‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi’ için öncelikli ürünler yayımlandı
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının, ‘Öncelikli Ürün Listesi Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’i 27 Şubat 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Katma değerli üretimin artırılması hedefine yönelik, orta-yüksek ve yüksek teknoloji düzeyine sahip ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi’ kapsamında; 7 odak sektörde yerli üretimin sağlanması veya üretim kapasitesinin artırılması için destek verilecek ürünlerin listesi yayımlandı ve 2021 yılında 4 çağrıya çıkılması planlandı. Ürünler seçilirken, cari açığa katkı ve ihracat potansiyeli, ürün karmaşıklık ve yoğunlaşma endeksleri, yatırım başına katma değer, ürün ileri-geri bağlantıları gibi temel kriterler dikkate alındı.
Türkiye’de katma değerli üretimin artırılması hedefine yönelik, 11. Kalkınma Planı’nda belirlenen orta-yüksek ve yüksek teknoloji seviyesindeki odak sektörlerdeki 51 milyar dolarlık cari açığın azaltılması ve bu alanlarda yerli üretimin sağlanması veya üretim kapasitesinin artırılması için öncelik verilecek ürünler saptandı. ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi’ kapsamında, orta-yüksek ve yüksek teknoloji düzeyine sahip sektörler olan; ‘Kimya’, ‘Eczacılık’, ‘Tıbbi ve Dişçilikle İlgili Araç Gereçler İmalatı’, ‘Bilgisayar, Elektronik ve Optik’, ‘Elektrikli Teçhizat’, ‘Makine’, ‘Ulaşım Araçları’ veya bu 7 alanda sektörün gelişimi için kritik önemi olan diğer sektörlerden seçilen 919 ürün ve yenilikçi alan listesi Resmi Gazete’den ilan edildi.
‘Akıllı İmplantlar’dan dijital ikiz teknolojilerine, blokzincirden siber güvenliğe…
Listeler; Bakanlıkça, dış ticaret verileri, küresel rekabet koşulları, yerel ve küresel talep eğilimi, yurt içi üretim yetkinliği ve kapasitesi, sektörel ve sektörler arası teknolojik gelişime katkı gibi kriterler dikkate alınarak belirlendi. Ürünler, sektör özelindeki dinamikler de göz önünde bulundurularak, farklı seviyelerde ürün kodları, ürün nitelikleri veya kullanılan teknolojiler şeklinde tanımlanabilecek. Listeler irdelendiğinde şu detaylar göze çarpmakta: ‘Eczacılık Sektörüne İlişkin Öncelikli Ürün Listesi’nde; kişisel tıp uygulamalarına yönelik yenilikçi teknolojileri içeren ‘Kişiselleştirilmiş Tıp Teknolojileri’ mevcut. ‘Tıbbi ve Dişçilikle İlgili Araç Gereçler İmalatına İlişkin Öncelikli Ürün Listesi’nin ‘Yenilikçi Teknolojiler Alanına Göre Ürünler’de; BİT Tabanlı Yenilikçi Tıbbi Cihazlar, Yenilikçi Tıbbi Görüntüleme Sistemleri, Yeni Nesil Protez ve Ortez ürünleri bulunmakta. ‘Yenilikçi İmplantlar’ın altında ise; sinyal üretebilen ve iletebilen, kontrollü ilaç salgılayabilen ve benzeri özelliklere sahip ‘Akıllı İmplantlar’dan, nöro çipler, beyin bilgisayar bulut arayüzlerini kapsayan ‘Beyin İmplantları’na kadar ürünler mevcut. Bu başlık altında Robotik Cerrahi Teknolojileri de bulunuyor. ‘Bilgisayar, Elektronik ve Optik Sektörlerine İlişkin Öncelikli Ürün Listesi’nde ‘Yenilikçi Teknolojiler Alanına Göre Ürünler’ altında; ekran teknolojileri, veri ve yazılım altyapısı teknolojileri de dikkat çekmekte. Veri ve yazılım altyapısı teknojilerinin altında; büyük veri toplama