‘Turkcell 6GEN Lab’ için imzalar atıldı
21 Aralık tarihinde düzenlenen ‘Turkcell 6GEN Lab Projesi’nin lansmanında imzaları; Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın eşliğinde TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan attı. ‘Turkcell 6GEN Lab’, 1 Ocak 2023 itibarıyla çalışmalarına başlıyor.
Turkcell’in hazırladığı ‘6G Teknolojisi Şebekesinin Yapay Zekâyla Otonom Kontrolü Projesi’, TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında desteğe layık görüldü. Bu kapsamda ‘Turkcell 6GEN Lab’ Projesinin lansman ve imza töreni; Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Aksu ile Genel Müdür Murat Erkan’ın ev sahipliğinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurumu Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu ve akademik dünyadan misafirlerin katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirildi.
“İnovasyon ekosisteminde en ufak bir boşluk bırakmak istemiyoruz”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında hazırlanan ‘Turkcell 6GEN Lab Projesi’, Turkcell 6G ve Yapay Zekâ Laboratuvarı Tanıtım Töreni’ndeki konuşmasına böyle önemli bir teknoloji geliştirme merkezini ülkemize kazandırdığı için Turkcell ve TÜBİTAK’a teşekkür ederek başladı. Varank, yüksek teknoloji üreten Türkiye’nin, inovasyon altyapıları ve nitelikli insan kaynağıyla dünyada önde gelen cazibe merkezlerinden biri olma yolunda ilerlediğini ifade etti. Değişim ve rekabetin hızlandığı bir dünyada geleceğe hazır olmak gerektiğini aktaran Varank, “Bu nedenle inovasyon ekosisteminde en ufak bir boşluk bırakmak istemiyoruz. Bir destek programımızın çıktısının diğer destek programının girdisi olmasına özellikle dikkat ediyoruz. Bu manada öncül Ar-Ge laboratuvarları, önemli bir boşluğu dolduruyor. Bu laboratuvarlarda teknolojik gelişmelerin girdisi olan temel araştırmalar yapılıyor. Buralarda çalışan bilim insanlarının gayretleriyle ülkemiz; yapay zekâ, 6G ağları, katmanlı imalat teknolojileri, otonom sürüş teknolojileri ve ileri malzeme teknolojileri gibi alanlarda küresel çekim merkezi haline geliyor” dedi. Bakan Varank, ‘Turkcell 6G ve Yapay Zekâ Laboratuvarı’nda, 6G şebekesinin yapay zekâ destekli otonom tasarımı ve bu iş modellerinin sektörlere yapay zekâ destekli entegrasyonu gibi çalışmaların yürütüleceğini belirterek şunları kaydetti: “Teknoloji odaklı Ar-Ge faaliyetleri yapılacak; 6G sadece yüksek veri hızı sağlamayacak, yapay zekâ desteğiyle akıllı iletişim ortamı da sunacak. Turkcell’in bu laboratuvardaki çalışmaları, ülkemizin yeni nesil kablosuz iletişim teknolojilerinde önlerde yer alabilmesini temin edecek. Öncül Ar-Ge araştırma laboratuvarları, bir taraftan teknolojik kabiliyetlerimizi artırırken diğer taraftan ülkemizin bilim insanları için cazibe merkezi olmasını sağlayacak, tersine beyin göçüne katkı yapacak. Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşmanın yolu bilim ve teknolojiden geçiyor.”
