Stratejik adımlar için süre avantajı

Türkiye’de faaliyet gösteren tüm bankalara, kart sahibinin aksi yönde açık talebinin olmadığı durumlarda, bireysel banka kartı ve kredi kartlarını yurtiçindeki ve yurtdışındaki tüm elektronik ticaret işlemlerine kapatması yönünde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından 16 Şubat 2017 tarihli kredi kartlarının online alışverişte kullanımına ilişkin alınan ve 17 Ağustos 2017’de uygulanması beklenen 7052 sayılı kararının yürürlüğe girme süresi uzatıldı. Kararın yürürlüğe gireceği yeni tarih, BDDK tarafından 31 Aralık 2017 olarak belirlendi.
Başından beri olası etkileri ile ilgili birçok görüşün olduğu kararla ilgili BDDK tarafından yapılan açıklama ise, “Günlük hayatında kredi kartını internet işlemlerinde kullanmayan, kartıyla internetten alışveriş yapılabileceğinin farkında dahi olmayan vatandaşların dolandırıcılar tarafından kandırılarak suistimal edilmesinin, zarara uğratılmasının önüne geçebilmek için BDDK'nın 16 Şubat 2017 tarihli kararıyla, verilmiş ve verilecek olan tüm kredi kartları için bankalara kart sahibinin kartının internet alışverişlerine açık olması talebe bağlı olma zorunluluğu getirilmiştir” şeklinde olmuştu.
 
Bu ek zamanı doğru kullanmak gerek
Yürürlüğe giriş süresinin uzatılması ile ilgili kararı değerlendiren TOBB E-ticaret Meclisi Başkanı ve GittiGidiyor Genel Müdürü Öget Kantarcı, 4,5 aylık ek sürenin e-ticaret sektörünü rahatlatacağı kanısında. Kantarcı’ya göre, ek süre tanınması e-ticaret sektörü açısından önemli. Çünkü bankaların yanı sıra e-ticaret şirketlerinin ve sektör derneklerinin de kart sahiplerini bilgilendirmek için sağladığı yoğun iletişim desteğine rağmen, kartını internet işlemlerine açmak için onay verenlerin oranı ise beklentilerin çok altında kaldı. Bu nedenle Kantarcı’ya göre, yeni kararla tüm sektör kullanıcılarına ulaşmak için daha fazla zaman kazanıldı. 
BDDK’nın amacının, dolandırıcılıkla sonuçlanan art niyetli eylemlerin önüne geçmek olduğunu vurgulayan Kantarcı, “Bizler de dolandırıcılık nedeniyle mağduriyet yaşanmasını istemiyoruz. Bununla beraber, hâlihazırda internetten alışveriş yapan tüketicilerin mağdur olmaması da önemli” hatırlatmasını yaptı. Son tüketicinin bu uygulamadan olumsuz etkilenmemesi için görüşlerini BDDK ile paylaştıklarını vurgulayan Kantarcı’nın da dikkat çektiği gibi, önümüzde yaklaşık 4,5 aylık bir geçiş süreci daha olacak.
Söz konusu zamanı tüketiciye doğru anlatmak ve gerekli izinlerin karşılanması anlamında etkili kullanmak bu yönüyle şart. Bankaların tüm kredi kartı kullanıcılarını bilgilendirerek, internetten alışverişte kart kullanımına devam etmek isteyenlerden gerekli izinleri belirlenen süre içinde toplayabilmesi önemli. Bu süreçte e-ticaret sektörü şirketlerine de önemli görevler düşüyor ve bu şirketlerin, kullanıcılarına söz konusu kararın önemini doğru aktarabilmesi gerek. Ödemelerin yüzde 90’ı aşan oranda kredi kartıyla gerçekleştiği e-ticaret sektörüne doğrudan etki edecek bu gibi düzenlemelerde, e-ticaretin son yıllarda Türkiye’nin en hızlı büyüyen sektörleri arasında olduğunun dikkate alınması ise Kantarcı’ya göre sevindirici.
 
Tek bir kez alışveriş yapanların onayı öncelik olmalı
Ödeme ve elektronik para hizmetlerinin gelişmesine liderlik ederek, tüketicinin ve işletmelerin hayatını kolaylaştıracak güvenli, kolay ve yenilikçi hizmetlere ulaşmasını sağlamayı hedefleyen Ödeme ve Elektronik Para Derneği’nin (ÖDED) Başkanı Burhan Eliaçık’a göre bu karar, özellikle kart sahipleriyle e-ticaret sayesinde hizmet alanını tüm Türkiye’ye yaymak ve rekabet etmek isteyen küçük işletmeleri rahatlatacak. Kararın yürürlüğe girme süresinin uzatılması, ödeme sisteminin büyüme trendini kesintiye uğratmaması açısından da önemli. 
BDDK’nın süreci sürekli takip ederek, sektör temsilcilerinin endişelerini dikkate aldığını belirten Eliaçık’a göre, tüketicileri korurken ticaretin de zarar görmemesi yönünde gösterilen hassasiyet söz konusu kararı da beraberinde getirdi.
Ama uygulamanın etkili olabilmesi için yapılması gerekenleri göz ardı etmemek gerek. Eliaçık’ın da dikkat çektiği gibi, ek süre sektöre nefes aldıracak. Ama asıl önemlisi, bu ek sürenin etkin bir şekilde kullanılmasıyla, bugüne kadar tek bir kez olsun internetten alışveriş yapmış kişilerin onayının alınması. Çünkü sadece kredi kartını sık kullanan kişilere erişilmesi ve onların onaylarının alınması Eliaçık’a göre, sektörü de ileri götürmez.
 
