Türkiye’nin dünyadaki göreceli durumu
Japonya’nın otomobil ve elektronik ürünler imalatındaki kalite ve fiyat üstünlüğü ile Amerikan sanayisinin üstünden buldozer gibi geçtiğini Amerika’da yaşayarak gördüğüm 80’li yılların popüler fıkrası: Bir Japon ve bir Amerikalı, Afrika’da Safari gezisine çıkarlar. Aniden, bir arslan belirir yakınlarında. Amerikalı derhal tüfeğini eline alırken bakar Japon koşu ayakkabılarını giyiyor. Telaşla sorar: “Ne yapıyorsun,” Japon yanıtlar “koşup kaçmaya hazırlanıyorum.” Amerikalı şaşırır “Ama sen arslandan daha hızlı koşamazsın ki?!” Japon yanıtlar “senden daha hızlı koşmam yeterli!”
Fıkranın mesajı aşikar. Ülkemizde, bir alanda gelişme, şurada buraya geldik rakamlarıyla ifade edilir. Türkiye öyle gelişirken, diğer ülkeler yerinde durmuyor. Dolayısıyla, Amerika’nın o zamanlar (daha sonraları ve şimdi diğer birçok ülkenin) yaptığı gibi, diğer ülkelere göreceli olarak gelişmemizdir esas olan. Tam da bu amaca hizmet etmek için, saygın uluslararası kuruluşlar, farklı alanlarda ülkelerin durumunu inceler ve bir karne notu ile beraber diğer ülkelere göre dünyada kaçıncı sırada olduğunu yayınlar. Bu araştırmalar çok önemlidir ve politika geliştirmek için somut bilgiler içerir.
Her yıl birçok alanda yayımlanan bu tür karşılaştırmalardan, bilişim sektörünü en yakından ilgilendiren, Birleşmiş Milletler’in bir kuruluşu olan Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin (ITU: International Telecommunication Union) her yıl yayımladığı “Enformasyon Toplumunu Ölçme Raporu”dur (Measuring the Information Society). ITU’nun raporladığı çalışmanın merkezinde, her ülkenin Bilgi Teknolojileri Gelişmişlik Endeksi’nin (IDI: ICT Development Index) hesaplanması vardır. Bir ülkenin enformasyon toplumu olma yolundaki gelişme durumunu gösteren IDI, o ülkenin BT altyapısı, kullanımı ve becerilerinin bir bileşeni olarak hesaplanır. Son yayımlanan, IDI notumuza göre, 2017 yılında 176 ülke içerisinde Türkiye 67. sırada (http://bit.ly/2sOdyDk).
Bu durumumuz moral bozucu. Fakat, potansiyelinin yüksek olduğu ülkemizde, hükümetin bu durumumuzu düzeltmek için attığı adımları bilmek hem bu moral bozucu etkiyi azaltır hem de atılan adımlara destek olmak için sektöre düşeni belirler. Dolayısıyla, hükümet temsilcilerinin bu ve benzeri uluslararası karşılaştırmalardaki olumsuz durumu inceleyip somut adımların ne olduğunu belirledikten sonra yapılması gerekenleri ve yapılanları açıklaması çok yararlı olur. Bilişim 500 etkinliğine katılmak ilgi ve nezaketini gösteren hükümet temsilcilerinden bu açıklamalar beklenir.