Veriyi artık nesneler üretecek!

Nesnelerin İnternetinde Veri Platformu Paneli, Emirgan-2 Salonunda gerçekleştirildi. Panele katılımın yoğun olduğu gözlendi. Panelde genel olarak gelecekte gerçekleşme ihtimali olan teknolojiler hakkında bilgiler verildi.

Yeni Süper Güçler: Nesnelerin İnterneti ve Büyük Data

İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı Bilgi İşlem ve Otomasyon Direktörü İsmihan Baysal Anderson; Yeni Süper Güçler: Nesnelerin İnterneti ve Büyük Data adlı bir sunum gerçekleştirdi. İsmihan Baysal Anderson, şu bilgileri verdi: “Aslında ana şemsiye dijital dönüşüm. Dijital dönüşüm ne demek? Teknolojiyi kullanmak, bir değer yaratmak veya problemlere yeni yaratıcı çözümler bulabilmek. Şimdi değer yaratmak derken değeri nasıl yaratacaksınız? Değer nedir? Marka değeri olabilir, ürün olabilir. Maliyetler ve tasarruflar olabilir, para değeri olabilir. Müşteri memnuniyeti olabilir bütün bunların hepsi değerdir. Peki, bunları oluştururken neyi kullanıyoruz? Datayı ne kadar iyi kullanır, harcarsanız o kadar başarılı olabilirsiniz. Geçmişe baktığınızda belki data vardı; ama datayı üretmek de zordu. Datayı nasıl üretiyordunuz? İşte bazı sistemlerimiz üretiyordu. İnsanlar manuel elle giriş yapıyordu. Biz de Sabiha Gökçen’de görüntüyü nasıl işleyeceğiz? Bunu araştırıyoruz.

Biz havaalanında çalışıyoruz; ama beni gelecekte en çok heyecanlandıran konuların başında sağlık ve tarım yer alıyor. Bu konular bizleri ve çocuklarımızı ilgilendirecek konular olarak öne çıkıyor. Sabiha Gökçen olarak biz neler yapıyoruz? Sizlere bu konuda bahsetmek istiyorum. Bu yıl 36 milyon yolcu ağırlamayı hedefliyoruz. Takdir ederseniz ki 36 milyon yolcuya hizmet vermek zor bir iştir. Bu 36 milyon yolcu bizden ne bekliyor ne gibi hizmetlere ihtiyacı var? Biz de bunun için altyapı oluşturmaya başladık. Bununla ilgili olarak data havuzu oluşturmaya başladık. Bu data havuzuna tüm bilgileri aktarmaya başladık. Havaalanındaki diğer birimlerle bilgi paylaşmayı düşünüyoruz. Böylelikle daha verimli bir hizmeti; yolculara sunmuş olacağız.

Kamera ve sensör bilgileri bizler için çok önemli. Bizim için havaalanının maksimum alanını verimli bir şekilde kullanmak çok önemli. Hangi bölgemiz daha çok yolcu çekiyor? Gibi çalışmalar yapıyoruz. Az olan yolcu bölümlerini arttırmak için neler yapabileceğimiz ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Datayı kullanarak gelecekle ilgili planlamalar yapıyoruz. Havaalanındaki kaynakların daha verimli kullanılması için optimizasyon çalışmaları yapıyoruz. IoT ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Daha havaalanımıza gelmeden bir uygulama; hangi bölgede, hangi kapıda yoğunluk var gösterecek. Check-in sırasında bekleme süresi nedir, uçağa biniş süresi ne kadar sürecek? Gibi bunları daha havaalanımıza gelmeden uygulama ile birlikte görmüş olacaksınız.

Diyelim uçağa geç kalıyorsunuz, buna benzer işlemlerinizi hızlı bir şekilde yapmamız mümkün hâle gelecek. Sabiha Gökçen’den daha önce uçtuysanız görmüşsünüzdür. Eskiden pasaport kontrol işlemleri 40 dakika sürerken şimdi 10 dakika sürmekte. Bu işlemleri hızlı bir şekilde tamamlayıp diğer işlemlere geçebiliyorsunuz. Bunları özellikle biraz daha geliştirmek istiyoruz. Bu konuda Pegasus ve Türk Hava Yolları ile çalışmaktayız. Yakın zamanda Pegasus; T.C Kimlik ile Boarding’e başladı.”

