Tüm adımların belirleyicisi varsayımlar değil, iş zekası
Gerçek zamanlı veri miktarının günden güne arttığı günümüz iş hayatında yeni nesil iş zekâsı uygulamalarında kurumsal süreçlerle bütünleşik ve süreç iyileştirmeye yönelik gerçek zamanlı bilgiyi sunmak ön planda. Büyük ölçekli şirketlerin yanında, Türkiye’de özellikle son yıllarda KOBİ'lerin de iş zekâsı yatırımlarına ilgisi var. Teknolojik gelişim, mobilite ve sosyal medya ile birlikte artan veri, tüm bunlarla beraber gelişen müşteri beklentilerine daha iyi yanıt verebilmekse her ölçekte şirketin önceliği.
Türkiye’de büyük ve orta ölçekli birçok şirkette bilgiye dayalı yönetim anlayışı artıyor. Şirketlerin daha verimli iş modellerine yönelik arayışı sosyal medya ve mobil araçların kullanımını ve iş zekâsına bakış açısını değiştirdi. İş zekâsı araçları ile sosyal CRM ve mobil iş zekâsı çözümleri ile şirketler etkileşimli ve anlık analiz raporlarına istedikleri yerden anında ulaşabilir, stratejik kararları daha hızlı alabilir hale geldi. Veri görselleştirme, veri keşfi, arama tabanlı iş zekâsı uygulamaları kategorilerinde yeni özellikler de projelere eklenmeye başladı.
Bu arada, gelinen noktada bir şirketteki her departmanın iş zekâsı çözümlerinden elde edilen içgörülere ihtiyaç duyduğunu söyleyebiliriz. Bu çözümler, alınacak kararları desteklediği gibi, performansı artırabilir, veri kalitesindeki gelişimi de beraberinde getirir. Şirketlerin bu başlıkta en doğru ve kendilerine uygun yapıyı seçmesinde danışmanlık hizmetleri ise belirleyici bir rol oynuyor.
Dün, bugün ve yarın iş zekasında buluşuyor
İş zekâsı çözümleri temelde şirketlere geçmişi analiz edebilme, bugünü yönetme ve geleceği öngörebilme yeteneği kazandırıyor. Her ne kadar bu ihtiyaçlar paralelinde genel anlamda büyük kurumlar iş zekâsı çözümlerine daha fazla ilgi gösteriyor olsa da, özellikle son dönemde ihtiyaçların farklılaştığı da bir gerçek. Yani her ölçekten kurum için iş zekâsı çözümleri öncelikli bir BT yatırımı kimliğinde.
Gerçek zamanlı verilerin iş zekâsı uygulamalarındaki varlığını artırarak sürdüreceği bir gerçek. Yapılandırılmamış verilerin işlenerek yapılandırılması için gerekli ve yeterli altyapıya sahip şirketler; verileri üzerinde çok daha hızlı hareket edebiliyor, yüksek oranda verim elde edebiliyor ve birçok alanda avantaja sahip oluyor. Yapılandırılmamış verilerin yapılandırılmış veri haline getirilmesi ile şirketler, kullanıcıların davranış ve tepkilerine daha hızlı bir şekilde ulaşabiliyor.
Bütünleşik uygulamalar avantaj sağlıyor
İş zekası, arkasında koşan teknolojiden çok daha fazlasına, kurumsal stratejiyi de yansıtma özelliğine sahip. Kurumun stratejisi ve hedefleri hakkında geniş bir perspektife sahip olan, şirketin misyonunu destekleyecek temel göstergeler hakkında ipuçları sunan iş zekası çözümleri, verileri erişilebilir kıldığı gibi, iş süreçlerini optimize ederek kârlılığı artırma gücüne de sahip. Kurumsal faydayı artırmak, karar alma hızını kaliteli bir biçimde ve kurum bütününü kapsayacak biçimde artırmanın yolu bütünleşik iş zekâsı uygulamalarında. Bu uygulamaları kurumsal ihtiyaçlar ve gelişen teknoloji paralelinde düzenli olarak güncellemek de iş zekâsı yatırımlarının bir gerekliliği.
İş dünyasının dinamizmine hizmet edecek iş analitiği altyapıları, günümüzde giderek daha büyük önem kazanıyor. Burada gözden kaçmaması gereken nokta, doğru altyapının seçimi ve kullanıcı dostu bir arayüzle tüm kullanıcılara ulaşabilmek. Küresel bazda olduğu gibi Türkiye’de de gerek büyük ölçekli gerekse de küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu başlıkta yatırım ilgisini görmek mümkün. İş zekâsının etkisi özellikle yoğun veri üreten, yani finans, telekomünikasyon, enerji ve kamu gibi sektörlerde ortaya çıkıyor. Ama belirttiğimiz gibi, bu başlıkta yatırımlar her sektörde her ölçekte şirket için aslında bir gereklilik halini aldı bile.
İş zekâsı başlığında yatırım için BT ve iş birimlerinin ortak çalışması önemli bir gereklilik. Yatırım kararı ve proje aşamalarının üst yönetimden bir sponsor desteği ile yürütülmesi, iş zekâsı konusunun kurum içinde sahiplenilmesi, birimlerde bir direncin önüne geçilmesi anlamında da gerekli. İş zekâsı çözümleri veri madenciliği ve analizi gerektiren her birimde kullanılabiliyor. Bunları satış ve pazarlama, araştırma ve geliştirme, üretim, servis ve destek, lojistik ve dağıtım, finans ve risk kontrolü ile yönetim, organizasyon ve operasyonlar olarak sıralamak mümkün.
