SON KULLANICIYA YÖNELİK 3D SUNUMLARI ŞİRKETLERİN GÜNDEMİ
Son yıllarda her alanda teknolojinin ve bu teknolojiyi en yeni cihazlarla hızla kullanmayı öğrenen nihai tüketicinin de üç boyutlu uygulamalarda hedeflendiği görülüyor. Şirketler; müşteri ilişkileri yönetimini daha verimli bir biçimde hayata geçirme fırsatı elde ederken, markalar da tüketicileri ile iletişimlerine yeni medya yapıları katabilme, tüketici sadakatini sürekli kılma yolunda daha güçlü ve yaratıcı adımlar atabilme çabasında. Sadece markalar da değil, oyun sektörü de 3D yapıları daha güçlü kullanıyor. Bu kullanım, markaların da 3D tanıtım çalışmalarında oyunlara sıcak bakmasını sağlıyor. Yani birbirini besleyen, hem tüketiciye hem de markalara kazandırmayı hedefleyen bir yapı söz konusu.
Adobe Akdeniz Ülkeleri ve Türkiye Teknik Satış Müdürü Barış Özcan, 3D konusunda en ileri seviyedeki uygulamaların oyun piyasasında olduğunu belirtti. Oyun geliştiriciler 3D oyun dünyalarını tasarlarken bazı hazır kod motorlarını kullanıyorlar. Özcan’ın verdiği bilgiye göre Türk şirketleri de bu küresel eğilimleri takip etmekle kalmayıp, bazı durumlarda öncülük de yapıyor. Özcan’ın buna örneği; 3D oyun motorları arasında en popüler olanlardan bir tanesi olan Yoğurt Bilgisayar Teknolojileri tarafından hazırlanan ‘Yogurt 3D’ motoru, www.yogurt.com.tr/yogurt3d.php. Özcan’a göre, Facebook üzerinden oynanan sosyal oyunlarda üç boyut kullanımı da 2010 yılında başlayan önemli bir eğilim. Özcan yine bir örnek verdi ve “Türkiye’de Gamester tarafından Flash üzerinde geliştirilen 3 boyutlu şehir simülasyonu Townster (www.gamester.com.tr/townster.php), kısa sürede 700 binden fazla kullanıcıya ulaştı” dedi. Özcan’a göre son yıllarda sinema endüstrisi de 3’üncü boyutu adeta yeniden keşfetti. James Cameron’un çektiği ‘Avatar’ ile yeniden alevlenen bu eğilimin sonucu olarak, 3D televizyonlar da evlere girdi. “Avatar filminde de kullanılan çeşitli Adobe teknolojileri ve Premiere Pro, 3 boyutlu olarak çekilen filmlerin kurgulanması ve izleyiciye ulaştırılması konusunda etkileyici sonuçlar ortaya koyuyor” diyen Özcan, ekledi: “Türkiye’de bu konu, özellikle sinema salonlarında filmlerden önce gösterilen reklamlarda etkisini hissettiriyor. Giderek daha fazla sayıda reklam filmi, Adobe’nin After Effects ve Premiere Pro gibi yazılımlarını kullanarak 3 boyutlu olarak hazırlanıyor.”
Dassault Systèmes İnteraktif Strateji Direktörü Mehdi Tayoubi ise, 3D teknolojisinin tüketici ile etkileşim için kullanılmasının önemine dikkat çekti. Bunun üreticiye, tüketici ile konuşma olanağı sunduğu benzetmesini yapan Tayoubi, “Bu nedenle 3D’nin mühendislik aracı değil, halk için de bir araç olduğunu düşünüyoruz” dedi. Tayoubi, bu yapıdaki gelişimi, “Bugüne kadar iki faktör vardı: 3D kullanan mühendislik dünyası ve bilgisayar oyunları oynayan çocuklar. Ama bilgisayar oyunu ve mühendislik arasında çok şey icat edebilirsiniz. 3D’nin 21’inci yüzyılın en yeni aracı olduğunu kabul edersek, artık 2D veya Flash uygulama olmamalı. 3D üstünde çok şey inşa edebiliriz. Hayal etmek yeterli” sözleri ile özetledi. Tayoubi’ye göre 3D farklı bir reklam yapısı yaratıyor ve ajansların bu yapıyı benimsemesi, bu yapının gelişmesinin de önemli bir yolu. “Sadece mühendisler değil, her insan bu dünyada yerini alabilir” diyen Tayoubi, şöyle devam etti: “Bu yapıda çoklu kanalla tüketici ile etkileşime geçmiş olacaksınız. Bu yapı, CRM teknikleri ile de kombine edilebilir. Çünkü Nintendo ile oynayan bir çocuğa mısır gevreği kutusunda plastik bir oyuncak hediye etmemelisiniz. Gelişen teknolojiyi ve tüketicinin isteklerini marka bilmeli. Bu teknoloji, deneyim yaşama fırsatını her kişiye sunuyor.”
