Velilerin internetle imtihanı
İnternette eğlenceli zaman geçirmek yetişkinler kadar çocukların da hakkı. Ancak internet o kadar da masum değil. Çocukların yüzde 10’u cinsel içerikli sohbet daveti alıyor; ailesi ile iyi bir iletişim formasyonu olmayan çocuklar hayır diyemiyor, suçlu hissediyor ve içlerine kapanıyor.
Ebeveynler çocuklarını internette denetleyemiyor ve güvenlik yazılımı kullanma oranı toplam çocuk internet erişimine göre çok düşük.
Çocukları internetle oyalamak yerine internette onlarla zaman geçirmek daha doğru ve eğlenceli.
Siber Güvenlik ve Etik İnisiyatifi’nin Rochester Teknoloji Enstitüsü’nde 40 bin ilköğretim öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirdiği çocukların internette karşılaştıkları saldırı ve tehditler hakkında yapılan bir araştırmaya göre, internet suçları kurbanlarının yaşları her sene daha da düşüyor. Ortaya konan sonuçlarsa maalesef tahmin edilenden çok daha korkutucu. 7-9 yaşları arasındaki çocukların yüzde 15’inin internet ve elektronik cihaz erişim şifresi, yüzde 7,7’sinin ise elektronik cihazları en az bir kez çalınmış. Çocukların yüzde 6,5’inden çıplak fotoğrafları talep edilirken, yüzde 8,2’sine isteği dışında çıplak fotoğraflar gönderilmiş. Cinsel içerikli sohbet talepleriyle karşılaşan çocukların oranı yüzde 10,6 iken, bu konuşmalara maruz kalan çocukların oranı yüzde 13,8. Çocukların yüzde 15’i internet üzerinden iletişim kurduğu birileri tarafından utandırıldığını ve küçük düşürüldüğünü ifade ediyor.
Ebeveynlerin yüzde 78’i çocuklarının internette müstehcen içerik, şiddet, ayrımcılık ve uyuşturucu kullanımı gibi içeriklerle karşılaşmasından endişe ediyor. Yüzde 75’i çocuklarının internette gereğinden fazla zaman geçirdiğini ve bunun sosyal hayatlarını olumsuz yönde etkileyebileceğini ifade ediyor.
Tedbir alınmıyor
Ebeveynler her konuda olduğu gibi, çocuklarının internet kullanımı konusunda da endişeli ancak bu konu gerçekten üzerinde düşünülmesi gereken bir alan. Velilerin yüzde 97’si çocukların güvenli internet kullanımı konusunda eğitilmesi gerektiğini düşünüyor. Ayrıca ebeveynlerin yüzde 81’i çocuklarının internet üzerinde onları suça yönlendirebilecek tehlikeli kişilerle iletişim kurmasından endişe duyuyor. Biraz daha masum endişeler içinde çocukların internette kolay alışveriş imkânları nedeniyle fazla para harcamaları ve derslerini ihmal etme ihtimalleri yer alıyor. Çocukların internet erişimini sağladıkları alanlar ülkelere göre değişiklik gösteriyor. Gelişmiş ülkelerde kütüphanelerde karşılanan erişimler, ülkemizde çocukların gelişimi için pek de iyi yerler olmayan internet kafelere denk geliyor. Ebeveynler ne yapıyor sorusunun yanıtı ne yazık ki, endişe, korku, yasaklama ve engellemeden ibaret. 9-11 yaş aralığındaki çocuklarla yapılan bir başka araştırma sonucuna göre, çocukların yüzde 67’si kendilerinin çevrimiçiyken ne yaptığına arada bir baktığını, yüzde 15’i ailesinin hiç denetlemediğini ifade ediyor. Çocukların sadece yüzde 18’i internete girerken ebeveynleri onların yanında duruyor.
Evrensel Çocuk Hakları Bildirisi çocukların özel yaşantılarını, iletişimlerini, boş zaman değerlendirme, oynama ve yaşına uygun etkinliklere katılma haklarını korur. Çocukların pornografiye malzeme edilmesi ve cinsel faaliyet amacıyla kandırılmaması ve sömürülmemesi için koruyor. 12 yaş altındaki çocukların yüzde 60’ı internete bağlanabilen cihazlara sahip ancak bunların sadece yüzde 22’sinde güvenlik yazılımı bulunuyor. Çocuklarının bilgisayarlarında güvenli internet kullanımını teşvik edecek yazılımları kullanan ebeveynlerin oranı gelişmiş ülkelerde bile yalnızca yüzde 40 oranında.
Ne yapmak gerek?
Ebeveynler, çocuklarını internetin zararlarından korumak için erişimi engellemek yerine, kontrollü ve denetimli bir usul sağlamalı. Çocukların pedagojik durumlarına uygun olarak seçilmesi gereken cihazlara kesinlikle yüklenmesi gereken ebeveyn denetim yazılımları, çocukların internette koruyabilmek için önemli ölçüde yardımcı oluyor. Çocuğun girmemesi geren siteler, kullanmasını istemediğiniz programlar ve görmemesi gereken açılır pencerelerden korumak çok basit ayarlar yaparak mümkün. Bu denetimlerin ayarlarını değiştirmek ve internet erişimini çocuğunuzun yetişkinliği çerçevesinde özgürleştirmeniz mümkün.
Çocuğunuza örnek olun, internet kullanımının tehlikeleri, çoğunlukla kötü niyetli yabancı insanlardan kaynaklanıyor. Ona uzak olmayın, doğru iletişim kurmayı, gerektiğinde hayır demeyi ve yardım istemeyi öğretin. Çocuğunuza internet kullanımı ile ilgili kurallar koyarken saygılı ve anlayışlı olmaya çalışın. İnternette geçireceği süreyi kısıtlamanız gerekiyor ancak bilgisayarda geçirmesine izin vereceğiniz serbest süre, çocuğunuzun ödevleri için harcadığı zamandan hariç olmalı. Aksi takdirde en iyi niyetli çocuğu bile ders çalışma süresinden çalmaya sevk edersiniz.
İnternet kullanımıyla ilgili, çocuğunuza iyi örnek olmaya, onunla internet hakkında konuşmaya, doğru kaynaklara yönlendirmeye, birlikte internette zaman geçirmeye özen gösterin. “Nasılsa geçmiş ziyaretlerini görebiliyorum” diyerek çocuğunuzdan uzaklaşmaktansa, internet kullanımı sırasında onun yanında bulunun. Hem ona destek olursunuz hem de interneti daha kamusal bir mecra olarak konumlandırmasına yardımcı olursunuz ancak unutmayın, çocuk da olsa, her bireyin kendince bir özel dünyası olmalı.