6G ile kapsam alanı karasal dışında bir boyuta taşınacak
Törende konuşan Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Dr. Ali Taha Koç, 6G ile yaşanacaklara yer verdiği konuşmasında, kablosuz iletişimde yaşanan büyük değişimlere değindi. Başkan Koç, 1980 yılında 1G ile başlayan serüvene, 1990’da 2G, 2000’lerde 3G, 2010’da 4G, 2020’lerde ise 5G ile devam edildiğini belirterek 2030’larda 6G’nin kullanılacağını kaydetti. Bütün kablosuz iletişim nesillerinin bir hikâyesi olduğunu ifade eden Koç, analog ile başlayan serüvenin, dijitale akabinde mobile ve son olarak insanlar için üretilen teknolojiden nesneler için üretilen teknolojilere doğru dönüştüğünü belirtti. Koç, 6G’nin hikâyesini şu sözleriyle özetledi: “Her şeyin internetine doğru gidiyoruz. Her şeyin interneti olduğu zaman en önemli şeylerden birisi bunların nasıl orkestra edileceği. Tabi burada yapay zekâ olmazsa olmazımız oluyor. İnsanların olduğu, araçların olduğu, nesnelerin olduğu bunların arasında verilerin paylaşıldığı ve bu paylaşımların arasında iş süreçlerinin yönetildiği koca bir evren…Bu bağlamda 6G projelerinin çok değerli olduğunu düşünüyorum.” 6G teknolojileriyle karasal yayından uzaya doğru bir çıkışın olduğunun altını çizen Koç, 5G’de bunun emarelerinin göründüğünü ancak 6G ile kapsam alanının karasal dışında bir boyuta taşınacağını dile getirdi. Başkan Koç, 6G öncesi teknolojilerin evrimsel ancak 6G teknolojisinin bir devrim olduğunu dile getirerek “6G teknolojisi bir devrim, bu devrimi gerçekleştirebilecek mühendislerimiz var. Şunu unutmamamız gerekiyor; nasıl savunma sanayinde sürekli geliştirilerek 6 kiloluk insansız hava araçlarından 6 tonluk araçlara gidildiyse, burada da mühendislerimizin tarafından başarıyla yürütülen 4G ve 5G için yapılan araştırmaların, 6G için de yapılabileceğini görüyoruz. Bu sayede burada çok güzel teknolojilerin üretilebileceğine eminim” değerlendirmesinde bulundu.
ULAK projesi bugün yaklaşık 1.700 baz istasyonuna ulaştı
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, “Türkiye’de mobil abone sayısı 88 milyon 500 bine ulaştı. Mobil abonelerin 82,4 milyonu 4.5G hizmeti alıyor. Mobil abone yaygınlığının da yüzde 104,6’yı aştığını görüyoruz” açıklamasını yaptı. Dijitalleşme ile hedeflenen akıllı bağlantı çağına ulaşılması için 5G teknolojisinin önemine değinen Sayan, “5G, yeni ürünler ve yeni iş modelleri ile ekonomik ve sosyal hayatı önemli ölçüde etkileyecek bir potansiyele sahip. Aynı zamanda savunma ve askeri alanda da 5G’nin kullanılmasına yönelik çalışmalar hızla devam ediyor” dedi. Sayan, “Bakanlığımız ve Savunma Sanayi Başkanlığımız arasında imzaladığımız bir protokolle fikri ve sınai hakları tamamen ülkemize ait baz istasyonlarını geliştirmek amacıyla 2013 yılında başlattığımız ULAK projesi bugün yaklaşık 1.700 baz istasyonuna ulaştı” açıklamasında bulundu. Yerli ve milli üretim hedefi kapsamında Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi’ni (HTK) de kurduklarını ifade eden Sayan, “Zamanla HTK büyüyerek, 160’dan fazla firmayı ve 8000’den fazla çalışanı içinde barındıran bir organizasyon haline geldi. HTK üyesi 14 firma ile 3 mobil işletmeci olmak üzere 17 şirket tarafından, 5G’ye giden yolda donanım ve yazılım ihtiyaçlarına yerli ve milli imkânlarla cevap verebilmek amacıyla ‘Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Haberleşme Şebekesi Projesi’ geliştirildi” dedi.
