Sualtı robotik gripper yaratıcılığında Türk imzası

Gedik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Savaş Dilibal, nikel-titanyum şekil bellekli alaşımların üretimi ve robotik uygulamalarda kullanılması konusunda 1996 yılından bugüne akademik çalışmalarını sürdürüyor. Yrd. Doç. Dr.  Dilibal, manipülatör eklem hareketleri, robotik el ve gripper sistemleri ile ilgili birçok prototip geliştirdi ve bunların bir örneği İTÜ’de geliştirdiği ITUHand robot el. Konu ile ilgili olarak, 2009-2010 yıllarında Illinois Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde doktora sonrası eğitimini tamamlayan Dilibal, 2012-2014 arasında NASA Glenn Araştırma Merkezi’nde Boeing tarafından üretilen ses-altı, sabit-kanat uçaklarda nikel-titanyum şekil bellekli alaşımların mekatronik aktuatör sistemi olarak kullanılması odaklı NASA projesinde araştırmacı olarak görev yaptı. Dilibal, Florida Atlantik Üniversitesi Robotik Laboratuvarı’nda görev yapan Yrd. Doç. Dr. Erik D.Engeberg ile birlikte aldıkları patentte sualtı robot sistemlerde kullanılabilecek iki ayrı mekatronik gripper prototipi geliştirdi, nikel-titanyum (NiTi) şekil bellekli alaşımlar kullanılarak geliştirilen robotik gripper prototipleri için uluslararası patent de alındı. 

Patentte yer alan robotik gripper mekanizması, bugüne kadar kullanılan hidrolik, pnömatik veya elektrik motor sistemleri ile çalışan gripper mekanizmalarından farklı olarak, nikel-titanyum (NiTi) şekil bellekli alaşımlarla geliştirildi. Gripper mekanizmasında kullanılan nikel-titanyum şekil bellekli alaşımlar, fleksör/ekstansör kas yapısına benzer şekilde tutma/bırakma işlemini ısıtma ve soğutma ile antagonistik olarak gerçekleştiriyor.