Vergi yola çıktı
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD, 29 Ocak’ta yaptığı açıklamada, kısaca GAFA denilen Google, Apple, Facebook ve Amazon’un faaliyette bulundukları ülkelerde vergilendirilmesi için görüş birliği sağlandığını duyurdu. OECD gibi uluslararası bir kurum ilk kez GAFA hakkında böyle bir öneride bulunuyor. Konunun ayrıntılarına bakarsak bu vergi konusu nihayet ciddiyete bindi: OECD, “minimum vergi” miktarını hesap edecek. Vergilendirmeye dair kuralları belirleyecek. Bir çalışma grubu kuracak. Bu grup, konunun ayrıntılarını G20 ülkelerine sunacak. Eğer G20 bunu kabul ederse, GAFA’nın bugüne kadar vergisiz sağladığı kazanç, vergiye tabi olacak. Google’la başlayan, 20 yıl süren “saadet dönemi” sona erecek.
İspanya ise, OECD veya G20’yi beklemeden GAFA’dan vergi almaya karar verdi bile. Zaten Fransa da bu yönde bir yasa tasarısı hazırlamaya başlamıştı. Ancak, AB Maliye Bakanları arasında, böyle bir vergilendirmenin nasıl yapılacağına dair henüz görüş birliği sağlanamadığı için Fransa Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, “AB ne karar alırsa alsın, biz Fransa olarak Mart 2019 sonuna kadar bu vergi konusunu çözeceğiz, GAFA’nın Fransa faaliyetini vergilendireceğiz” demişti. İspanya Hükümeti ise 20 Ocak’ta yaptığı açıklamada, dünya çapında cirosu 750 milyon euro ve üstü, İspanya’da ise 3 milyon euro ve üstü cirosu olan şirketlerin yüzde 3 vergi ödeyeceğini duyurdu. Fransa’nın rakamları da aşağı yukarı aynı: Dünya çapında 750 milyon euro, Fransa içinde 25 milyon euro.
Ne var ki, İrlanda, Malta, Lüksemburg GAFA Vergisi’ne itiraz ediyor. Kuzey’in refah ülkeleri Danimarka, İsveç ve Finlandiya da bazı çekinceler öne sürüyor. İlginç olan, bu itirazcıların, GAFA’nın faaliyetlerinden en çok ulusal yarar sağlayan ülkeler olmaları. Gerek veri merkezleri (İskandinavlar), gerekse vergi kolaylıkları (İrlanda vb) sayesinde bu ülkelerin “sorunu” yok.
Ancak, eğer OECD önerisi somutlaşırsa ve G20 tarafından da kabul edilirse, itirazcıların ne yapacağını görmek ilginç olacak.