1515 Öncül Ar-Ge Programı geleceğin iddialı hedeflerine ulaşmak için önemli bir araç
Tören sonrası değerlendirmelerde bulunan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, “TÜBİTAK 1963 yılından beri ülkemizde bilim, teknoloji, yenilik ekosisteminde birçok destek sunuyor. Bu desteklerde rekabet üst düzeyde oluyor. Her dönem binlerce proje alıyoruz. Ancak 1515 Öncül Ar-Ge Programımızda ise rekabet yok, biz firmalara giderek onları bu programa davet ediyoruz. Çünkü bu programı bugünün değil geleceğin iddialı hedeflerine ulaşmak için önemli bir araç olarak görüyoruz. Geleceğin daha karmaşık, dinamik ve değişken sorunlarına çözüm bulma amacıyla sadece teknoloji geliştiren değil, geliştirilecek bu teknoloji için bilgi üretme konusunda belirli bir seviyeye gelmiş firmalar bu destekten faydalanabiliyor” şeklinde konuştu. Prof. Dr. Mandal, TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programının bileşenlerini yakın zamanda değiştirdiklerini ve büyük ölçekli firmalar yanında başvuru koşulunu sağlayan KOBİ düzeyindeki firmaların da başvurması için programda değişiklik yaptıklarını kaydetti.
Araştırmalar katma değeri yüksek ürün ihracatını artırmak yönünde kritik fayda sağlayacak
TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında kurulacak ‘Turkcell 6GEN Lab’, 1 Ocak 2023 itibarıyla çalışmalarına başlıyor. Turkcell’in bu araştırma laboratuvarında, geleceğin meslekleri arasında konumlanan yapay zekâ, 6G teknolojisi, otonom şebekeler ve yeni nesil teknolojilerin dikey sektörlere uygulanması alanlarında ekosisteme öncül bir Ar-Ge altyapısı sunan çalışmalar yürütülecek. ‘Turkcell 6GEN Lab’ aynı zamanda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın vizyonu doğrultusunda ‘Milli Teknoloji Hamlesi’, ‘Tersine Beyin Göçü’ ve ‘Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi’ kapsamındaki hedeflerin gerçekleşmesine de önemli katkılar sağlamayı amaçlıyor. ‘Turkcell 6GEN Lab’da yürütülecek Ar-Ge faaliyetleriyle 6G şebekelerin yapay zekâ katkısıyla otonom olarak tasarımı, sürdürülebilirlik odaklı çalışmalar, enerji verimliliği ve yeni nesil teknolojilerin dikey sektörlerle etkileşimi odağında çalışmalar gerçekleştirilecek. Diğer yandan yapay zekâ desteğiyle 6G şebekesinin tasarımı ve yapay zekâ temelli otonom 6G şebekelerin yeteneklerinin e-Mobilite, havacılık, savunma sanayi, enerji ve sağlık gibi dikey sektörlerin kullanım senaryolarına özgü şekilde uyarlanması ve entegrasyonuna yönelik bilimsel çalışmalar yapılması hedefleniyor. Ar-Ge Laboratuvarındaki araştırmalar; çevreci, rekabetçi, ‘ilk ve en’leri içeren ürünlerin pazara sunulmasını, kuruluşun pazar payının, cirosunun ve karlılığının artmasını sağlayacak. Araştırmalar, Türkiye’nin ithalatını azaltmak ve katma değeri yüksek ürün ihracatını artırmak yönünde kritik fayda sağlayacak. Başarılı Türk ve yabancı araştırmacıların ileri seviyede araştırma yapabilecekleri bir cazibe merkezi oluşturulması ve sanayi/üniversite iş birliklerinin tetikleneceği bir araştırma merkezinin oluşturulması hedefleniyor. Proje kapsamında alanında lider araştırmacılar ile donatılacak laboratuvarın ana amacı; ekosisteme patent, standartlara katkı, ulusal/uluslararası prestijli projeler ve makaleler sunmak olacak. TÜBİTAK tarafından program kapsamında Öncül Ar-Ge laboratuvarına 5 yıl süre ile destek sağlanacak. Yürütme Komitesi kararı ve Başkanlık onayı ile destek süresi 5 yıl daha uzatılabilecek.