IoT İçin Bulut

Netaş, IoT Bulut Uygulamaları Tasarım Müdürü İbrahim Doğru, IoT İçin Bulut adlı bir konuşma yaptı. İbrahim Doğru, “Akıllı şeyler teknolojisi geliştiriyoruz. Belediyelerle birlikte çalışıyoruz. Çöp konteynırlarının takibi sistemini geliştirdik. Gencin biri bana sordu: ‘Çöp konteynırlarının içine kül dökülürse sistem bozulmaz mı dedi?’. Bu soru benim çok hoşuma gitti. Bu teknolojiyi IoT’nin neresinde değerlendirmemiz gerekiyor? Bunu düşünmemiz gerek. IoT teknolojisinin yanabileceğini düşünebiliriz; ama hangi cihaza yerleştirirsek yerleştirelim başına bir iş gelmesi mümkün. IoT ihtiyacının tüketici olarak tam karşılanamadığını düşünüyoruz. Arka tarafta bunun bir karmaşası var. IoT karmaşık bir süreçten geçiyor. Yazılım, donanımın birbirleriyle uyumlu olup anlaşması gerekiyor; ancak bu şekilde müşteriyi memnun edebilirsiniz. Ağ yapıları çok karmaşık: Kablolu, Kablosuz ağ var. Bunları cihaz için analiz etmemiz gerekiyor. İşin içine uzmanlık alanını kattığımızda durum daha da zorlaşıyor.

Biz bu konuda bu süreçleri basitleştirip tüketicilerin kullanımına sunmamız gerekiyor. Hem üretici hem de tüketicinin ihtiyacını gidermek durumundayız. IoT’nin güvenliğini sağlamalıyız. IoT ile ilgili düşünmemiz gereken çokça senaryo var. IoT ile ilgili ihtiyaçlar karşılanmalı ve sürdürülebilir olmalı. Cihazların birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışması gerekiyor. Biz de IoT: Ortak komite, bağımsız doğrulama, uyumluluk standartları, uyumlu ürünler, taahhütler gibi süreçlerden geçiyor. Yüzde yüz uyumlu ürünler bulmak, yapmak oldukça zor. Uyumlu çözümler geliştirmeliyiz. Sağlayıcılar; her katmanda entegrasyon ve veri konuşur çözümüne sahip olur. Bunun içinde gün sonunda başarılı olmamız lazım” şeklinde konuştu.

Sensörsel Değişim

i-Vier Genel Müdürü Kubilay Kahyaoğlu, Sensörsel Değişim adlı bir sunum gerçekleştirdi. Kubilay Kahyaoğlu, “Günlük hayatta yıkıcı etkiye sahip 2 konu var: Deprem ve Endüstri 4.0. Deprem için kentsel dönüşüm, Endüstri 4.0 için Sensörsel Dönüşüm şart. Dünyada endüstriyel dönüşüme örnek olarak Endonezya’yı verebiliriz. Litarum nehri temizlendikten sonra tarıma elverişli alanlar çoğaldı. Hayvancılıkta örnek olarak Tanzanya’yı verebiliriz. Tanzanya; gergedanları takip ediyor. Gergedanları GPS ile korumaya geçtiler. Hayvancılıkta yine örnek olarak Avustralya’yı örnek verebiliriz. Avustralya; hayvanların su ihtiyacını giderecek, hava değişimi sonucu hayvanların suya ihtiyacı olup olmadığını anlayacak bir sistem geliştirdi.

Havacılıktan örnek olarak Schipol Havalimanını örnek verebiliriz. Hollanda’da yolculara kolaylık sağlayıp nereye saat kaçta, nasıl gidecekleri ile ilgili bilgiler veriyor. Taşımacılık için Almanya-Hamburg limanı bir örnek. Limanda kullanılan tüm ekipmanlar online olarak takip ediliyor. Şehirde akıllı devriyecilik imkânı sunuyor. Taşımacılığa bir örnek olarak ABD’deki Navistar. Bu cihaz sayesinde şoförler ve gittikleri yolları ayrı ayrı izliyorlar. Perakendeye örnek olarak ABD’deki Kroger Süpermarket, üretim olarak Fransa Airbus’u verebiliriz. Geleceğin fabrikası diyorlar. Fabrikada üretim hızları arttı. Sağlıkta İskoçya Caithnesi, General Hospital. Bozulan hastane yataklarını tamire gittiler. Sağlıkta yine bir diğer örnek İngiltere. Organ ve kan taşıma hizmetleriyle sağlık hizmetlerini hızlı ve doğru bir şekilde vermeye çalışıyorlar” şeklinde konuştu.

Nesnelerin İnternetinde Ağ Etkisi

Turkcell IoT Çözümleri Yönetim Müdürü Burak Koyun, Nesnelerin İnternetinde Ağ Etkisi adlı bir konuşma gerçekleştirdi. Burak Koyun, “Sürekli veri üretiyoruz ve bunları uygulamalarımızda kullanıyoruz. Fizy ile kimin nereye gittiği, hangi şarkıları dinlediği ile ilgili verilere ulaştık. IoT’de bunu kullanarak farklı şeyler yapabiliriz. Bizim platformumuzda hazır IoT modülleri var. Buna ek olarak analitik katmanlarda bulunmakta. Bütün veriler Türkiye’de. Yatırımcıların IoT girişimlerine ilgisi arttı” dedi.

