yetenekli ve kilit pozisyondaki çalışanlar için piyasa koşullarının üzerinde maaş ödeme.
2. Kişileri heyecanlandıracak ve zorlayacak görevlere gelmesinin sağlanması.
3. Kurum kültürüne uygun yenilikler, yeni iş modelleri, yeni fikirler ve yeni teknolojiler geliştirmesine teşvikte bulunulması.
4. İşlerin yapılmasında mümkün olduğunca katma değer yüksek yeni teknolojileri kullanma ve bu araçları çalışanların kullanımına sunulması.
5. Esnek çalışma programlar geliştirme ve uzaktan çalışma konusunda yapılacak düzenlemeler.
6. Mesleki gelişim fırsatları sunma.
7. Kişinin kariyeri haritasının, performans ölçme kriterlerinin net ve anlaşılır olması.
8. Çalışanları dinleme ve onların isteklerini dikkate alarak hareket planı oluşturma.
Sektördeki zam artışları yukarıda bahsetmiş olduğum kriterlerle birlikte enflasyon artış oranı dikkate alınarak yapılacaktır. Bu artış kişinin performansı ve kişinin özel durumuna göre ilave veya eksiltme ayarlama şeklinde olacaktır.
Sektörün istihdam gücü
2014 sektör cirolarına göre istihdam gücünü oranladığımızda sektör alt kategorilerine göre sektörde aldığı oran ve istihdam gücü rakamları aşağıdaki gibi olacaktır.
Bilgi teknolojileri donanım – %15,27 15.732 kişi
Bilgi teknolojileri yazılım – %9,08 9.350 kişi
Bilgi teknolojileri hizmet – %5,19 5.343 kişi
İletişim Teknolojileri donanım – %19,31 19.888 kişi
İletişim Teknolojileri elektronik haberleşme – % 51,15 52.687 kişi
