Şifreci Punklar

Teknoloji, bilim, sanat ve kültür dergisi The Verge, geçenlerde dikkate değer bir çalışma yayınladı: “Şifreci Punk yükseliyor: Wikileaks, şifreleme ve yaklaşan gözetim distopyası” (goo.gl/ThO5g). Makale, tahmin edilebileceği gibi Assange, Appelbaum, Müller-Maguhn ve Zimmerman’ın “Şifreci Punklar: Özgürlük ve internetin geleceği” (goo.gl/YeeYf; Türkçesi: goo.gl/i86RV) adlı kitaplarının yarattığı etkiden hareketle yazılmış. Kitaptan daha önce bu köşede de söz etmiştim (www.bthaber.com/siber-alemden-sifreli-aleme).
Şifreci punk, kripto anarşizm ve “şifreli alem” (“cyberspace”/ “cypherspace”), 1980’lerin sonundan itibaren, özellikle “Mondo 2000” ile “Phrack” dergileri etrafında gelişmiş bilgiişlem ve ağ alt kültür hareketleri (goo.gl/fUl0K; goo.gl/sC7Nm; goo.gl/cGjm4; goo.gl/jvJdm; www.phrack.com). Bu hareket, insanların devlet ve diğer iktidar odaklarının sınır tanımaz gözetim iştahından kaçınabilmek için güçlü şifreleme algoritmaları ve diğer anonimleştirme teknolojileriyle donanma hakkını savundu. 1990’ların başında PGP başta olmak üzere kripto teknolojilerinin ABD dışına ihraç edilmesini engelleme çabalarıyla mücadele ettiler ve bu mücadeleyi kazandılar. Onların sayesinde bu teknolojiler hepimizin kullanımına açık hale geldi. Bir başka önemli katkıları da dijital para birimi “bitcoin”i geliştirmeleri oldu (goo.gl/5DjQZ).
Ağ kültürünün tarihine aitmiş gibi görünen bu hareketler, internetin bugün temsil ettiği gözetim, sansür ve polis devleti distopyasının karşısında yeniden yükselişte. Hukuku hiçe sayarak, en temel insan haklarından biri olan mahremiyet hakkını sürekli ihlal ederek özel hayatımıza burnunu sokan iktidar odaklarının ve şirketlerin karşısında anonim kalmak, toplam gözetim tekniklerinin işini zorlaştırmak ve bilginin özgür dolaşımını sağlamak için elimizde ileri şifreleme teknolojilerinden başka araç kalmadı gibi.
Bu odaklar ne yerel ne de uluslararası hukuku tanımıyor. O zaman onlara anladıkları dilden cevap vermek de meşru hale geliyor. Şifreleme kullanmak bir haktır, anonim kalma hakkının bir parçasıdır. O yüzden kısa süre sonra internet tarayıcıları başta olmak üzere, kullandığımız ağ uygulamalarının çoğunun bir tasarım gereği olarak kripto desteklediklerini görürseniz şaşırmayın.
İnternet cephesinin yeni savaş alanı şifreleme olacak, ‘Şifreci Punklar’ da bu cephenin öncüleri…