“Talep toplama seviyesi iyi bir noktaya gelecektir”
BDDK’nın süre uzatım kararı ile ilgili yorumlarını paylaşan BKM (Bankalararası Kart Merkezi) Genel Müdürü Dr. Soner Canko’nun hatırlattığı gibi, BDDK’nın Şubat 2017’de aldığı karar ile Türkiye’deki tüm banka ve kredi kartlarının internet üzerinden yapılan alışverişlerde kullanılabilmesi için bankalarca kart hamilinin onayının alınması şartı getirildi. “Son dönemde artan tüketici mağduriyetlerinin ve “sosyal mühendislik dolandırıcılığı”nın önüne geçmek amacıyla getirilen bu düzenleme, kart hamillerinin korunması amacıyla planlanmıştı” bilgisini veren Dr. Soner Canko, beklentilerini ise şöyle anlattı:
“Bu plana göre, uygulamaya geçiş tarihi olarak belirlenen 17 Ağustos 2017 tarihine kadar bankaların müşterilerine dönüş yaparak taleplerin toplanması için süre verilmişti. Bankalar bu süreçte öncelikle onay verme kanallarının hazır olması için gerekli altyapı geliştirmelerini tamamladılar, sonrasında da müşterilerden bu yönde onay almaya başladılar. Özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında bu süreçle ilgili yoğun bir dönem yaşandı. Ancak, elimizde sayısal veriler olmasa da, konuyla ilgili yetkililer tarafından e-ticaret işlemi yapan kart kullanıcılarının onay verme oranlarının henüz istenilen seviyelere gelmediği ifade ediliyordu. Sonuç olarak, Haziran 2017 sonu itibariyle, son bir yıllık dönemde, 25 milyon adedi kredi kartı, 6 milyon adedi banka kartı olmak üzere toplam 31 milyon adet kartla en az bir kez e-ticaret işlemi yapıldığı dikkate alınırsa, BDDK tarafından alınan erteleme kararının e-ticaret pazarına olumlu bir etki yarattığı söylenebilir. 31 Aralık 2017 olarak belirlenen yeni uygulamaya geçiş tarihine kadar talep toplama seviyesinin iyi bir noktaya geleceğini öngörüyoruz.”
 
ETİD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi: “Tüketicileri bilinçlendirmek önem taşıyor”
“Biz ETİD olarak, bu kararı olumlu buluyoruz. Eğer BDDK erteleme kararını almamış olsaydı, internetten alışverişte kullanılan veya üzerinde otomatik ödeme talimatı bulunan milyonlarca kart kullanıma kapatılacak, tüketiciler mağdur olacaktı. Üstelik bu durum yaz tatili, bayram tatili ve okula dönüş dönemlerini kapsadığı için daha fazla mağduriyet yaşanacaktı. Öte yandan, bizim tahsilat mekanizmamızın yüzde 80’i kredi kartlarından oluşuyor. Şayet erteleme kararı gelmeseydi, e-ticaretle ilişkili pek çok sektör de bu durumdan olumsuz etkilenecekti.
BDDK’nın kararı, elektronik dolandırıcılığın önüne geçme konusunda etkili bir karar. Ancak BDDK’nın yıl sonuna kadar, sektördeki oyuncularla birlikte kartlarını online ortamlarda kullanan tüketicileri bilinçlendirmesi gerekiyor. Bireyler de sosyal medya platformları yerine, ‘Mesafeli Satış Sözleşmesi’ bulunan ve karşılarında tüzel bir kişilik olan e-ticaret sitelerinden alışveriş yapmayı tercih etmeliler. Biz de ödemeler dünyasında hem güvenli hem daha kolay bir deneyim yaratma konusunda çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca, ödeme şirketleri de altyapılarını güçlendirmek adına çeşitli çalışmalar yapıyor. Benzer geliştirmeleri, lojistik firmaları ve bankaların da yapması gerekiyor. Bankaların 3D güvenlik sisteminin iyileştirmesi ve sahte sipariş sorgulama sürecinde daha aktif rol almaya yönelik girişimleri ile birlikte bütün gerekli önlemleri almış oluruz. Hem de bu sayede e-ticareti mevcut hacminin üzerine daha rahat çıkarabiliriz.”