Kurumsal farkındalık kadar benimseme de önemli
İş zekâsı yatırımlarında düşünülmesi gereken en önemli konu, sistemin kullanıcı tarafından kabulü. Yani şirketlerin iş zekâsını yalnızca teknik bir iş olarak değerlendirmemeleri gerek. İş zekâsı uygulamaları hayata geçmeden önce iş süreçlerinin net bir şekilde tanımlanmış olması, mevcut verilerin güvenilirliğinin temin edilmesi ve en önemlisi iş zekâsı uygulamalarından nasıl sonuç beklendiğinin kararlaştırılmış olması da önemli. Bu noktada, yönetici seviyesinden, iş birimlerindeki kullanıcılara kadar, herkesin ihtiyaçları, iş zekâsından beklentileri net olarak belirlenmeli.
Şirketlerin geleneksel raporlama araçları yerine, iş birimlerinin ihtiyaçlarını karşılayan, büyük veri üzerinde hızlı analiz imkanı sunan, görselliği yüksek, ayrıca mobil platformlarda da rahatlıkla kullanılabilen araçlara yöneldiği görülüyor.
Büyük kurumsal yapılar daha bütünleşik iş zekâsı çözümlerini tercih ederken, orta boy şirketlerin öncelikle belli bir veya CRM, İK, tedarik, muhasebe gibi birkaç iş fonksiyonunu hedefleyen çözümlere yatırım yaptıkları görülüyor. Özellikle analiz ve raporlama araçları, şirketlerin verilerinden anlamlı sonuçlar çıkartabilmek için yöneldikleri iş zekâsı yeteneklerinin başında geliyor. Yani KOBİ’lerde de iş zekâsı kavramına yönelik farkındalık, gittikçe somut yatırımlara dönüşüyor. Böylece KOBİ’ler iş zekâsını, veri analizini ve bu çözümlerin mobil uygulamalarını hızla iş süreçlerine dahil ediyor.
Geleceği de düşünerek strateji belirlenmeli
İş zekâsı, rekabetçi avantaj sağlayacak teorilerin, metodolojilerin, teknolojik uygulamaların bir bütünü ve sadece bir raporlama yazılımı uygulamanın ötesinde bir adım. Bu bağlamda, şirketler iş zekâsı yöntemlerini belirlerken bu bütünlüğü gözetmeli ve buna göre aksiyon almalı. Yani klasik anlamda veri tabanları ve veri ambarları ile işlenemeyecek büyüklükte olan veri miktarı, kurum içinde ve sosyal platformlardan üretiliyor. Bunun depolanması, araştırılması, sorgulanması, analiz edilmesi ve görselleştirilmesi noktasında farklı teknolojik ihtiyaçlar da ortaya çıkıyor. Bu ihtiyaçlara yönelik özel çözüm platformları, yüksek performansta çözüm de üretebiliyor.
İş zekâsının kurumsal süreçlerin bu denli içine girmiş olmasıyla birlikte, bu alanda bakış açısı ve alınan hizmetlerin kapsamı da artıyor. Ancak burada önemli faktör; tercihlerin sadece o günkü ihtiyacı karşılayan çözümler değil, uzun vadede ihtiyaçları karşılayacak çözümler olmasının gerekliliği, bunu düşünerek strateji belirlemenin gerekliliği. Çünkü teknoloji hızla gelişiyor, rekabet ve müşteri beklentileri de aynı paralelde artıyor. Bu dinamik ortamda ileriyi görebilen ve vizyon paralelinde doğru yatırımları yapan şirketlerin kazanacağı görülüyor.
Mobilite ile birlikte şirketlerin iş yapış şekillerinde de değişimler meydana geliyor. Bir taraftan da sosyal medya platformlarından gelen yapısal olmayan verinin düzenlenerek analiz edilebilir bilgi haline gelmesine yönelik çözümler ve makineler arası iletişim (M2M) ile artan verinin yorumlanması alanlarında da yeni gelişmeler yaşanacak.
Mobil hayata uygunluk gerekli
İş zekâsı uygulamaları ile şirketler satış ve üretim bütçesi oluşturma süreçlerini çok daha verimli hale getirebilirler. Bu sayede tahminler gerçeğe daha yakın olur ve sürprizler en aza indirgenir. Ayrıca takip etmek istenen verileri kullanıcılar istedikleri şekilde işleyerek çeşitli raporlar üretebilir ve bunu diğer yöntemlere göre çok daha hızlı ve hatasız gerçekleştirebilirler. Bu bağlamda iş zekâsı uygulamalarının mobil desteğe de sahip olması şart. Ama bu gereklilik, beraberinde çeşitli güvenlik sorunlarını da doğurduğu için iş zekası uygulamaları ile pekişen mobil iş yapısında güvenliğe farklı bir bakış açısıyla yaklaşmak önem kazanıyor. Çünkü eskiden öncelikli olmayan mobil raporlama artık özellikle üst yönetici ve saha ekipleri için temel iş alanı. Kolay yönetilebilirlik ve düşük maliyeti amaçlayan BT yöneticileri için bulut teknolojileri de önemli bir seçenek. İşte bunların hepsi, gelişen teknoloji ve iş ihtiyaçlarının günümüze yansıması ve yatırımlara dönüşmesinin göstergesi.