Panasonic VIERA Televizyon Grubu Ürün Müdürü Uluç Özler de, 3D yapısının son tüketiciye yansımasını şu sözlerle anlattı: “3D TV satışları aylık 2000’li adetlere ulaşmış durumda. Ancak hemen söylemem gerekir ki söz konusu televizyonlardaki 3D görüntü kullanımı, satılan 3D TV adedine kıyasla düşük. Bunun temel sebebi de 3D içeriklerin henüz çok çeşitli ve yaygın olmaması. Bugün televizyonunu değiştirme kararını verenler televizyonlarını seneler boyunca kullanmak istiyor. Ayrıca 1-2 yıl içerisinde oldukça yaygın hale gelecek 3D içerikleri kaçırmak da istemiyor. Diğer bir önemli faktör de artık orta-üst ve üst segment ürünlerin çoğunda bu özelliğin standart olarak bulunuyor olması. 3D TV yayıncılığının gelişmesi, sayısı artan 3D filmler ve internet içerikleri sayesinde kullanımın 2011’de ve devam eden yıllarda hızla artacağını düşünüyoruz. Küresel bazda Türkiye’den temel farklılık ise TV yayınları ve internet içeriklerinin yurtdışında daha hızlı gelişme süreci geçirmesi.”
Sobee Studios Geliştirme Müdürü N. Özgür Soner, 3D yazılımların kullanımının son 10 yılda ciddi oranda arttığını belirterek, “3D grafik çalışmaları 2D tarayıcı oyunlarından, Android/IOS uygulamalarına, mimari örneklemelerden, 3D oyunlara kadar çok geniş alanlarda yoğun bir şekilde kullanılmakta” dedi. Soner’e göre 2D grafikler halen kullanılıyor ve kullanılmaya devam da edecek. Ama 3D uygulamalar daha fazla yaygınlaşacak. Soner, 2011 yılı stratejilerini ise şöyle anlattı:
“Yayında olan ve yeni eklentiler geliştirdiğimiz ‘İstanbul Kıyamet Vakti’ ve ‘I Can Football’ gibi büyük 3D oyunlarımız var. Ayrıca yakında yayınlanacak olan ‘SüperCan’ adlı yine en son 3D tekniklerin kullanıldığı bir aksiyon/macera oyunumuz hazır. 2011 yılında bu oyunlarımızı hem 3D görsellik hem de oynanabilirlik açısından geliştireceğiz ve yenilikler ekleyeceğiz. 3D Max ve Maya, sektörün 3D modelleme ve animasyon hazırlama araçları arasında en önde gelenleri. Gelişen donanımla birlikte daha fazla detay verilebilmesinin mümkün kılınmasıyla birlikte, detaylandırmada yardımcı ek yazılımlar da yaygınlaştı. ZBrush da bunların içinde öne çıkan bir uygulama. Hareket algılama üzerine kurulu cihazları da unutmamak gerek.”
Artık imal edilecek ürünün sadece çizimleri yerine, bu ürünün bilgisayar ortamında kavramsal olarak 2B ya da 3B’lu olarak tasarım verileri oluşturulduğunu belirten Sayısal Grafik MFG İş Geliştirme Yönetmeni Selim Ertuğ Tuğran, “Ürün daha son halini almadan gerçek yaşam şartlarına uygun olarak test ve simüle etme, görselleştirme, tam zamanlı paylaşma ve üzerinde değişikler yapma gibi ileri düzey modelleme teknikleri ile çalışılıyor. Bunlar hep günümüzde pazarın isteklerine göre gelişen teknolojiler. Belki en önemlisi ve şirketlere en çok katma değer sağlayan kısmı ise sayısal modelleme kavramının fevkalade dolu içeriği sayesinde ürün daha imalata girmeden pazarlama aktivitelerinde kullanılabilecek sayısal verinin gerçeğine birebir uygun şekilde oluşturulabilmesi ve ileri teknoloji kaplama (render) sistemleri ile fotogerçekçi görüntüler oluşturularak nihai müşteri ile tam zamanlı etkileşime girip ürün üzerinde yapılacak son değişikliklere karar verilmesi ve ona göre piyasaya sürülmesi gibi maliyet etkin çözümlere yönelim var. Bilgisayar destekli tasarım artık sadece bir öğe olarak sayısal bilgi sistemi içindeki yerini almış oldu. Autodesk bu yıl Factory Design Suite ve Product Design Suite gibi içeriği birçok bileşenden oluşan ve Sayısal Modellemeyi tamamlayan yapı taşlarını duyurdu” şeklinde görüş belirtti.