platformu, servis geliştirme platformu, yapay görme, görüntü ve video işleme teknolojileri (yapay zekâ temelli, analiz, tahmin ve karar destek sistemleri), endüstriyel nesnelerin interneti platformu, dijital ikiz teknolojileri, blokzincir teknolojileri (ürün izlenebilirliği, dijital ürün pazarlama vb.) ve altyapısı mevcut. Nesnelerin interneti uç cihazlarında 5G ve sonrası teknolojilerle performans artışı yakalanmasına yönelik uygulamalar, karasal olmayan (havasal ve uzay ağları) ağlar ve uydu cihazları, yeni nesil ağ yönetimi ve güvenliği uygulamaları gibi alt başlıkları da içeren ‘Yeni Nesil İleri Kablosuz ve Mobil Teknolojiler’ ilgi çekiyor. Yeni Nesil Akıllı Sensörler, Giyilebilir Teknolojiler, Mikroelektronik Teknolojileri, Diğer Elektronik ve Yazılım Teknolojileri de alt başlıklardan. Kimlik doğrulama teknolojilerinden uzaktan bakım amaçlı haberleşme modülleri ve artırılmış gerçeklik teknolojilerine, robotik süreç otomasyonundan yapay zekâ ve derin öğrenmeye dayalı siber güvenlik teknolojilerini de içeren ‘Diğer Elektronik ve Yazılım Teknolojileri’nde dikkat çekici ürünler bulunmakta. ‘Makine Sektörüne İlişkin Öncelikli Ürün Listesi’nin ‘Yenilikçi Teknolojiler Alanına Göre Ürünler’e göre; robotik ve otomasyon sistem bileşenleri (veri toplama kartı, gerçek zamanlı işletim sistemi), ileri döküm teknolojileri, otonom/yarı otonom endüstriyel ve hizmet robotları da mevcut. ‘Ulaşım Araçları Sektörüne İlişkin Öncelikli Ürün Listesi’ne göz atıldığında ise ‘Yenilikçi Teknolojiler Alanına Göre Ürünler’de; otonom ve yarı otonom konsept araçlar, sürücü destek ve güvenlik teknolojileri, ileri malzeme teknolojileri, batarya ve enerji yönetim teknolojileri dikkat çekmekte.
‘Dijital Dönüşüm’ çağrısına temmuz-ağustos döneminde çıkılacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı’ kapsamında; teknoloji seviyesi yüksek veya yoğun dış ticaret açığı verilen 919 ürünü yerli imkân ve kabiliyetlerle üretecek yatırımları destekleyeceklerinin altını çizerek programın 2021 yılı çağrı planını paylaştı. Varank, “50 milyar dolar Türkiye’de kalacak” notuyla Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenecek öncelikli ürünlere ilişkin bilgi vererek program kapsamında çıkılacak çağrıların detaylarını aktardı. Bu kapsamdaki yatırımlara; yatırım yeri tahsisi, enerji ve sermaye desteği, KDV istisnası, nitelikli personel desteği ve vergi indiriminin de aralarında bulunduğu çeşitli destekler sağlanacak. Program kapsamında 2021’de çıkılması planlanan 4 çağrının detayları şu şekilde: Ulaşım araçları, elektronik, elektrikli teçhizat ve makine sektöründeki yatırımlara ilişkin mart-nisan döneminde ‘Mobilite Çağrısı’ açılacak. Mayıs-haziran döneminde çıkılacak ‘Sağlık ve Kimya Ürünleri Çağrısı’ ile eczacılık, tıbbi cihaz ve kimya sektöründeki öncelikli ürünlere yönelik yatırımlar desteklenecek. Program çerçevesinde ‘Dijital Dönüşüm’ çağrısına temmuz-ağustos döneminde, ‘Üretimde Yapısal Dönüşüm’ çağrısına da eylül-ekim döneminde çıkılacak. 2021 yılı çağrı planlaması hamle.gov.tr/Home/CagriPlani adresinde yer almakta. ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı’ hakkında detaylı bilgilere ‘www.hamle.gov.tr’ adresi üzerinden ulaşılabiliyor.
