TÜBİSAD, BT pazarını yeniden tanımladı
Türkiye pazarının büyüklüğü 66.7 milyar TL.TÜBİSAD’ın “Bilişim Sektörü Verileri”ne göre Türkiye bilişim pazarı 66.7 milyar TL büyüklüğe ulaştı. 18.4 milyar TL’nin e-ticaret gelirlerinden geldiği verilere göre yazılım ve hizmet ihracatı 500 milyon TL’ye yaklaştı.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), “Bilişim Sektörü Verileri-Bilgi Merkezi Projesi”nin sonuçlarını açıkladı. Donanım, yazılım, hizmet, elektronik haberleşme, e-ticaret, savunma sanayi (yazılım ve hizmet), çağrı merkezi, mobil cihazların yer aldığı pazarın toplam büyüklüğü 66.7 milyar TL olarak açıklandı. TÜBİSAD’ın bu çalışmadaki paydaşları ise BTK, BKM ve GFK oldu.
Birçok alanın birbirleri ile örtüştüğü bilişim alanında pazarın büyüklüğünü belirlemenin zor bir çalışma olduğunu kaydeden TÜBİSAD Bilgi Merkezi Komisyonu Başkanı Mustafa Çağan, “Hem sektör, hem devlet hem de hükümet olarak çeşitli stratejileri konuşuyoruz ama bundan önce bizlerin bugünkü durumu tespit etmesi gerekiyordu. Onun için bir yandan strateji çalışmamızı yaparken bir yandan da bu çalışmaya çok önem verdik. Sonuçta üyelerimizden ittifakla detaylı bilgi aldık. Ayrıca üyemiz olmayan şirketlere de ulaşıldı ve bu çalışmanın ilk çıktıları alındı” dedi.
Bugüne kadar farklı kurumların yaptıkları açıklamalarda Türkiye bilişim pazarının büyüklüğünün 30 milyar dolar seviyelerinde olduğu düşünüldüğünde 66.7 milyar TL’yi duyunca şaşırmadık desek yalan olur. Bu rakamların içindeki 18.4 milyar TL e-ticaretten geliyordu ve bunun içinde farklı kalemler vardı. Havayolu bileti alımından, elektronik eşya alımına, e-devlet üzerinden ödenen vergilerden elektronik ortamda alınan hizmetlere kadar kısacası kredi kartı ile internet üzerinden yapılan tüm alışverişler bu kategoride yer alıyor. Çağan, bu durumu şöyle açıklıyor:
“Biz şu ana kadar bilişim sektörünü hep yazılım, donanım, servis ve telekom hizmetleri olarak gördük ve bilişim pazarını da böyle tanımladık. Biz bu bakış açısını şu şekilde değiştirdik. E-ticaret denen konu herkesin değebildiği bir konu ve e-ticaretin içinde her şey var. Elektronik olması ve tamamen bilişim altyapısı sayesinde bu hizmetin verilmesinden dolayı biz de ‘e-ticarete sahip çıkmak istiyoruz. E-ticaret artık bu sektörün bir parçası olacak ve bunun büyütülmesi için de çaba sarf edeceğiz’ dedik. Biz bu 18 milyarı da üç sene içinde 10 katına çıkarmak hedefindeyiz. Çok kişi buna çekinceli bakacaktır. Başkaları bu durumu başka tanımlar ve dışında görebilir. Biz nasıl ki donanımı, yazılımı veya hizmeti büyütmek için çaba sarf ediyorsak e-ticareti de büyütmek için de çaba sarf edeceğiz. BKM ile birlikte bu çalışmayı önümüzdeki dönemlerde daha da geliştirip, daha fazla detaya gireceğiz.
Tabii diğer yandan bu rakamların içinde; büyük banka ve telekom kuruluşlarının da teknoloji rakamlarının olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu kuruluşlarda dev bir bilişimci ordusu çalışıyor ve bunları da sektörün bir parçası olarak görmek gerekiyor. Bu çalışmada bir başka yenilik olarak da savunma sanayisini içimize aldık.”
Yazılım ihracatında önemli aşama
TÜİK verilerine göre Türkiye’nin yazılım ihracatı 7 milyon dolar civarında görünüyor ve pek çok kimseye göre de bu rakam gerçeği yansıtmıyor. Dolayısıyla TÜBİSAD’ın bu çalışmasındaki önemli çıktılardan biri de yazılım ihracatı rakamları oldu. Çalışmada, 573 milyon TL tutarındaki bilişim ürünleri ihracatının 455 milyon TL’sinin yazılım ve hizmetlerden geldiği görülüyor. Mustafa Çağan, bu konu hakkında şu bilgileri verdi:
“Bugüne kadar ihracat ile ilgili bir rakamı ortaya koyamıyorduk. Pek çok şirketimizin yaptığı yazılım ve hizmet ihracatı, gümrüklerden geçiş yapmadığı için kayıt altına alınmıyordu. Bu tür ihracat yapan şirketlere tek tek ulaşarak 573 milyon TL rakamını tespit ettik. Bu bence bu çalışmanın en önemli çıktılarından birisi oldu. Çünkü bilişim sektörü ne kadar stratejiktir, değildir konusu sürekli tartışılıyor. Bu rakamlar artık sektörün daha da ciddiye alınmasını sağlayacaktır. Biz bu konu üzerinde çalışmaya devam edeceğiz ve YASAD ile de daha yakından çalışacağız.”
Bu çalışmanın bir başlangıç noktası olduğunun altını çizen Çağan, “Bundan sonra da farklı çalışmalar yapacağız. Örneğin şu an için 8 dağıtıcı ile anlaşma yapıldı ve bu şirketler üzerinden piyasaya sunulan donanım ürünlerini tespit edeceğiz. Bu şirketlerin sayısını da önümüzdeki dönemlerde artırmayı planlıyoruz. Böylece rakamları biraz daha net olarak görebileceğiz.”
TÜBİSAD verilerine göre Türkiye pazarı
l Donanım, yazılım, hizmet, elektronik haberleşme, e-ticaret, savunma sanayi, çağrı merkezi, mobil cihazlar pazarları toplam büyüklüğü: 66,7 milyar TL
l Donanım pazarı: 8,9 milyar TL
l Yazılım ve hizmet pazarı: 4,2 milyar TL
l Elektronik haberleşme pazarı: 27,6 milyar TL
l E-ticaret pazarı: 18,4 milyar TL
l Savunma sanayi yazılım ve hizmet pazarı: 0,6 milyar TL
l Çağrı merkezleri: 1,8 milyar TL
l Mobil cihazlar pazarı: 4,9 milyar TL
İSTİHDAM
l Donanım, yazılım, hizmet, elektronik haberleşme, savunma sanayi ve çağrı merkezi pazarları 2011 yılı toplam istihdamı 125 bin 847 kişi
l İstihdamda kadın oranının en yüksek olduğu pazar yüzde 40 ile bilgi teknolojileri
– En fazla üniversite mezunu istihdamı gerçekleşen pazar yüzde 64 ile elektronik haberleşme
İHRACAT
l Türkiye bilgi teknolojileri ve iletişim pazarının (Donanım, yazılım, hizmet, savunma sanayi yazılım ve hizmet) toplam ihracatı 732,5 milyon TL
l Yazılım ve hizmet İhracatı 455,9 milyon TL
l Savunma sanayi yazılım ve hizmet ihracatı 159 milyon TL.