IoT ve Yapay Zekâ Çağında Veri Avantajı

Hitachi Vantara Gelişen Ülkeler Dijital Çözümler ve IoT Direktörü Oylum Tağmaç, IoT ve Yapay Zekâ Çağında Veri Avantajı adlı bir sunum yaptı. Oylum Tağmaç, şunları kaydetti: “Elektronik araçlar için çalışma yapılıyor. Optimise Prime şu sebeple ortaya çıktı. Gerek şebeke gerekse elektrikli araç kısmıyla ortak anlaşarak elektrikli aracı yaygınlaştırmayı düşünüyoruz. Ne kadar sıklıkla araba şarj ediliyor? Bunları araştıracağız. Sık şarj etme durumlarını azaltacağız. Karışık Şarj İstasyonu denemesi yapacağız. Optimise Prime; kompleks bir veri işleme sistemi.”

Tasarım ve IoT – IoT Teknolojilerinin Farklı Cihazlar ile Entegrasyonu

ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı ve Araştırma Görevlisi Nagihan Tuna, Tasarım ve IoT – IoT Teknolojilerinin Farklı Cihazlar ile Entegrasyonu adlı bir konuşma gerçekleştirdi. Nagihan Tuna, “Nesneler birbirleriyle nasıl iletişime geçiyor? Bununla ilgili çalışmalar yapıyoruz. 90’lardan sonra insanlar birden fazla makine kullanmaya başladı” dedi. Tuna; nesnelerin interneti ile ilgili geçmiş zamanlarda neler yapıldığı, dataların tasarımcılar tarafından nasıl kullanıp ürün üretileceği ile ilgili bilgiler vererek konuşmasını sonlandırdı.

Otomotivlerde IoT ile Yeni Dönem

Okan Üniversitesi Ulaştırma Teknolojileri ve Akıllı Otomotiv Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Nejat Tuncay ile TOFAŞ Ar-Ge Yöneticisi Ali Şengür bir söyleşi gerçekleştirdi. Prof. Nejat Tuncay, “2011 yılında Türkiye’nin ilk sürücüsüz otomobilini dolaştırdık. Önündeki engelleri anlayıp yola bakan bir otomobil tasarladık. Yüzde yüz yerli bir otomobili henüz daha yola çıkaracak kıvama gelemedik. Bunun için çalışmalar yapacağız. Dizel birkaç sene içinde ortadan kalkacak. Türkiye’de bu süre uzun sürecek. Endüstri 4.0’a enformasyon devriminin küçük bir parçası olarak bakıyoruz. Sensör ve buluttaki gelişmeler devam ediyor. Veriyi koruma, güvene alma gelecek yıllarda daha çok önemli olacak. Gelecek yıllar; dönüşümlü araç kullanma, internetten eve otonom sürücü çağırma dönemi olabilir” dedi.

TOFAŞ Ar-Ge Yöneticisi Ali Şengür, “TOFAŞ’ta Ar-Ge ve Elektrikli Araç Geliştirme Bölümünde çalışıyorum. IoT ile ilgili bilgiler vereceğim. Otomobiller yıllar içinde teknolojik olarak değiştiler ve geliştiler. 12V sistemine 2010 yılı ve sonrasıyla beraber geçtiler. Arabalar artık yürüyen bilgisayar sistemi hâline geldi. Şehirleşme, kalabalıklaşma, evlerin çoğalmasının sonucu olarak arabalar da çoğaldı. Arabalar çoğalınca araçlar da şekil değiştirmeye başladı. Otonom sürüşten size bahsetmek istiyorum. Araç sürmekten farklı bir tecrübe olacak otonom araçlar. Otonom araç; hızlı karar verebilmeli ve her durumda çalışmalı, yedeği olmalı ve verileri sürekli olarak paylaşmalı. 5G ile birlikte internet gecikme süreleri düştü. Otonom araçlar artık ihtiyaç haline geldi. Yakın zamanda hibrit araçlar göreceksiniz daha sonra da elektrikli araçların yaygınlaştığını. Otonom araçlar; ileri sürüş tekniklerine sahip. Sensörleri işleyecek, cihazın güvenliğini tehlikeye sokacak senaryolara karşı güvenlik önlemleri oluşturmak durumundayız. Akıllı şehirler, akıllı otomobilleri yaygınlaştıracak” şeklinde konuştu.