Web’in yine yıldönümü
Web yıldönümleri arka arkaya geliyor. Daha 2014’te, www’nin icadının 25’inci yılıydı (1989). Şimdilerde ise “ilk” web sitesinin açılmasının 25’inci yılı (1991).
Bu ilk siteyi, www mucidi Tim Berners-Lee, 23 Ağustos 1991’de açtı. Tim’le birlikte CERN’de çalışan Amerikalı fizikçi Paul Kunz, ABD’e döndükten sonra 12 Aralık 1991’de oradaki ilk web sitesini Stanford Üniversitesi’nde açtı.
Bu bilgileri 1991’de Türkiye’de bilmiyorduk. Çünkü Türkiye’de ilk internet bağlantısı 12 Nisan 1993’te ODTÜ Bilgi İşlem Dairesi ile ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) arasında sağlandı. Bizde İnternet Günü olarak her yıl kutlanıyor. İlk web sitelerimiz ODTÜ ve Bilkent’teydi. Ama bu bilgileri de bugün biliyoruz. Bağlantının ertesi günü 13 Nisan 1993 tarihli Hürriyet’te bile buna dair bir haber çıkmamıştı. Zaten bir kaç gün sonra 17’sinde Cumhurbaşkanı Özal aniden ölüverdi, gündem tamamen değişti. Türkiye’de bilgisayarın nimetlerinin farkına varan, bunları eğitimde kullanmanın önünü açan Özal, ne yazık ki interneti göremeden gitti. Yaşasaydı, interneti ekonomik kalkınma için en dinamik biçimde kullanırdı mutlaka. Zaman kaybetmezdik. Zaman kazanırdık.
Çünkü bizde internet sözcüğünün tek tük kullanılmaya başlanması 1994’ü buluyor. Hürriyet gazetesinde 19 Ocak 1994’te Mustafa Kutlay, “Monitör” adlı bir köşe hazırlamaya başladı. Bilgisayar ağırlıklı yazılarında kısa sürede, bugünkü internetin babası olan “telefon ve modemle Bilgisayarlı Bilgi Bankası’na bağlanma” uygulamalarını tanıtmaya başladı: “Bilgisayarınız varsa ilk yapmanız gereken yatırım kesinlikle bir modem olmalı. 100 Dolarlık bir harcama ile bilgisayarınızı odanızdan çıkartıp tüm dünyaya açmanız işten bile değil. Modeminiz varsa BBS’e bağlanarak binlerce insanla mesajlaşabilir, bilgi ve program alışverişi yapabilirsiniz. 1,400 baud hızında bir modem 1 Megabyte dosyayı 1 saatte çekiyor. 14,400 baudluk bir modemle süre 8-9 dakika.”
Kutlay’ın yayınladığı listeye göre Türkiye’de 32 tane BBS vardı. 8 tanesi Ankara’da, 20 tanesi İstanbul’daydı. Demek ki 1993 boyunca ilk internet meraklıları ortaya çıkmış, ilk BBS’ler hizmet sunmaya başlamıştı. 1994 Şubat’ında Byte dergisi yayınlandı. İnternet denilen “şey” dar bir ilgi alanından, kamuoyunun dikkatine doğru medya gündemine girmeye başladı.
1994’te kurumlara ve firmalara internet hesapları verilmeye başlandı. İlk internet servis sağlayıcısı “tr.net” hizmete girdi. Gütenberg’in matbaasını Osmanlı Türkleri 273 yıl gecikmeyle kör topal benimsemişken internet kullanımına geçiş daha hızlı oldu (Dip not: İstanbul, Selanik, Halep’te Yahudi, Rum, Ermenilerin 1494-1729 arasında 37 matbaası zaten vardı).
